Ortaokul Matematik Öğretmenlerinin Problem Çözme Stratejilerine İlişkin Görüşleri

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 1, 44 - 60, 10.01.2017

Faysal Çeker Emre Ev Çimen

Öz

Bu araştırmada amaç “problem çözme stratejilerinin ortaokul matematik öğretmenleri tarafından kullanılıp kullanılmadığı, kullanılıyorsa hangilerinin kullanıldığı ve öğretmenlerin bu stratejilerle ilgili farkındalığının ne düzeyde olduğu” sorularına cevap aramaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Veri toplama amacıyla Ankara'nın merkez ilçelerinden olan Çankaya ve Altındağ'dan toplam beş okul seçilmiş ve her okuldan iki öğretmen olmak üzere toplam 10 öğretmen ile görüşme gerçekleştirilmiştir. Öğretmenlerin problem çözme stratejilerine ilişkin görüşleri alınan görüşmede, giriş ve sonuç sorularının olduğu iki bölümün yanı sıra her bir stratejiye ait dokuz bölümden oluşan bir yarı yapılandırılmış form kullanılmıştır. Elde edilen bulgular, genel bulgular ve her bir stratejiye ilişkin özel bulgular şeklinde sınıflandırılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda öğretmenlerin derslerinde problem çözme stratejilerini genellikle plansız ve farkında olmadan kullandıkları ancak çoğu öğretmenin stratejilerin kuramsal altyapısına sahip olmadığı tespit edilmiştir. Öğretmenler bazı stratejileri daha sık kullandıklarını, bazılarını ise ders konularının özelliklerinden dolayı daha az kullandıklarını belirtmişlerdir. Ayrıca, genç öğretmenlerin lisans eğitiminden elde ettikleri bilgileri hatırlayarak stratejilerin bir kısmını kullandıkları; kıdemli öğretmenlerin ise stratejileri sahada edindikleri tecrübelerine dayanarak kullandıkları değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İlköğretim matematik eğitimi, problem çözme stratejileri, ortaokul matematik öğretmenleri

Kaynakça

• Altun, M. (2005). Matematik Öğretimi: İlköğretim İkinci Kademede (4. Baskı). Bursa: Alfa akademi Basım Yayım Dağıtım.
• Altun, M. (2015a), İlköğretim İkinci Kademe 6, 7. ve 8. Sınıflarda Matematik Öğretimi, Aktüel, Bursa.
• Altun, M. (2015b), Matematik Uygulamaları, Sıradışı Problemler, Matematik Okuryazarlığı Soruları efemat 5-6, Bursa: Aktüel.
• Baykul, Y. (2009). İlköğretimde Matematik Öğretimi: 6 - 8. Sınıflar. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Baykul, Y. (2014), Ortaokulda Matematik Öğretimi, Ankara Pe¬gem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (19.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Gözen, Ş. (2001). Matematik ve Öğretimi. İstanbul: Evrim Yayınevi.
• Kayan, F. ve Çakıroğlu, E. (2008). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematiksel problem çözmeye yönelik inançları preservıce elementary mathematıcs teachers’ mathematıcal problem solvıng beliefs. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (H. U. Journal of Education) 35: 218-226.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2013). İlköğretim matematik öğretim programı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Özmen, Z. M., Taşkın, D., & Güven, B. (2012). İlköğretim 7. sınıf matematik öğretmenlerinin kullandıkları problem türlerinin belirlenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(165).
• Posamentier, A.S. ve Krulik, S. (2016). Matematikte Problem Çözme: 3-6. Sınıflar İçin (Çev. L. Akgün, T. Kar ve M. F. Öçal). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Polya, G. (1973). How to Solve İt: A New Aspect of Mathematical Method (2. Baskı). Princeton, New Jersey, USA: Princeton University Pres.
• Soylu, Y., & Soylu, C. (2006). Matematik derslerinde başariya giden yolda problem çözmenin rolü. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(11), 97-111.
• Verschaffel, L., De Corte, E. (1997). Teaching Realistic Mathematical Modeling in the Elementary School: A Teaching Experiment with Fifth Graders. Journal for Research in Mathematics Education. Vol 28, 577.
• Verschaffel, L., De Corte, E., Lasure, S.,Van Vaerenbergh, G., Bogaerts, H.& Ratinckx, E. (1999). Learning to Solve Mathematical Application Problems: A Design Experiment with Fifth Graders”, Mathematical Thinking & Learning. Vol 1, 195.
• Van De Walle, J. A., Sarp, K. S. ve Bay- Williams, J. M. (2013). İlkokul ve Ortaokul Matematiği: Gelişimsel Yaklaşımla Öğretim (Çev. Ed. S. Durmuş, 7. Bas.). Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Yıldızlar, M. ( 2012). Yapılandırmacı Öğretimde Matematik Problemlerini Çözebilme Yöntemleri (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.