İLİMDEN AŞKA, BİLMEDEN BULMAYA: MUSTAFA KUTLU’NUN “HER NE VAR ÂLEMDE” HİKÂYESİNDE METİNLERARASILIK

Year 2021, Issue: 12, 105 - 116, 30.04.2021

Ali Karahan

https://doi.org/10.29157/etusbed.894579

Abstract

Postmodernizmin doğurduğu metinlerarası ilişkiler, her metnin kendinden önce yazılmış bir metinden izler taşıması, farklı bir metinle anlam alışverişi içerisine girmesi ve o metinden etkilenmesi anlamına gelir. Julia Kristeva tarafından ortaya atılan metinlerarasılık kavramı metinlerin kurduğu etkileşim ağı içerisinde onları okuma biçimi sunar. Alıntı, gönderge, gizli alıntı, anıştırma, yansılama (parodi), alaycı dönüştürüm ve öykünme (pastiş) metinlerarası ilişkiler yöntemleridir. Mustafa Kutlu da hikâyelerinde kurguladığı anlam çerçevesinde bu yöntemlerle metinlerarası ilişkiler kurar. “Her Ne Var Âlemde” hikâyesinde Kutlu, anıştırma, gönderge, alıntı ve gizli alıntı yöntemleriyle metinlerarasılık yapar. Bir akademisyenin bilim ve aşk arasında yaşadığı tereddütü ve en sonunda aşkı seçişini anlatan hikâyede yapılan metinlerarasılıklar bu iki olgu etrafında kümelenir. Akademisyenin aşka yönelmesine dönük metinlerarasılıklar ismi geçen şairler ve onların şiirlerinden mısraların yanı sıra bir de türküyle yapılır. Bilimsel eser isimleri ve bilim adamlarına yapılan göndergeler ve alıntılar da akademisyenin ilmî yanına atıftır. Bu çalışmada hikâyedeki akademisyenin bilimden el çekip aşka yönelmesi metinlerarası ilişkiler bağlamında yorumlanmıştır.

Keywords

Metinlerarası İlişkiler, Mustafa Kutlu, Her Ne Var Alemde

References

• Titon, Jeff Todd(2006). “Metin”(Çev. Öykü Terzioğlu), Millî Folklor, Yıl: 18, S. 69, s. 148-163.
• Barthes, Roland(2016). Yazı Üzerine Çeşitlemeler/Metnin Hazzı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• Aktulum, Kubilay(2000). Metinlerarası İlişkiler, Öteki Yay., Ankara.
• Uçan, Hilmi(2009). “Modernizm/Postmodernizm ve J.Derrida’nın Yapısökümcü Okuma ve Anlamlandırma Önerisi”. Turkish Studies International Periodical Forthe Languages, Literatureand History of Turkish or Turkic, Sayı 4/8: 2283-2306.
• Kutlu, Mustafa(2020). Sır, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• Karataş, Turan(2014). Ansiklopedik Edebiyat Terimleri Sözlüğü, Sütun Yayınları, İzmir.
• Qasımova, Lale(2011). “Metinlerarası İlişkiler Açısından Mustafa Kutlu’nun Beşlemesi”, A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 46, s. 61-86.
• Julia Kristeva(1980). “Word, Dialogue, and Novel”, Desire in Language: A Semiotic Approach to Literature and Art, New York: Ed. Leon S. Roudiez, Columbia UP, s.66.
• Akün, Ömer Faruk, "MEHMED FUAD KÖPRÜLÜ", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/mehmed-fuad-koprulu (10.01.2021).
• Bilgin, Azmi, "İSMAİL SAİB SENCER", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/ismail-saib-sencer (10.01.2021).
• Koca, Salim, "TURAN, Osman", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/turan-osman (10.01.2021).