Examination of Experimental Postgraduate Theses in Turkey with Parents of Children with Autism

Year 2025, Volume: 5 Issue: 2, 271 - 280, 29.08.2025

Ramazan İnci , Osman Tayyar Çelik

https://doi.org/10.56061/fbujohs.1684366

Abstract

The aim of this study is to examine the experimental postgraduate theses conducted in Turkey with parents of children with autism in terms of publication year, keywords, thesis type, method, sample, variables considered together, and the institute/department in which they were conducted. The study was designed in the case study design, which is one of the qualitative research designs. The population of the study is the postgraduate theses conducted with parents of children with autism between 2011-2021. Document analysis was used to collect the data. Document analysis is an examination method defined as collecting, reviewing, reinterpreting and questioning primary research data. Content analysis technique was used in data analysis. As a result, it is seen that there are not many studies with groups of infants with autism and their families and there are no systematic studies that gather them all together. For this reason, it may be recommended to conduct studies on infancy periods

Keywords

Autism , child , experimental studies , parent

Ethical Statement

There is no ethical problem

Supporting Institution

does not exist

Thanks

thanks.

Examination of Experimental Postgraduate Theses in Turkey with Parents of Children with Autism

Abstract

Bu çalışmanın amacı Otizmli çocuklara sahip ebeveynlerle Türkiye’de yapılan deneysel lisansüstü tezlerin yayın yılı anahtar kelimeler, tez türü, yöntem, örneklem, birlikte ele alınan değişkenler, yapıldığın enstitü/anabilim dalı açısından incelemektir. Çalışma nitel araştırma desenlerinden olan durum çalışması deseninde tasarlanmıştır. Çalışmanın evreni 2011-2021 yılları arasında Otizmli çocuklara sahip ebeveynlerle yapılan lisansüstü tezlerdir. Verilerin toplanmasında doküman analizinden yararlanılmıştır. Doküman analizi birincil araştırma verilerinin toplanması, gözden geçirilmesi, yeniden yorumlanması ve sorgulanması şekline tanımlanan bir inceleme yöntemidir Veri analizinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Sonuç olarak otizmli bebek grupları ve aileleri ile birlikte çalışmaların çok fazla olmadığı ve bunları hepsini bir arada toparlayan sistematik çalışmaların bulunmadığı görülmektedir. Bu nedenle bebeklik dönemleri ile ilgili de çalışmaların yapılması önerilebilir.

Keywords

Çocuk , deneysel çalışmalar , ebeveyn , Otizm

Ethical Statement

herhangi bir etik beyan yoktur.

