YÜKSEK RİSKLİ GEBELERDE ALGILANAN STRES İLE SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Year 2023, , 277 - 283, 04.08.2023

Buse Nur Ertekin Dinç Nevin Çıtak Bilgin

https://doi.org/10.34108/eujhs.1193472

Abstract

Bu çalışma yüksek riskli gebelerde algılanan stres ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişkiyi belirlemek için yapılmıştır. Tanımlayıcı ve ilişkisel tipteki çalışma kadın doğum servisinde yüksek riskli gebelik tanısı ile yatarak tedavi gören 115 yüksek riskli gebe ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak, Kişisel Bilgi Formu, Algılanan Stres Ölçeği ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler ve Pearson’s korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Gebelerin Algılanan Stres Ölçeği puan ortalaması 29.40 ± 5.90, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği puan ortalaması 124.97 ± 16.99 bulunmuştur. Gebelerde algılanan stres ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasında orta düzeyde negatif yönlü anlamlı ilişki saptanmıştır. Yüksek stres algısı gebelerin sağlık davranışlarına olumsuz yansımaktadır. Bu nedenle yüksek riskli gebelerin antenatal izlemlerinde stres düzeyini azaltacak ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını geliştirecek eğitimlere önem verilmelidir.

Keywords

Gebelik, hemşirelik, sağlıklı yaşam tarzı, stres, yüksek riskli gebelik

Supporting Institution

Yoktur

Project Number

Yoktur

Thanks

Çalışmaya destek veren kurum yöneticilerine ve gebelere katkıları için teşekkür ederiz.

RELATIONSHIP BETWEEN PERCEIVED STRESS AND HEALTHY LIFESTYLE BEHAVIOURS IN HIGH-RISK PREGNANT WOMEN

Abstract

This study was conducted to determine the relationship between perceived stress and healthy lifestyle behaviors in high-risk pregnant women. The descriptive and relational study was conducted with 115 high-risk pregnant women who were hospitalized in the obstetrics service with the diagnosis of high-risk pregnancy. Personal Information Form, Perceived Stress Scale and Healthy Lifestyle Behaviors Scale II were used as data collection tools. Descriptive statistics and Pearson's correlation analysis were used in the analysis of the data. Pregnant women's Perceived Stress Scalemeans core was 29.40 ± 5.90, and Healthy Lifestyle Behavior Scalemeans core was 124.97 ± 16.99. A moderate negative significant relationship was found between perceived stress and healthy lifestyle behaviors in pregnant women. Perception of high stress negatively affects the health behaviors of pregnant women. There fore, in the antenatal follow-up of high-risk pregnant women, education should be given importance to reduce the stress level and develop healthy life style behaviors.

