Değerler Eğitimine İlişkin Öğretmen Görüşleri

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 1 - 23

Zeynep Akın-demircan

Öz

Öğretmenlerin değerler eğitimine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilen bu araştırma temel nitel araştırma modeline göre desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu yüksek lisans düzeyinde “Eğitimde Değerler Eğitimi” dersini almış olan 16 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada gerekli verilerin toplanabilmesi için yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmış ve katılımcılara elektronik posta yoluyla ulaştırılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmada öğretmenlerin değer eğitimini hem birey hem toplum için gerekli bir kavram olarak tanımladıkları, iyi insan yetiştirmek ve toplum düzenini sürdürmek için gerekli olduğunu düşündükleri belirlenmiştir. Öğretmenler değerler eğitiminde okulun ve öğretmenlerin önemli sorumlulukları olduğu belirtmişlerdir. Öğretmenlerin çoğu okullarda uygulanan değer eğitimi uygulamalarının etkili olmadığını, etkililiği artırmak için programlara, eğitimcilere, etkinliklere, ders kitaplarına ve zaman yönetimine ilişkin öneriler geliştirdikleri belirlenmiştir. Araştırmada değerlerin kazandırılmasında olumlu bir okul kültürü oluşturulması ve öğretmenlere rehberlik edecek uygulama örneklerinin paylaşılması önerilebilir

Anahtar Kelimeler

Değer, Değer Eğitimi, Eğitim Programı

Etik Beyan

Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın hazırlık, veri toplama, analiz ve bilgilerin sunumu olmak üzere tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı; bu çalışma kapsamında elde edilmeyen tüm veri ve bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakçada yer verdiğimi; kullanılan verilerde herhangi bir değişiklik yapmadığımı, çalışmanın Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Dergisi'nin tüm şartlarını ve koşullarını kabul ederek etik görev ve sorumluluklara riayet ettiğimi beyan ederim.

