DOĞAL AFETLER SONRASINDA İNSANLARIN İLKYARDIM BİLGİ VE BECERİ DÜZEYİ: NE YAPABİLİRİZ?

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: ozel, 204 - 210, 01.12.2018

Gokhan Kus

Öz

Can çekişen bir kişiyle karşılaştığınızda o kişiye nasıl yardım edileceğini bilmiyor olmanız karşılaşılabilecek korkunç bir durumdur. İlkyardım eğitiminin, insan yaşamını kurtarmadaki önemi pek çok çalışmada vurgulanmasına rağmen toplumlarda ilkyardım bilgi ve beceri düzeyleri yetersizdir. Kalp krizi, trafik kazaları, iş kazaları, doğal afetler, kazara yaralanmalar, terör saldırıları ve savaş gibi önceden beklenmeyen ve yaşamımızı etkileyen bu olaylara bağlı meydana gelen ölüm sayısını ve yaralanmaları azaltmak için insanlarımızı önemli hayat kurtarıcı becerilerle donatmamız gerekir. Binlerce insan geç kalmış ya da yetersiz ilkyardım müdahalesinden dolayı ya sakat kalmakta ya daha fazla acı çekmekte ya da ölmektedir. Birçok olayda gerçekleşen havayolu tıkanması bir kişinin ölümüne kısa sürede (3-4 dakika) neden olurken, ambulansın olay yerine gelme süresi 8 dakikadan fazla sürebilir. Olayın meydana gelme zamanı ile profesyonel yardımın olay yerine gelme zaman peryodu ölüm ve yaşam arasındaki farkı belirlemede önemlidir. İlkyardım eğitimleri sağlıkla ilgili bir dersin konusu olarak değil, uygulamaya dayalı ayrı bir ders olarak yaşam boyunca verilmelidir. Bu çalışmanın amacı dünyada ve ülkemizde çeşitli meslek dallarında ilkyardım bilgi ve beceri düzeylerini ölçen çalışmalara bir katkı yapmak, doğal afetler sonrasında yapılması gereken ilkyardım uygulamaları ile ilgili eksiklerimizi ortaya koymak ve bu eksikliğin giderilmesinde neler yapılabilir bunu tartışmaktır.

Anahtar Kelimeler

İlkyardım, Acil Tedavi

INFORMATION AND ABILITY LEVEL OF CAPABILITY OF PEOPLE AFTER NATURAL DISEASTERS: WHAT CAN WE DO?

Öz

It is frightening to be faced with a person struggling for life and not to know to help that person. Many research studies have mentioned that first aid education is important to save lives of individuals, but first aid knowledge and skills are deficient in societies. Since events (heart diseases, traffic accidents, occupational accidents, natural disasters, unintentional injuries, terrorist attacks and war) that affect our lifes are unintentional and unexpected events, it would be better to equip as many people with essential life saving skills our society in order to decrease the number of deaths and injuries. Thousands of people die and many more suffer from emergency conditions due to insufficient and timely first aid. It takes very short time (only three to four minutes) for a blocked airway to cause someone’s death, but it can take more than eight minutes for an ambulance to arrive on the scene. The period between the time of emergency event and the arrival of the professional help is very important to discriminate between the life and death. First aid subject should be handled as a separate and practical course through all life, not as a theoretical module of a health care related course. The purposes of this study to discuss a) to contribute the studies about first aid knowledge and skills that were done in the World and Turkey, b) to detect the deficiency in first aid after natural diseasters and c) what can we do to meet this deficit.