Supporting Institution

yoktur

References

• Aksoy, Ö. E. (2019). 4-6 yaş otizmli çocuğu olan ebeveynlerin tutumlarının çocukların sosyal beceri ve problem davranış üzerine etkisi [Doctoral dissertation, Marmara Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Ayanoğlu, M., Boğa, E., Kay, M. A., İnci, R., Tarkoçin, S., Kaçmaz, C., ... & Göğebakan, Ş. (2019). Çocukluk döneminde görülen duygusal ve davranışsal sorunlarla ilgili Türkiye’de yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi, 7(2), 196–210.
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 231–274.
• Boz, M. (2001). Internet üzerinden tezlere tam metin erişim: Türk üniversiteleri için kavramsal bir model [Master’s thesis, Hacettepe Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Bozkurt, S. S. (2016). Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara sosyal beceri öğretiminde teknoloji destekli etkileşimli ortam tasarımı ve etkililiği [Doctoral dissertation, Anadolu Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç, Ç. E., Erkan, A. Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (17. baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çağlar, C., & Özkan, H. H. (2021). Türkiye’de 2010–2020 yılları arasında otizm ile ilgili yayımlanan makalelerin içerik analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 40, 77–97.
• Çalık, E. S. (2018). Otizm spektrum bozukluğu olan okul öncesi çocuklarda ortamlararası geçişlerdeki problem davranışların azaltılmasında videoyla model olmanın etkililiği [Master’s thesis, Anadolu Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Falkingham, L. T., & Reeves, R. (1998). Context analysis—A technique for analysing research in a field, applied to literature on the management of R&D at the section level. Scientometrics, 42(1), 97–120.
• Gökçe, S., & Kürkçüoğlu, B. Ü. (2019). Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara yönelik müdahalelerde kardeş katılımı: Sistematik bir derleme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 20(4), 841–874.
• Gül, S. O., & İftar, E. T. (2012). Otizm spektrum bozukluğu tanısı olan bireyler için sosyal öykülerin kullanımı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 13(2), 1–24.
• Gültekin, O., & Başyiğit, F. E. (2018). Türkiye’de 2013–2017 yılları arasında otizm ve fiziksel aktivite alanında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 4(1), 116–129.
• Karasu, N. (2009). Otizmden etkilenmiş bireylerde sosyal ve iletişim becerilerini arttıran yöntemlerin delile dayalı yöntem olarak belirlenmesi: Bir meta-analiz örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(3), 713–739.
• Kızılkaya, A. E. (2021). Otizm spektrum bozukluğu olan çocuğa sahip ebeveynlere yönelik geliştirilen pekiştireç eğitim programının olumlu davranışların arttırılmasına etkisi [Doctoral dissertation, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Korkmaz, Ö. T. (2010). Stereotipik davranışların azaltılmasında kullanılan yöntemlerin etkililiği: Betimsel ve meta analizi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 11(2), 1–12.
• Mukaddes, N. M. (2014). Otizm spektrum bozuklukları. Nobel Tıp Kitabevleri. Özeren, G. S. (2013). Otizm spektrum bozukluğu (OSB) ve hastalığa kanıt penceresinden bakış. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(1), 57–63.
• Özoğlu, F., & Karadağ, H. (2021). Türkiye’de spor alanında yapılan otizm ile ilgili lisansüstü tezlerin içerik analizi. Journal of ROL Sport Sciences, 2(1), 40–49.
• Sak, R., Sak, İ. T. Ş., Şendil, Ç. Ö., & Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227–256.
• Schweizer, C., Knorth, E. J., & Spreen, M. (2014). Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarla sanat terapisi: “Neyin işe yaradığı” üzerine klinik vaka tanımlarının gözden geçirilmesi. Psikoterapide Sanat, 41(5), 577–593.
• Selimoğlu, Ö. G., Özdemir, S., Töret, G., & Özkubat, U. (2013). Otizmli çocuğa sahip ebeveynlerin otizm tanılama sürecinde ve tanı sonrasında yaşadıkları deneyimlerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. International Journal of Early Childhood Special Education, 5(2), 129–161.
• Şıkşık, G. (2016). Otizmli çocuğa sahip ebeveynlerin otizm algıları ve aile özellikleri ile benlik saygıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi [Doctoral dissertation, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Skounti, M., Philalithis, A., & Galanakis, E. (2007). Variations in prevalence of attention deficit hyperactivity disorder worldwide. European Journal of Pediatrics, 166(2), 117–123.
• Tavil, Y. Z., & Karasu, N. (2013). Aile eğitim çalışmaları: Bir gözden geçirme ve meta-analiz örneği. Eğitim ve Bilim, 38(168), 85–95.
• Töret, G., Özdemir, S., Selimoğlu, Ö. G., & Özkubat, U. (2014). Otizmli çocuğa sahip olan ebeveynlerin görüşleri: Otizm tanımlamaları ve otizmin nedenleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 15(1), 1–17.
• Ünal, A. E. (2006). Sanat eğitiminin otizmli çocukların duyusal problemleri üzerine etkisinin incelenmesi [Master’s thesis, Trakya Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Vuran, S., & Olçay, S. (2021). Sistematik derleme: Otizm spektrum bozukluğu olan bireylerde uygun olan ve olmayan davranış örnekleriyle öğretim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 22(2), 491–515.
• Yosunkaya, E. (2013). Otizm etyolojisinde genetik ve güncel perspektif. Journal of Istanbul Faculty of Medicine, 76(4), 84–88.