Edward Said’in 1978
yılında yayınlanan eseri Oryantalizm, Doğu’ya ilişkin akademik çalışmalara yeni
bir bakış açısı getirdi. Ancak Oryantalizm, sonraları tektipleştirici, bir
yapıya bütündü. Çünkü Said’in kabaca “Batı ve Satıhlar, Doğu’yu ve Doğuluları şeytanlaştırarak
ötekileştirmiştir” şeklinde özetlenecek total düşüncesi, hiç bir şeyin mutlak
bir karşılığının olamayacağının savunulduğu, tireli kimliklerin daha popüler
olduğu postmodern dönemde parçalanmıştı. Artık ne Batı için Doğu’nun tek
anlamı, ne de Doğu için Batı’nın tek bir anlamı vardı.
Bu çalışma, Oryantalizmin tektipleştirmeci
bakış açısından yola çıkmaktadır. Ancak bunu yaparken Oryantalizm eleştirisini
bütünüyle yok saymamaktadır. Oryantalizmin her dönemde, niyete, bilinçli ve
farkında olmaya bağlı olarak, iyi-kötü niyet, bilinç, farkındalık, var
olabileceğini kabul etmektedir. Devamında da, her ötekini tanımlamanın ve bu
yolla kendini inşa etmenin her zaman bilinçli ve kötü niyet içeren Oryantalizm
içinde değerlendirilemeyeceğini ifade etmektedir. Bunu destekler mahiyette,
insan doğasında bulunan ötekini tanımlamanın ve bu yolla kendini inşa etmenin
kötü bir niyet içermeyen gizli bir Oryantalizm ile de gerçekleşebileceğini
söylemektedir. Bu yüzden, çalışma konusu yaptığı filmlerde Doğuya karşı
oryantalist bir bakışla baktığı ısrarla vurgulanan Ferzan Özpetek’in Hamam
filmi seçilmiştir. Bu filmde Ferzan Özpetek’in Doğu’yu bilinçli ve kötü bir
niyet içeren açık Oryantalizm ile mi yoksa bilinçli ve kötü bir niyet içermeyen
gizli bir Oryantalizm ile mi, kısaca Doğu’yu nasıl bir niyetle ve bilinçle inşa
ettiği sergilenmeye çalışılacaktır.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | February 15, 2007 |
Submission Date | January 2, 2007 |
Published in Issue | Year 2007 Issue: 2 |