Sığırların doğal kene enfestasyonlarında bazı sentetik pyrethroid’lerin etkisi

Yıl 2011, Cilt: 22 Sayı: 1, 32 - 38, 01.06.2011

A. Ender Güleğen A. Onur Girişgin Serkan Bakırcı Bayram Şenlik Levent Aydın

Öz

Türkiye’de tüm yıl boyunca sığırlarda gözlenen ixodid keneler, özellikle ilkbahar ve yaz aylarında artarak çeşitli patojenleri naklederler. Sığırlardaki kene enfestasyonlarına karşı sentetik pyrethroid grubu ilaçlar etkileri, kullanım kolaylığı ve ette-sütte kalıntı bırakmadıkları için tercih edilmektedir. Bu çalışmada sığır kenelerine karşı sentetik pyrethroid grubu ilaçlardan %1 flumethrin dökme, %7.5 flumethrin banyo, %1 deltamethrin dökme, %5 deltamethrin banyo, %2.5 cypermethrin dökme ilaçlarının tedavi edici ve koruyucu etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Her bir ilaç için sabahları meraya çıkıp akşamları ahıra dönen sığırlardan yedişerli gruplar oluşturulmuş, bir grup ise ilaçlanmadan kontrol tutulmuştur. Tedaviden önce sığırlardaki keneler sayılmış, ilaçlamalardan sonra 42 gün boyunca her hafta tüm sığırlar keneler yönünden kontrol edilmiştir. Tedaviden sonraki ilk hafta tüm tedavi gruplarında hiçbir canlı keneye rastlanmazken, 2. haftadan itibaren , %5 deltamethrin banyo grubunda canlı keneler gözlenmeye başlanmıştır. En uzun etkili ilaç ise 4 hafta ile %1 flumethrin dökme çözeltisi olmuştur. İstatistiki olarak gruplar kendi aralarında karşılaştırıldığında, %1 flumethrin dökme çözeltisi ile , %2.5 cypermethrin dökme çözeltisi arasında ve tüm tedavi grupları ile kontrol grupları arasında belirgin bir farklılık ortaya çıkmıştır (P< 0.05). Çalışma boyunca herhangi bir yan etkiye rastlanmamıştır. Sonuç olarak sığırlarda kene enfestasyonlarına karşı flumethrin etken maddesi içeren bir ilaç ile yapılacak kene mücadelesinin etkili olacağı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Levent AYDIN, A. Ender GÜLEĞEN, Serkan BAKIRCI, A. Onur GİRİŞGİN, Bayram ŞENLİK, Etki, kene, sentetik pirethroid, sığır., 2011, Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi

Efficacy of some synthetic pyrethroids against ticks in naturally infested cattle

Öz

The ixodid ticks observed during whole year can transport numerous bacterial, viral and parasitic diseases especially on spring and summer season to the cows in Turkey. Synthetic pyrethroid group drugs were preferred because of their effect, ease of use and no residue on milk / meat against tick infestations of cows. The aim of this study is to determine the efficacy of treatment and protectiveness of flumethrin 1% pour-on, flumethrin 7.5% dipping, deltamethrin 1% pour-on, deltamethrin 5% dipping and cypermethrin 2.5% pour-on drugs. Six groups of grazing cows were composed which five of them are treatment group and one group is untreated control containing seven cows per group. All groups were examined for ticks before treatment and every week for 42 days after treatment and the count of ticks were noted. After treatment, no live ticks were observed in the first week in all treatment groups, but beginning from the second week, some live ticks were detected in deltamethrin 5% dipping group. Flumethrin 1% pour-on drug was detected as the longest effective drug in the treatment group. Significant difference was detected between flumethrin 1% pour-on group and cypermethrin 2.5% pour-on group; and all treatment groups and control group, when they compared to each others statistically (P<0.05). None of adverse effects was observed from all drugs throughout study. Consequently, an effective tick control can be achieved by flumethrin ingredient drug on infested cattle.

Anahtar Kelimeler

Cow, efficacy, synthetic pyrethroids, tick.

Kaynakça

• Anadon A, Martinez-Larranaga MR, Martinez MA, (2009). Use and abuse of pyrethrins and synthetic pyrethroids in veterinary medicine. Vet J. 182, 7-20.
• Aydın L, (1994). Güney Marmara Bölgesi Ruminantlarında Görülen Kene Türleri ve Yayılışları. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Dik B, Uslu U, (2008). Doğal enfeste sığırlardaki ixodid kenelere karşı flumethrin (%1 dökme) uygulamasının tedavi edici ve kalıcı etkisi üzerine araştırmalar. Bornova Vet Kont Araş Enst Derg. 30(44), 1-6.
• Dorn H, Pulga M, (1985). Field trials with flumethrine pour-on against Boophilus microplus in Brazil. Vet Med Rev. 2, 146-151.
• Dumanlı N, Yılmaz H, (1992). Sığırlarda kene enfestasyonuna karşı flumethrin’in etkisi üzerine araştırmalar. Hay Araş Derg. 2(1), 21-22.
• EMEA, (1998). Committee for Veterinary Medicinal Products Flumethrin, Summary Report (1). EMEA/MRL/469/98-Final. Erişim adresi: http://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/Maximum_Residue_Limits_-_Report/2009/11/WC500014322.pdf, Erişim Tarihi: 13.06.2011.
• Hamel HD, (1987). The use of flumethrin 1% pour-on for the control of Amblyomma spp. in various southern African countries. Onderstepoort J Vet Res. 54, 521-524.
• Karaer Z, Yukarı BA, Aydın L, (1997). Türkiye keneleri ve vektörlükleri. Özcel MA, Daldal N (Ed): Parazitoloji’de Artropod Hastalıkları ve Vektörler. Türkiye Parazitol Dern Yay No: 13, Ege Üniv Basımevi, İzmir, sf. 363-434.
• Spss Statistics, (2008). Spss Statistics Release 17.0.0., Spss Inc., Chicago, USA.
• Stendel W, (1985). Experimental studies on the tickicidal effect of Bayticol pour-on. Vet Med Report. 2, 98-111.
• Tüzer E, Tınar R, (2008). Flumetrin %1 dökme çözeltisinin meradaki sığırlarda ixodid kenelere etkisi. Vet Hekim Der Derg. 79(2), 31-34.