Anahtar Kelimeler

First Aid, Medical Treatment

Kaynakça

• [1] Yılmaz İ, Ersoy A, Küçükyılmaz A, Deveci H, Güven M, Kürüm D. İlkyardımla ilgili temel bilgiler. Trafik ve ilkyardım. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını; Eskişehir, 2007.
• [2] Sosada K, Zurawiński W, Stepień T, Makarska J, Myrcik D. Evaluation of the knowledge of teachers and high school students in Silesia on the principles of first aid. Wiad Lek 2002; 55: 883-889.
• [3] 24762 sayılı Sağlık Bakanlığı İlkyardım Yönetmeliği, 22 Mayıs 2002.
• [4] Kutlutürkan S, Fesci H. Epilepside ilk yardım nasıl olmalı? Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006; 9: 98-104.
• [5] Erdil F, Bayraktar N, Çelik SS, Sarı T. Temel İlkyardım. Eflatun Yayınevi, Ankara, 2009.
• [6] İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı. Temel İlkyardım, EGM İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı Basımevi Şube Müdürlüğü Yayınevi, Ankara, 2010.
• [7] Tiryaki D. İlkyardım Nedir? İlkyardım El Kitabı. Artı Sağlık Çevre Kalite Yayınları, İstanbul, 2005.
• [8] Cole A. Basic First Aid. In Cole A, Koritz L, Feeney J eds. Complete Emergency Care. American safety and health institue with human kinetics. American Safety and Health Institue, Human kinetics, United States, 2007.
• [9] Nedaa AK. A field study of first aid knowledge and attitudes of college students in kuwait university. College Student Journal 2006; 40: 916-926.
• [10] Ransone J, Bennett LRD. Assessment of first-aid knowledge and decision making of high school athletic coache. J Athl Train 1999; 34:267–271.
• [11] Bishop M, Boag EM. Teachers' knowledge about epilepsy and attitudes toward students with epilepsy: Results of a national survey. Epilepsy Behavior 2006; 8: 397-405.
• [12] Hatzakis K, Kritsotakis EI, Angelaki HP, Tzanoudaki IK, Androulaki ZD. First aid knowledge among industry workers in Greece. Industrial Health 2005; 43:327-32.
• [13] Kuepper T, Wermelskirchen D, Beeker T, Reisten O, Waanders R. First aid knowledge of alpine mountaineers. Resuscitation 2003; 58:159-169.
• [14] Mahony PH, Griffiths RF, Larsen P, Powell D. Retention of knowledge and skills in first aid and resuscitation by airline cabin crew. Resuscitation 2008; 76: 413-418.
• [15] Polat SA, Turacı G. First aid knowledge and attitude of a police training school’s students. AÜTD 2003; 35:27-32.
• [16] Bayraktar N, Çelik SŞ. Ankara'daki taksi şoförlerinin ilk yardım konusundaki bilgi gereksinimleri. Sağlık ve Toplum Dergisi 2000; 10: 55-61.
• [17] Bayraktar N, Çelik SŞ, Ünlü H, Bulut, H. Şoförlere verilen ilkyardım eğitiminin etkinliğinin değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2009;16: 47-58.
• [18] Bölükbaş N, Kahraman AN, Karaman Y, Kalaycı G. Ordu ili kız meslek lisesi çocuk gelişimi bölümü son sınıf öğrencilerinin çocuklara yönelik ilk yardım uygulamaları ile ilgili bilgi düzeyleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007;10: 52-59.
• [19] Köksoy S, Öncü E, Şermet Ş, Mungur MA. Cezaevinde bulunan mahkumların ilkyardım bilgi düzeyleri. Türkiye Acil Tıp Dergisi 2012;12: 20-24.
• [20] Nayir T, Uskun E, Türkoğlu H, Uzun E, Öztürk M, Kişioğlu AN. Isparta il merkezinde görevli öğretmenlerin ilkyardım bilgi düzeyleri ve tutumları. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2011;18: 123-127.
• [21] Tekin D, Suskan E. Anne babalar ne biliyor? Türkiye’de 631 anne babanın pediatrik ilkyardım bilgisi üzerine bir çalışma. Türkiye Klinik Tıp Bilimleri Dergisi 2010; 30: 1999-2003.
• [22] Dereli F, Turasay N, Özçelik H. Muğla 2 nolu sağlık ocağı bölgesinde yaşayan 0-6 yaş çocuğu olan annelerin ilkyardım konusundaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2010; 9: 217-224.
• [23] Uskun E, Alptekin F, Öztürk M, Kişioğlu AN. Ev hanımlarının ev kazalarını önlemeye yönelik tutum ve davranışları ile ev kazalarına yönelik ilkyardım bilgi düzeyleri. Ulusal Travma Dergisi 2008;14: 46-52.
• [24] Ekşi A, Çelikli S, Yıldırım GÖ, Özmutaf NM, Sezer Y, Ünlüoğlu İ. Bürokratik işlemlerin ilkyardım uygulamalarına olan etkilerini incelenmesi. Türkiye Acil Tıp Dergisi 2005;5: 73-77.
• [25] Altıntop L, Dündar C, Güven H, Doğanay Z, Topbaş M. Samsun il merkezinde görev yapan trafik polislerinin ilkyardım eğitimi öncesi ve sonrası bilgi düzeyleri. Ulusal Travma Dergisi 2000;1:53-56.
• [26] Bildik F, Kılıçaslan İ, Doğru C, Keleş A, Demircan A. Eğitim fakültesi öğrencileri için ilkyardım eğitiminin gerekliliği. Türkiye Acil Tıp Dergisi 2011;11: 166-70.
• [27] Türkan H, Serinken M, Şener S, Çınar O, Tansel A, Eroğlu M. Çeşitli meslek gruplarının erişkin temel yaşam desteği bilgi ve beceri düzeylerinin değerlendirilmesi. Türkiye Acil Tıp Dergisi 2005; 5; 128-32.
• [28] Küçükoğlu S, Arıkan D, Cürcani M. Kırık, çıkık ve burkulma durumlarında çocuklara yapılan ilkyardım uygulamalarının özelliklerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2009;12: 74-83.
• [29] Metin I, Mutlu C. Level of knowledge about first aid of the university students. Trakia Journal of Sciences 2010; 8: 262-265.
• [30] Başer M, Çoban S, Taşcı S, Sungur G, Bayat M. Evaluating first aid knowledge and attitudes of a sample of Turkish primary school teachers. Journals of Emergen