Destekleyen Kurum

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• Albayrak, B. (2023). 2019 Türkçe dersi öğretim programının değerler eğitimi açısından incelenmesi ve Türkçe öğretmenlerinin değerler eğitimine ilişkin görüşleri (Muğla ili örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla, Türkiye.
• Avci, M. & Bozkurt, E. (2022). Öğretmenlerin değerler eğitimine yönelik tutumlarının incelenmesi. International Journal of Eurasia Social Science, 13(50), 1187-1212.
• Balcı, F. A. & Yelken, T. Y. (2013). İlköğretim sosyal bilgiler programında yer alan değerler ve değer eğitimi uygulamaları konusunda öğretmen görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 195-213.
• Batmaz, O. & Erdoğan, T. (2019). Sınıf öğretmenlerinin değerler eğitimine yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(6), 2681-2692.
• Bayırlı, H., Doruk, O. & Tüfekci, A. (2020). Öğretmenlerin değerler eğitimi hakkındaki görüşleri: Afyonkarahisar örneği. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 8(3), 865-894.
• Bülbül, B. (2023). İlkokul sosyal bilgiler dersi kapsamında kaynaştırma öğrencilerine verilen değerler eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van, Türkiye.
• Canale, G. (2016). (Re)Searching culture in foreing language textbooks, or the politics of hide and seek. Language, Culture and Curriculum, 29(2), 225-243.
• Cevizci, A. (2002). Paradigma Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Çalık, M. (2022). 5. Sınıf öğrencilerine uygulanan değerler eğitimi odaklı grup rehberliği çalışmasının etkililiğinin incelenmesi. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 5(9), 19-25.
• Çolak, N. (2023). Dördüncü sınıf sosyal bilgiler dersinde gerçekleştirilen değerler eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir, Türkiye.
• Dağ, M. (2024). Türkçe öğretimi kapsamında değerler eğitimi programının hazırlanması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
• Demirutku, K. (2019). Beşeri değerler: Kuramlar, görgül çalışmalar ve değer eğitimi. İçinde A. F. Ersoy ve P. Ünüvar (Eds.), Karakter ve Değer Eğitimi (s. 51-84). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ekşi, H. (2003). Temel insani değerlerin kazandırılmasında bir yaklaşım: Karakter eğitimi programları. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(1), 79-96.
• Ergün, A. & Koç, S. (2022). Öğretmenlerin değerler eğitimi uygulamalarına yönelik görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 729-754.
• Güçlü, N. T. (2019). Karakter ve değer eğitiminde öğretmenin rolü. İçinde A. F. Ersoy ve P. Ünüvar (Eds.) Karakter ve Değer Eğitimi. (s. 193-212). Ankara, Anı Yayıncılık.
• Gysbers, N. C. & Henderson, P. (1988). Devoloping and managing your school guidance program. Alexandria: American Counselling Association.
• Halstead, J. M. (1996). Values and values education in schools. In J. M. Halstead & M. J. Taylor (Eds.), Values in Education and Education in Values (s. 3-15). London: The Former Press.
• Herdem, K. ve Çinici, A. (2021). Fen bilimleri dersi konularıyla bütünleştirilmiş değerler eğitimi etkinliklerinin öğrencilerin değer gelişimine etkisi. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(10), 114-138.
• İkiz, O. (2024). Beceri temelli matematik sorularının değerler eğitimi açısından incelenmesi ve öğretmen görüşleri bağlamında değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Manisa, Türkiye.
• İşcan, C. D. (2019). Değerler eğitiminde temel kavramlar. İçinde A. F. Ersoy ve P. Ünüvar (Eds.) İçinde Karakter ve Değer Eğitimi (s. 31-50). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kamer, S. T. & Şahin, M. (2020). Değerlere ve değerler eğitimine ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 50(230), 725-744.
• Karaalp, H., Karaalp, K. & Karaalp, E. (2023). Öğretmenlerin değerler eğitimi hakkındaki görüşleri. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 10(1), 224-240.
• Karabacak, A. (2023). Türkçe ders kitapları üzerine değerler eğitimi bağlamında karşılaştırmalı bir inceleme. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Zonguldak, Türkiye.
• Keskin, Y. (2016). Değer sınıflaması üzerine aksiyonel bir deneme. Turkish Studies, 11(3), 1485-1510.
• Kırlar, H. R. (2023). Ortaokul matematik ders kitaplarının değerler eğitimi yaklaşımları açısından incelenmesi ve ortaokul matematik öğretmenlerinin değerler eğitimine ilişkin görüşleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erciyes Üniversitesi, Kayseri, Türkiye.
• Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. San Francisco: Jossey-Bass.
• Meydan, K. (2012). İlköğretim okullarında değerler ve karakter eğitimi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Türkiye.
• Miles, M. B., & Huberman, A. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook (2nd Edition b.). California: SAGE Publication.
• Ogelman, H. G. & Sarıkaya, H. E. (2015). Okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin değerler eğitimi konusundaki görüşleri: Denizli ili örneği. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 81- 100.
• Okumuş, E. (2010). Toplum ve ahlak. Eğitime Bakış Dergisi, 6(18), 28-32.
• Özdemir, Y., Uzun, E. M. & Kar, E. B. (2021). Temel eğitim öğretmenlerinin değer eğitimine yönelik görüşleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 19(42), 227-266.
• Özkan, R. (2011). Toplumsal yapı, değerler ve eğitim ilişkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 333-344.
• Patton, M. Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (Çeviri Ed: Bütün, M. & Demir, S. B.). 2. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
• Pırnaz, E. & Kuru, E. (2022). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin değerler eğitimine yönelik görüşleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1), 160-173.
• Pusa, Ö. (2023). Ortaokul İngilizce öğretmenlerinin İngilizce dersindeki değerler eğitimi uygulamalarına yönelik görüşleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dicle Üniversitesi, Diyarbakır, Türkiye.
• Sevim, M. Z., Güler, Z., İnançlı, S. & Aslan, H. (2023). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitiminde değerler eğitimi hakkında görüşleri. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 6(6), 737-749.
• Sezer, Ş. (2021). Ortaokulda değerler eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri: Bir durum çalışması. Değerler Eğitimi Dergisi, 19(41), 171-205.
• Şığva, S. N. (2024). İlkokul 3. ve 4. Sınıf fen bilimleri ders kitaplarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Niğde, Türkiye.
• Teker, D. & Ellez, A. M. (2022). Ortaöğretim matematik ders kitaplarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 13(2), 1083-1098.
• Tornberg, R. & Oğuz, E. (2013). Teachers’ views on values education: A qualitative study in Sweden and Turkey. International Journal of Educational Research, 59, 49-56.
• Yalgın, B. (2023). Okul öncesi dönem çocuklarıyla okul dışı ortamlarda değerler eğitimi: Bir eylem araştırması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Türkiye.
• Yeşil, R. & Aydın, D. (2007). Demokratik değerlerin eğitiminde yöntem ve zamanlama. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 65-84.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, R. N. (2024). Ortaokul din kültürü ve ahlak bilgisi ders kitaplarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Zonguldak, Türkiye.