Öz
Küreselleşme ile birlikte artan yoğun rekabet koşullarında rakiplerine karşı rekabet gücü elde etmek için işletmelerin kendilerine uygun rekabet stratejileri belirlemeleri gereksinimini ortaya çıkarmıştır. Rekabet, genel olarak işletmelerin birbirine karşı üstünlük kazanma, başarı ve başarısızlığın temel unsuru sayılmaktadır. Strateji ise işletmelerin gelecekte hangi noktaya ulaşması gerektiğini tespit etmesi ve bu noktaya ulaşması için neler yapması gerektiğine karar verme süreci olarak tanımlamaktadır. Porter, işletmeler için uygun rekabet stratejisini, bir sektörde savunulabilir bir konum elde etmek, beş rekabet gücüyle başarılı bir şekilde başa çıkmak ve böylece firmanın büyük bir yatım getirisi elde etmesi için saldırgan veya savunmacı eylemlerde bulunması olarak tanımlamaktadır. Beş rekabetçi güçten kastedilen ise; Sektöre yeni girecek firmalar, Tedarikçiler, firmalar ve ikame ürünler, Alıcılar ve Sektördeki rakipler şeklinde sıralanmaktadır. Porter tarafından, beş rekabet gücü ile başa çıkmak, sektördeki diğer işletmelere karşı daha iyi performans sergilemek ve sürdürülebilir rekabet avantajı sağlamak için işletmenin uygulayabileceği üç jenerik rekabet stratejisi tanımlanmıştır. Bunlar; Toplam maliyet liderliği, Farklılaştırma ve Odaklanma. Bu üç rekabet stratejisinin yanında hiçbir gruba dahil olmayan davranışları ise “arada sıkışıp kalmak” olarak nitelendirmektedir. Porter, jenerik rekabet stratejilerinin işletmeler açısından stratejilerine uygun olanın seçilip uygulanmasını önermektedir.
Çalışmada Porter’ın jenerik rekabet stratejilerine uygun düşen ve Türkiye’de aynı sektörde faaliyet gösteren BİM, Migros ve Macrocenter market zincirlerin rekabet stratejileri örnek vaka olarak incelenmiştir. İnceleme sonucunda, ülkemizde BİM’in maliyet liderliği, Migros’un farklılaşma ve Macrocenter’in odaklanma stratejileri ile sektörde kendilerine yer edindiği söylenebilir.
Anahtar Kelimeler
rekabet stratejileri farklılaşma maliyet liderliği odaklanma uluslararası ticaret
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ekonomi, İşletme |
| Bölüm | Mevcut Sayı |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 8 Şubat 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 8 Eylül 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 7 Sayı: 4 |
The open access statement