Bilgi Transferinin Çevik Üretim Yetenekleri Üzerinde Etkisi

Year 2025, Volume: 24 Issue: 2, 783 - 799

Hasan Gündoğdu , Zeynep Özgüner

https://doi.org/10.17755/esosder.1563374

Abstract

Bu araştırmanın amacı işletmelerin her bir sürecinde önemli bir yere sahip olan bilgi transferinin tedarik zincirinin işleyişi ve ürün akışı açısından önem arz eden çevik üretim yeteneklerine etkisini incelemektir. Çalışmanın evrenini Gaziantep Organize Sanayi Bölgesinde çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren 1157 firma oluşturmaktadır. Örneklemini ise evrende yer alan 314 firma oluşturmaktadır. Araştırma bilgi transferinin çevik üretim yetenekleri alt boyutlarına etkisi, yapısal eşitlik modellemesi (YEM) kullanılarak yapılmıştır. Araştırmada kullanılan veriler literatürde hazır bulunan anketlerden yararlanarak anket yöntemiyle toplanmıştır. Çalışmada elde edilen bulgular neticesinde çalışmanın hipotezlerinin desteklendiği tespit edilmiştir. Bilgi transferinin, çevik üretim yeteneklerinin alt boyutları olan cevap verme, yetkinlik, esneklik ve hıza etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Araştırma neticesinde elde edilen bilgiler doğrultusunda değerlendirme yapılmış ve tavsiyelerde bulunulmuştur.

Keywords

Bilgi Transferi, Çevik Üretim Yetenekleri, Yapısal Eşitlik Modellemesi

Ethical Statement

Bu çalışmayı etik kurallar çerçevesinde hazırladığımızı beyan ederim.