Keywords

Pregnancy, nursing, healthy lifestyle, stress, high-risk pregnancy

Project Number

Yoktur

References

• Yılmaz B, Oskay Ü. A currentview of care of high risk pregnancy. Bezmialem Sci 2021; 9(1):112-119.
• Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. (2019). 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve TÜBİTAK, Ankara, Türkiye.Erişim Tarihi: 15.09.2022
• Aydemir H, Uyar Hazar H. Düşük riskli, riskli, yüksek riskli gebelik ve ebenin rolü. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2014; 3(2):815-833.
• Ölçer Z, Oskay U.Yüksek riskli gebelerin yaşadığı stresörler ve stresle baş etme yöntemleri.Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi2015;12(2):85-92.
• Atasever İ, Sis Çelik A. Prenatal stresin ana-çocuk sağlığı üzerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2018; 21(1):60-68.
• Aydın R, Yılmaz Güven D, Karahan N. Sen de dinle: Yüksek riskli gebeliklerde stresle baş etmede müzikle terapinin etkisi.Necmettin Erbakan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2019; 1(2):19-24.
• Karataş Baran G, Şahin S, Öztaş D, Demir P, Desdicioğlu R. Gebelerin algılanan stres düzeylerinin ve stres nedenlerinin değerlendirilmesi. Cukurova Medical Journal 2020; 45(1):170-180.
• Sarmasti N, Ayoubi S.H, Mahmoudi G, Heydarpour S. Comparing perceived social support and perceived stress in healthy pregnant women and pregnant women with preeclampsia. Ethiop J Health Sci 2019; 29(3):369-376.
• Çağlar M, Yeşiltepe Oskay Ü. Assesment of prenatal distress and depressive symptoms in women with gestational diabetes. Türkiye Diyabet ve Obezite Dergisi 2019; 3(2):73-78.
• Omidvar S, Faramarzi M, Hajian-Tilak K, Nasiri Amiri F. Associations of psychosocial factors with pregnancy healthy life styles. Plos One 2018; 13(5):1-13.
• Herman H.G, Miremberg H, Nini N, Feit H, Schreiber L, Bar J, Kovo M. The effects of maternal smoking on pregnancy out come and placental histopathology lesions. Reprod Toxicol 2016; 65:24-28.
• Kaya A, Tutar Güven Ş, İşler Dalgıç A. Sağlığı geliştirme modeline göre verilen eğitimin Türkiye’deki hemşirelik araştırmalarında kullanımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi2018; 15(3):195-201.
• Özcan H, Polat T, Yılmaz M, Öztürk A, Aydoğan T. Gebelerde sağlıklı yaşam davranışlarının ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi2020; 5(3):482-492.
• The American College of Obstetricians and Gynecologists Committee Opinion. Physical Activity and Exercise During Pregnancy and the Postpartum Period. Obstet Gynecol 2020; 135(4):e178-e188.
• Karaağaç Y, Yardımcı H. Yaşam tarzı müdahalelerinin gestasyonel vücut ağırlığı kazanımı ve gebelik komplikasyonları üzerine etkisi. Beslenme ve Diyet Dergisi2020; 48(1):107-114.
• Stark M.A, Brinkley R.L. The relationship between perceived stress and health-promoting behaviors in high-risk pregnancy. J Perinat Neonatal Nurs 2007; 21(4):307-314.
• Malakouti J, Sehhati F, Mirghafourv and M, Nahangi R. Relationship between health promoting life style and perceived stress in pregnant women with preeclampsi. J Caring Sci2015; 4(2):155-163.
• Cohen S, Kamarck T, Mermelstein R. A global measure of perceived stress. J Health Soc Behav 1983; 24:385-396.
• Erci B. Reliability and validity of the Turkish version of perceived stress scale. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006; 9(1):58-63.
• Walker S.N, Sechrist K.R, Pender N.J. The health promoting life style profile development and psychometric characteristics. Nurs Res1987; 36(2):76-80.
• Walker S.N, Hill-Polerecky D.M. (1996). Psychometric evaluation of the Health-Promoting Lifestyle Profile II. Un published manuscript, University of Nebraska Medical Center.
• Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin E, Kıssal A. Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 12(1):1-13.
• Marjorie A. Non parametric statistic for health care research: Statistic for small samples and unusual distributions. Sage Public, London1997; p39.
• Ural A, Kılıç İ. Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Detay Yayıncılık. 2013; s244.
• Ural A. Gestasyonel diabetes mellitus ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2016; 6(2):120-127.
• Erkal Aksoy Y, Çeber Turfan E, Dereli Yılmaz S. Normal ve riskli gebeliklerde sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Perinatoloji Dergisi 2017; 25(1):26-31.
• Karaca Saydam B, Demirel Bozkurt Ö, Pelik Hadımlı A, Öztürk Can H, Soğukpınar N. Riskli gebelerde öz-bakım gücü’nün sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına etkisinin incelenmesi. Perinatoloji Dergisi 2007; 15(3):131-139.
• Iqomatulhaq H, Solehati T. Healthy life behavior inpregnant women with risk of preeclampsiaınthephc of ciparaybandungdistrict. Journal of Maternity Careand Reproductive Health 2019; 2(1):23-33.
• Kanığ M, Eroğlu K. Investigation of the relationship between the level of perceived social support and healthy life style behaviors of pregnant women. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2020; 11(4):333-340.
• Kahyaoğlu Süt H, Hür S. Üreme çağında, gebe ve postpartum dönemde olan kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi 2020; 5(2):243-256.
• Jalili Bahabadi F, Estebsari F, Rohani C, Rahimi Khalifeh Kandi Z, Sefidkar R, Mostafaei D. Predictors of health-promoting life style in pregnant women based on Pender’s health promotion model. Int J Women's Health 2020; 12:71-77.
• İlgen N, Koçak D.Y. Gestasyonel diyabetin tanısında güncel yaklaşım, gebelere yönelik sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve hemşirenin rolü. Ordu University Journal of Nursing Studies 2019; 2(3):181-193.
• Cannella B.L, Yarcheski A, Mahon N.E. Meta-Analyses of predictors of health practices in pregnant women. West J Nurs Res 2018; 40(3):425-446.
• Kubo A, Ferrara A, Brown S.D, et al. Perceived psychosocial stress and gestational weight gainamong women with gestational diabetes. Plos One 2017; 12(3):1-11.
• Padmapriya N, Bernard J.Y, Liang S, Loy S.L, Shen Z, Kwek K, et al. Association of physicalactivity and sedentary behavior with depression and anxiety symptoms during pregnancy in a multiethnic cohort of Asian women. Arch Women’s Ment Health 2016; 19(6):1119–1128.
• Savucu Y. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Spor ve Rekreasyon Araştırmaları Dergisi2020; 2(1):34-43.
• El-Atar E.A.N.M, Shuaib F.M.N. E.D, Hafez S.K.M. Comparison between planned versusun planned pregnancy out comes. Novelty Journals 2021; 8(1):40-49.
• Kim Y.J, Lee S.S. The relation of maternal stress with nutrientsin take and pregnancy out come in pregnant women. J Nutr Health 2008; 41(8):776-785.
• Bozhüyük A, Özcan S, Kurdak H, Akpınar E, Saatçı E, Bozdemir N.Sağlıklı yaşam biçimi ve aile hekimliği. J Family Med Prim Care 2012; 6(1):13-21.
• Uzdil Z, Özenoğlu A. Gebelikte çeşitli besin öğeleri tüketiminin bebek sağlığı üzerine etkileri. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2015; 4(2):117-121.
• Mortazavi F, Agah J. Child birth fear and associated factors in a sample of pregnant iranian women. Oman Med J 2018; 33(6):497-505.
• Hill P.C, Pargament K.I.Advances in the conceptualization and measurement of religion and spirituality: Implications for physical and mental health research. The Am Psychol 2003; 58(1):64-74.
• Davison S.N, Jhangri G.S. The relationship between spirituality, psychosocial adjustmenttoillness, and health-related quality of life in patients with advanced chronickidney disease. J Pain Symptom Manage 2013; 45(2):170-178.
• Bilgiç G, Çıtak Bilgin N. Relationship between fear of child birth and psychological and spiritual well-being in pregnant women. J Relig Health 2021; 60(1):295-310.
• Jabbari B, Mirghafourv and M, Sehhatie F, Mohammad-Alizadeh-Charandabi S. The effect of holly Quranvoice with and without translation on stress, anxiety and depression during pregnancy: A randomized controlledtrial. J Relig Health 2020; 59(1):544-554.
• Özel Y, Bay Karabulut A. Günlük yaşam ve stres yönetimi. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi 2018; 1(1):48-56.