19.YÜZYILDA ABD MİSYONERLERİNİN MARDİN SÜRYANİLERİNE YÖNELİK FAALİYETLERİ

Year 2006, Volume: 5 Issue: 18, 142 - 154, 01.01.2006

Dr.ibrahim Özcoşar

Abstract

-

Keywords

-

19.YÜZYILDA ABD MİSYONERLERİNİN MARDİN SÜRYANİLERİNE YÖNELİK FAALİYETLERİ

Abstract

Osmanlı topraklarında ABD misyonerlerinin çalışmaları 19.yy.da başlamıştır. ABD’nin geleceğe yönelik sömürgecilik faaliyetlerinin alt yapısını oluşturan bu çalışmaların ilk hedefi Ermeniler olmuştur. Zamanla Osmanlı coğrafyasında geniş bir alana yayılan bu çalışmalar Süryanileri de hedef kitlesi içine almıştır. Süryanilere yönelen ABD misyonlarının, Misyonerlik çalışmalarını da kullandıkları en etkin yöntem eğitim kurumları olmuştur. Bu amaçla Süryanilerin Osmanlı sınırındaki Mardin’de, büyük bir eğitim kompleksi kurulmuştur. Bu kompleks çatısında yapılan çalışmalar, Süryaniler arasında bir kısmının Protestanlaşıp cemaatin bölünmesine sebep olmuştur

Keywords

Süryaniler, Misyonerlik, Mardin, ABD, 19yy

References

• Başbakanlık Osmanlı Arşivi
• Sadaret Düvel-i Ecnebiye (DVN.DVE)., Dosya No:24, Gömlek No:60.
• Hariciye Nezareti Siyasi Kısım (HR. SYS.), Dosya No: 2735, Gömlek No:10.
• Hariciye Nezareti Siyasi Kısım (HR. SYS)., Dosya No: 2834, Gömlek No:31. Salnameler
• Salnâme-i Nezaret-i Maarif-i Umumiye, Def’a 1, Sene 1316, Matbaa-i Amire.
• Salnâme-i Nezaret-i Maarif-i Umumiye, Def’a 2, Sene 1317, Matbaa-i Amire. Kitaplar-Makeleler
• Açıkses, Erdal; Amerikalıların Harput’taki Misyonerlik Faaliyetleri, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2003.
• Akyüz, Gabriel; Şabo Aktaş; Bakısyan (Alagöz) Köyü’nün Tarihçesi, Mardin 2004.
• Alan, Gülbadi, “Yirminci Yüzyılın Başlarında Osmanlı Topraklarında Faaliyet Gösteren Amerikan Kurumları”, Yeni Türkiye, S. 45, Mayıs-Haziran 2002, s. 389-420
• Armale, İshak; Türkiye Mezopotamyasında Mardin, (Çev.: Turan Karataş), Nsibin Yayınevi, İsveç 1993.
• Atiya, Aziz Suryal; Doğu Hıristiyanlığı Tarihi, Nsibin Yayınevi, Södertälje-İsveç1995.
• Aydın, Suavi; Kudret Emiroğlu; Oktay Özel ve Diğerleri; Mardin Cemaat Aşiret Devlet, Toplumsal ve Ekonomik Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul 2001.
• Bell, Gertrude Lowthian; Amurath to Amurath, Londra 1911.
• Çerme, Tomas;”Osmanlı İmparatorluğunda Misyoner Faaliyetler”, Yaba Edebiyat, Ocak-Şubat 2004, s.10-12.
• Çıkkı, Murat Fuat; Naum Faik ve Süryani Rönesansı, Baskıya Hazırlayan: Mehmet Şimşek, Belge Yayınları, İstanbul 2004.
• Fendoğlu, Hasan Tahsin; Modernleşme Bağlamında Osmanlı-Amerikan İlişkileri, Beyan Yayınları, İstanbul 2000.
• Geary, Grattan; Through Asiatic Turkey, Narrative of a Journey from Bombay to the Bosphorus, London 1878.
• Halfin; XIX. Yüzyıl’da Kürdistan Üzerine Mücadeleler, Komal Yayınları, İstanbul 1992.
• Haydaroğlu, İlknur Polat; Osmanlı İmparatorluğunda Yabancı Okullar, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1990.
• Kinneir, John Macdonald; Journey Through Asia Minor, Armenia and Koordistan in the Years 1813 and 1814 with Remarks on the Merches of Alexandar and Retreat of the Ten Thousand, London 1818.
• Kocabaşoğlu, Uygur; Kendi Belgeleriyle Anadolu’daki Amerika, 19. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğundaki Amerikan Misyoner Okulları, Arba Yayınları, İstanbul 1989.
• Lourie, Thomas;”Dr. Grant And The Mountain Nestorians”, New Englander Nullius Addıctus in Verba Magıstri,, Vol. XI New Series Volume V, 1863
• Mutlu, Şamil; Osmanlı Devleti’nde Misyoner Okulları, Gökkubbe Yayınları, İstanbul 2005.
• Nelhans, Bertil; Asuri, Süryani, Kildani Adlandırmalarının Dünü Bugünü Üzerine, Nsibin Yayınevi, Södertälje-İsveç 1990.
• Parry, Oswald H., Six Months In A Syrian Monastery, Horace Cox, London 1895.
• Vahapoğlu, M. Hidayet; Osmanlıdan Günümüze Azınlık ve Yabancı Okullar, MEB Yayınları, Ankara 1997.
• Yonan, Gabriele, Asur Saykırımı Unutulan Bir Holocaust, (Çeviren: Erol Sever), Pencere Yayınları, İstanbul 1999.