The Impact of Knowledge Transfer on Agile Manufacturing Capabilities

Abstract

References

• Akgün, A. E., Keskin, H. Ve Günsel, A. (2005). Bilgi ekonomisi kapsamında teknoloji transferinin bilgi transferine dönüşümüne dair bir literatür taraması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19 (1) 227-242.
• Akman, G. ve Aydın, Keskin, G. (2012). İmalat Firmalarında Çevik Üretimin Algılanma Seviyesinin Değerlendirilmesi. DPÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, (2012) 28, 53-66.
• Akpınarlı, S. (2022). Çevik üretim yaklaşımının işletme performansına etkileri-otomotiz sektörü analizi. Doktora Tezi, Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Akyüz, H. E. (2018). Yapı geçerliliği için doğrulayıcı faktör Analizi: uygulamalı bir çalışma. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 7 (2), 186-198.
• Balcı, B. E., ve Erbay, E. Ö. (2021). Dönüştürücü Liderliğin Örgütsel Çeviklik Üzerine Etkisi. International Journal of Management and Administration, 5(10), 91-102.
• Basri, S., Zorlu, K. (2020). Örgüt kültürü algısının örgütsel çeviklik üzerindeki etkisinin incelenmesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 20 (39). 147-164.
• Bustelo, D. V., Avella, L. and Fernandez (2007). Agility drivers, enablers and outcomes. International Journal of Operations & Production Management, 27 (12) 1303-1332.
• Claudio, Garavelli, A., Gorgoglione, M. and Scozzi, B. (2002). Managing knowledge transfer by knowledge technologies. Technovation 22 (2002) 269–279.
• Çekildin, A. E. (2022). Endüstriyel çevik işletme için dengelenmiş başarı göstergeleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31 (1) 38-50.
• Çetinkaya, F. ve Akkoca, Y. (2021) Stratejik Liderlik İle Örgütsel Çeviklik Arasındaki İlişkide Örgütsel İletişimin Aracı Rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (1). 66-84.
• Çetindaş, A., ve Çelik, M. (2017). İmalat işletmelerinin tedarikçi entegrasyonları ile lojistik performansları arasındaki ilişki üzerine çevresel belirsizliğin düzenleyici rolü. Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi, 4(7), 132-146.
• Dellibaş, M., B. (2023). Bilgi alışveriş ikliminin bilgi transferine olan etkisinde güven ve bağlılığın aracılık etkisi. Fırat Üniversitesi. İİBF Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7 (1).81-112.
• Erdilek, Karabay, M. (2011).Türk Bankacılık Sektöründe Bilgi Yönetimi Uygulamalarının Stratejik Yönetim Açısından Degerlendirilmesi Üzerine Amprik Bir Çalısma. Finansal Arastırmalar ve Çalısmalar Dergisi, 2 (4) 17-28.
• Eyitmiş, A.M. (2016) Değer zincirinde bilgi transferinin işletme performansına etkisi Kahramanmaraş tekstil sanayinde bir araştırma. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya.
• Foos, T., Schum, G. and Rothenberg, S. (2006). Tacit knowledge transfer and the knowledge disconnect. Journal of Knowledge Management, 10 (1) 6 – 18.
• Gaziantep Organize Sanayi Bölgesi Resmi Sitesi: https:// gaosb.org/tr/osb-firmalari.html Erişim tarihi:07.11.2023
• Gunesekaran, A., Tirtiroglu, E. and Wolstencroft, W. (2002). An investigation into the application of agile manufacturing in an aerospace company. Technovation 22 (2002) 405–415.
• Geuna, A ve Muscio, A. (2009). The Governance of University Knowledge Transfer: A Critical Review of the Literature. Minerva 47:93–114 DOI 10.1007/s11024-009-9118-2
• Gürbüz, Ş. ve Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. (5.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Güzel, D. (2013). İmalatçı KOBİ’lerin çeviklik açısından incelenmesi: Erzurum ili örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi XV (I) 183-197.
• Iqbal, T, Jajja, M.S.S., Bhutta, M.K. and Qureshi, S.N. (2020) Lean and agile manufacturing: complementary or competing capabilities? Journal of Manufacturing Technology Management. 31 (4), 749-774.
• İlhan, Nas, T. Ve Tönel Ş. (2023). Türk çok uluslu şirketlerin uluslararasılaşma süreçleri ve DYY kaynaklıters bilgi transferi: Bir vaka analizi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 19 (3). 471-500.
• Kang, J., Rhee, M. and Kang, K., H. (2010). Revisiting knowledge transfer: Effects of knowledge characteristics on organizational effort for knowledge transfer. Expert Systems with Applications, 37 (2010) 8155–8160
• Kasap, G. C. ve Peker, D. (2009). Çevik üretim otomotiv sanayide faaliyet gösteren bir işletemenin çevikliğinin ortaya konmasına yönelik bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (27) 57-78.
• Kaymaz, S. ve Özgüner Z. (2021). Çevik üretim modelinin yeni ürün performansına etkisi: Gaziantep ilinde bir uygulama. Business, Economics and Management Research Journal 4(2) 47-56.
• Khamseh, H. M. and Jolly, D.R. (2008). Knowledge transfer in alliances: determinant factors. Journal of Knowledge Management, 12 (1) 37 – 50.
• Koçak, A. ve Aarun, Ö. (2006) İçerik analizi çalışmalarında örneklem sorunu. Selçuk İletişim, 4 (3), 21-28.
• Kumar, R. and Singh, K. Jain, S. K. (2020). An empirical investigation and prioritization of barriers toward implementation of agile manufacturing in the manufacturing industry. The TQM Journal. DOI 10.1108/TQM-04-2020-0073
• Kurt, E. ve Şehitoğlu, Y. (2021). Türk yönetim bilimine tarihe dönüş kavramı çerçevesinde bir bakış: sınıflar, iş dünyası ve bilgi transferi. Mehmet Akif Ersoy İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 ( 3), 1699-1722.
• Li, C. Y. (2012). Knowledge stickiness in the buyer–supplier knowledge transfer process: The moderating effects of learning capability and social embeddedness. Expert Systems with Applications 39 (2012) 5396–5408
• Liyanage, C., Elhag, T., Ballal, T. and Lİ, Q. (2009). Knowledge communication and translation – a knowledge transfer model, Journal of Knowledge Management, 13 (3) 118 – 131.
• Meydan, C. H., ve Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi: AMOS Uygulamaları, (2.Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Michailova, S. and Zhan, W. (2014). Dynamic capabilities and innovation in MNC subsidiaries. Journal of World Business, 1-8. http://dx.doi.org/10.1016/j.jwb.2014.10.001
• Nabass, E.H. and Abdallah, A. B. (2018). Agile manufacturing and business performance. Business Process Management Journal, https://doi.org/10.1108/BPMJ-07-2017-0202
• Özdemir, A.İ. ve Doğan, Ö. (2010). Tedarik zinciri entegrasyonu ve bilgi teknolojileri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2010 (1) (19-41.
• Özdemir, A. İ. ve Doğan, Ö. (2010). Tedarik zinciri entegrasyonu bilgi teknolojileri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2010 (1)19-41.
• Özgüner, M. (2020). Çevik Üretimin İşletme Performansına Etkisinde İnovasyonun Aracı Rolü. Oltu Beşeri ve Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 2 (1), 82-100.
• Sağır, M. ve Oraç, E. (2020) Yapısal Bilgi Süreçleri, Yapısal Sermaye ve Örgütsel Çeviklik Arasındaki Etkileşim. Ekonomi, İşletme ve Yönetim Dergisi. l:4 (1), 110-136.
• Sanchez, A. M., Perez, M. and Vicente-Oliva, S. (2019). Agile production, innovation and technological cooperation Overlapping priorities of manufacturing firms. Baltic Journal of Management, 14 (4)597-615.
• Sangari, M. S., Hosnavi, R. and Zahedi, M. (R (2015),The impact of knowledge management processes on supply chain performance, The International Journal of Logistics Management. 26 (3) 603 – 626.
• Tseng, Y. H. and Lin, C. T. (2011). Enhancing enterprise agility by deploying agile drivers, capabilities and providers. Information Sciences 181 (2011) 3693–3708.
• Ustasüleyman, T. (2008). Çevikliğin işletme performansına etkisine yönelik bir model önerisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 10 (2). 161-178.
• Vries, E., Dolfsma, W.,A., Wind, H., J. and Gerkema, M.P. (2018). Knowledge transfer in university–industry research partnerships: a review. doi.org/10.1007/s10961-018-9660-x
• Yalçınkaya, M., Öztürk, G. B. ve Aarditi, D. (2014). Yapı İşletmesi ve Bakımı için Bilgi Gereksinimlerinin Belirlenmesi ve Yapı Bilgi Modelleme Araçları ile Otomatik Transferi. 3. Proje ve Yapım Yönetimi Kongresi,6-8 Kasım 2014 Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Yıldız, Çankaya, S. ve Can, Sağlam, B. (2021). Tedarik Zinciri Entegrasyonu, Operasyonel Çeviklik ve Kitlesel Kişiselleştirme Yeteneği: İmalat Sektöründe Ampirik Bir Araştırma. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi 21 (1) 10-26.
• Zerenler, M. (2007). Information Technology and Business Performance in Agile Manufacturing: An Empirical Study in Textile Industry. International Conference on Information Technology. 543-549.
• Zhang, Z., and Sharifi, H.(2007). Towards Theory Building in Agile Manufacturing Strategy—A Taxonomical Approach. IEEE Transactıons on Engineerıng Management 54 (2). 351-369.