KURUCU MÜDÜRLERİN OKUL YÖNETİMİ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIKLARI TEMEL YÖNETSEL SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Year 2017, Volume: 16 Issue: 60, 161 - 185, 25.01.2017

Cemal Aküzüm

https://doi.org/10.17755/esosder.289659

Cited By: 3

Abstract

Bu araştırmanın amacı, yeni açılmakta olan eğitim kurumlarının eğitim ve öğretime hazır hale getirilme sürecinde okul yönetimi bağlamında karşılaşılan temel yönetsel sorunları ve bu sorunların çözümüne yönelik atılabilecek adımları, kurucu müdürlerin görüşlerine dayalı olarak belirlemektir. Fenomenoloji deseninde tasarlanan araştırmanın çalışma grubunu, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Diyarbakır ilindeki resmi okullarda kurucu müdürlük yapan veya yapmış olma ölçütü dikkate alınarak, 2’si araştırma döneminde kurucu müdür olarak görev yapan, 7’si ise daha önce kurucu müdürlük yapanlar olmak üzere toplam 9 kişiden oluşmaktadır. Araştırma verileri, kurucu müdürlerle bireysel olarak yüz yüze yapılan yarı-yapılandırılmış görüşmeler ile araştırmacı tarafından geliştirilen yarı-yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde ise, betimsel analizden yararlanılmıştır. Araştırma bulguları, kurucu müdürlerin, yeni açılmakta olan eğitim kurumunun bina ve alt yapısı, bürokratik işlemleri, mal ve hizmet alımına yönelik harcamaları, öğretmen ve yardımcı personel atamaları ve öğrencilerin okula alınması gibi okulun yönetsel işlevlerine yönelik birçok sorunla karşılaştıklarını göstermiştir.

References

• Açıkalın, A. (1997). Toplumsal kuramsal ve teknik yönleriyle okul yöneticiliği (3. Basım). Ankara: Pegem.
• Akçay, C. ve Başar, M. A. (2004). İlköğretim okul müdürlerinin yönetsel görevlere ayırdıkları zaman ve bunları önemli görme dereceleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (38), 170-197.
• Aksoy, H. H. ve Aksoy, N. (2003). Okullarda krize müdahale planlaması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36(1-2), 37-49.
• Armağan, Y. ve Yıldırım, N. (2015). Okul yönetiminde araştırma-uygulama sorunu: Okul müdürleri ve eğitim araştırmaları. Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 4(1), 33-60.
• Aslan, B. ve Yıldırım, N. (2004). Okul yöneticisinden beklentiler. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, (ss.1-15), İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Aslan, B. ve Yıldırım, N. (2013). Cumhuriyetimizin kuruluş felsefesinin öngördüğü eğitim açısından ilköğretim. Akademik Bakış Dergisi, (34), 1-18.
• Aslanargun, E. (2012). Okul müdürlerinin sahip olması gereken değerler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(2), 1327-1344.
• Aslanargun, E. ve Bozkurt, S. (2012). Okul müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştığı sorunlar. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 349-368.
• Aydemir, N. (2013). İlköğretim okulu yöneticilerinin okul yönetiminde karşılaştıkları yönetsel sorunlar (Uşak ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Aytaç, T. (2013). Eğitim yönetiminde yeni paradigmalar: Okul merkezli yönetim (Geliştirilmiş 2. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Balcı, A. (2010). Açıklamalı eğitim yönetimi terimleri sözlüğü (İkinci Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Balcı, A. (2014). Etkili okul ve okul geliştirme: Kuram, uygulama ve araştırma (7. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Baskan, G. A. ve Aydın, A. (2000). Eğitim sisteminde insan unsuru ve toplam kalite anlayışı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 51-55.
• Başaran, İ. E. (1993). Türkiye eğitim sistemi. Ankara. Kadıoğlu Matbaası.
• Başaran, İ. E. (2008). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Ekinoks.
• Bıyık, E. (2014). İlkokul/ortaokul müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştıkları yönetsel sorunların belirlenmesi: Araklı örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Bursalıoğlu, Z. (1971). Eğitim örgütüne sistem yaklaşımı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(1), 57-64.
• Bursalıoğlu, Z. (2010). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış (Onbeşinci Basım). Ankara: Pegem Akademi.
• Çelikten, M. (2004). Bir okul müdürünün günlüğü. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 123-135.
• Çınkır, Ş. (2010). İlköğretim okulu müdürlerinin sorunları: Sorun kaynakları ve destek stratejileri. İlköğretim Online, 9(3), 1027-1036.
• Demirtaş, H. ve Özer, N. (2014). Okul müdürlerinin bakış açısıyla okul müdürlüğü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 1-24.
• Demirtaş, H., Üstüner, M. ve Özer, N. (2007). Okul yönetiminde karşılaşılan sorunların öğrenci ve okul ile ilgili değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, (51), 421-455.
• DiCicco-Bloom, B., & Crabtree, B. F. (2006). The qualitative research interview. Medical Education, 40 (4), 314-321.
• Dönmez, B. (2001). Okul güvenliği sorunu ve okul yöneticisinin rolü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (25), 63-74.
• Dönmez, B. (2007). Pozitif yönetim ve okul yöneticileri. Eğitime Bakış Dergisi, 3(8), 28-33.
• Dönmez, B. (2009). Ortaöğretim kurumlarına geçiş sistemine ilişkin bir değerlendirme. Eğitime Bakış Dergisi, (15), 11-17.
• Dönmez, B. ve Bakır, A. A. (2016). Müdür değişimi bağlamında okul kültürünün mecazlar açısından analizi. PEGEM Eğitim ve Öğretim Dergisi, 6(1), 41-60.
• Erdem, A. R. ve Kıran, H. (2014). 4+4+4 eğitim modeline yönelik ilkokul yöneticilerinin görüşleri. Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 4(7), 27-49.
• Erdem, A. R. ve Şimşek, N. (2009). İlköğretim okulu yöneticilerinin eğitim öğretime katkı sağlamada öğrenci velilerini okula çekme başarısı. İlköğretim Online, 8(2), 357-378.
• Erdoğan, İ. (2000). Okul yönetimi ve öğretim liderliği. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Erol, F. (1995). Okul müdürlerinin görevlerini başarmada karşılaştıkları engeller (Burdur ili örneği). Eğitim Yönetimi Dergisi, 1(1), 63-71.
• Gökçe, D. ve Baskan, G. A. (2012). Eğitim denetçilerinin iletişim becerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 200-211.
• Griffin, M. (1993). Instructional leadership behaviours of catholic secondary school principals. Unpublished doctoral dissertation. University of Connecticut, Storrs, CT.
• Gülder, Ş. (2007). Köy İlköğretim Okullarında Yönetim ve Sorunları (İstanbul ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Güler, A., Halıcıoğlu, M. B. ve Taşğın, S. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Gümüşeli, A. I. (2009). Primary school principals in Turkey: Their working conditions and professional profiles. International Journal of Social, Behavioral, Educational, Economic, Business and Industrial Engineering, 3(7), 1381-1378.
• Hallinger, P., & Murphy, J. F. (1987). Assesing and develophing principal instructional leadership. Educational Leadership, 45(1), 54-61.
• Kaya, Y. K. (1999). Eğitim yönetimi: Kuram ve Türkiye’deki uygulama (4. Baskı). Ankara: Set ofset.
• Korkmaz, İ. (2005). İlköğretim okullarının karşılaştıkları finansman sorunları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 429-434.
• Koşar, S., Sezgin, F. ve Aslan, H. (2013). Okul müdürlerinin resmî görev tanımlarının dışında olduğunu düşündükleri işlere ilişkin görüşleri. GEFAD/GUJGEF, 33(1), 147-164.
• Krueger, R. A., & Casey, M. A. (2000). Focus groups: A practical guide for applied research (3rd. ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• MEB. (2013). Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumu Yöneticileri Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği. 4 Ağustos 2013 tarih ve 28728 sayılı Resmi Gazete.
• MEB. (2014). Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine İlişkin Yönetmelik. 10 Haziran 2014 tarih ve 29026 sayılı Resmi Gazete.
• MEB. (2015). Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine Dair Yönetmelik. 6 Ekim 2015 tarih ve 29494 sayılı Resmi Gazete.
• Memduhoğlu, B. H. ve Meriç, E. (2014). Okul müdürlerinin eğitim yönetiminin işlevleri bağlamında yönetim sürecinde karşılaştıkları temel sorunlar. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(33), 653-666.
• Meşe, Ü. (2009). İlköğretim okul müdürlerinin karşılaştıkları idari sorunlar (Bahçelievler örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Murphy, J. (1990). Instructional leadership: Focus on curriculum responsibilities. NASSP Bulletin, 74(525), 1-4.
• Özer, N., Demirtaş, H. ve Ateş, Ö. F. (2015). Okulların mali durumlarına ve bütçe yönetiminde yaşanan sorunlara ilişkin müdür görüşleri. e-International Journal of Educational Research, 6(1), 17-39.
• Patton, Q. M. (2001). Qualitative research & evaluation methods (3rd. ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Sarıce, S. (2006). İlköğretim okulu müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştıkları yönetimsel sorunlar (Esenler ilçesi örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Sönmez, V. (2003). Program geliştirmede öğretmen el kitabı (Geliştirilmiş 10. Baskı). Ankara: Anı yayıncılık.
• Süngü, H. (2012). Türkiye, Almanya, Fransa ve İngiltere’de okul müdürlerinin atanması ve yetiştirilmesi. Sakarya University Journal of Education, 2(1), 33-48.
• Şahin, A. E. (1996). Okul müdürlerinin eylemleri planlayıp uygulamada karşılaştıkları engeller. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, (1), 129-138.
• Şişman, M. (2007). Okul yönetimi ve öğretim liderliği. Eğitime Bakış Dergisi, 3(8), 3-14.
• Şişman, M. ve Turan, S. (2004). Eğitim ve okul yönetimi. İçinde: Y. Özden (Ed.). Eğitim kurumları yönetici adayları seçme sınavına hazırlık ve yetiştirme el kitabı, (ss.289-339). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Topcu, İ. ve Aslan, B. (2009). İlköğretim okullarında yöneticilerin öğretimin denetimi görevlerini yerine getirme biçemleri. I. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongre Kitabı (ss. 2-21), Çanakkale.
• Turan, H. (2007a). Çankaya İlçesi’inde görev yapan ilköğretim okul müdürlerinin yönetim işlevlerinde karşılaştıkları sorunlar ve sorun çözme uygulamaları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Turan, S. (2007b). İşini bil okuluna sahip ol. İçinde: A. Açıkalın, M. Şişman ve S. Turan (Editörler), Bir insan olarak okul müdürü (ss. 81-100). Ankara: Pegem Akademi.
• Turan, S., Yıldırım, N. ve Aydoğdu, E. (2012). Okul müdürlerinin kendi görevlerine ilişkin bakış açıları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2(3), 63-76.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (Genişletilmiş 9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, C. ve Dönmez, B. (2008). Okul-aile işbirliğine ilişkin bir araştırma: (İstiklal ilköğretim okulu örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(23), 98-115.