René Goscinny’nin “Küçük Pıtırcık” Serisi İle Rıfat Ilgazın“Bacaksız Serisinde Ailede ve Okulda Çocuğa Uygulanan Şiddete Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım

Yıl 2012, Cilt: 18 Sayı: 69, 109 - 130, 01.04.2012

Medine Sivri Zeynep Çiftçi

Öz

Bu çalışmada, Fransız edebiyatı yazarlarından René Goscinny’nin Pıtırcık
(Küçük Pıtırcık, Pıtırcık’ın Bisikleti, Pıtırcık Futbolcu, Pıtırcık Tatilde, Pıtırcık Kampta,
Pıtırcık Satranç Oynuyor, Pıtırcık Pazara Gidiyor, Pıtırcık’a Bir Öpücük) serisi ile
Türk edebiyatı yazarlarından Rıfat Ilgaz’ın Bacaksız (Bacaksız Kamyon Sürücüsü,
Bacaksız Sigara Kaçakçısı, Bacaksız Okulda, Bacaksız Paralı Atlet, Bacaksız Tatil
Köyünde ) serisinde, ana karakterlerden hareketle şiddet öğesine değinilmiş, aile
içinde ve okulda uygulanan şiddetin, çocukların ruhsal ve fiziksel açıdan gelişimleri
üzerindeki olumsuz etkileri, çoğulcu inceleme yöntemiyle karşılaştırılmaya
çalışılmıştır. Her iki yazarın ailede ve okulda şiddet olgusunu ele alış biçimleri ve
şiddeti olumlayıp olumlamadıkları incelenmiş, çocuk ve gençlik edebiyatı açısından
bunun önemine dikkat çekilmeye çalışılmıştır.
Bu iki yazarı çalışma konusu olarak almanın temel nedeni, farklı coğrafyalarda
ve farklı kültürlerde yaşamalarına rağmen, hem yapı gereği hem de eserlerinin
içeriği açısından birbirlerine çok benzemeleri ve aşağı yukarı aynı dönemlerde,
benzer konularda ortak bir duyarlılıkla benzer ürünler vermeleridir. Dünyanın her
yerinde az ya da çok var olan şiddet olgusuna değinmişlerdir. Özellikle bu olgunun
çocukları nasıl olumsuz etkilediğini gerek ruhsal, gerekse fiziksel açıdan nasıl
yıpratıldıklarını aktarmışlardır. Şiddetin en çok etkilendiği gruplardan birinin
çocuklar olduğuna dikkat çekerek, aile içi ilişkilerde şiddetin uygulanış biçimine yer
vermişlerdir. Kahramanların çocuksu düşlerinden yola çıkarak kitaplara karabasan
gibi çöken şiddeti gözler önüne sermişlerdir.
Bu çalışmanın amacı, farklı kültürlerde yaşayan ancak yazdıkları eserler ve
işledikleri konular bakımından ortak noktalarda buluşan yazarların söz konusu
yapıtlarında, ailede ve okulda yaşanan şiddet açısından benzerlik ve farklılıkları
saptamaktır.

Anahtar Kelimeler

René Goscinny, Rıfat Ilgaz, “Küçük Pıtırcık”, “Bacaksız”, şiddet

A Comparatıve Approach to Vıolence in Famıly and School in René Goscınnys “Le Petite Nicolas”And Rıfat Ilgaz’s “Bacaksız”

Öz

In this study, French writer René Goscinny’s Pıtırcık (Küçük Pıtırcık, Pıtırcık’ın
Bisikleti, Pıtırcık Futbolcu, Pıtırcık Tatilde, Pıtırcık Kampta, Pıtırcık Satranç Oynuyor,
Pıtırcık Pazara Gidiyor, Pıtırcık’a Bir Öpücük) and Turkish writer Rıfat Ilgaz’s
Bacaksız (Bacaksız Kamyon Sürücüsü, Bacaksız Sigara Kaçakçısı, Bacaksız Okulda,
Bacaksız Paralı Atlet, Bacaksız Tatil Köyünde) are analyzed in terms of violence in
family and school through the main characters. The negative effects of domestic
violence and violence in school on the physical and psychological development of
children are tried to be compared according to eclectic method. Both writers’ approach
towards domestic violence and violence in school are examined. The importance
of the subject is pointed in context of child and youth literature.
The main aim of analyzing these two writers is that they gave parallel products
with common sensibility in spite of living in different geographies and different cultures.
They mention the fact of violence which more or less exists in the world. Especially
they narrate how violence affects children both physically and psychologically.
They discuss domestic violence drawing attention to the fact that children are
one of the most influenced groups. Through the heroes’ childish dreams they point
out how violence is oppressing like a nightmare.
The aim of this study is to exhibit the differences and similarities of literary
works, whose writers lived in different cultures but wrote on similar subjects, in
terms of violence in family and school.

Anahtar Kelimeler

René Goscinny, Rıfat Ilgaz, “LE PETITE NICOLAS”, “Bacaksız”, violence

Kaynakça

• Aytaç, T. (2000). Okul Merkezli Yönetim. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Çağdaş, A., Seçer, Z. (2002). Çocuk ve Ergende Sosyal ve Ahlak Gelişimi. Ankara: Nobel
• Demirergi ve d… (1994). Bu Ne Şiddet Ankara : Kitle Yayınları.
• Devellioğlu, F. (2004).Osmanlıca- Türkçe Ansiklopedik Lügaât, 21. Baskı Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları.
• Erden, M. (1998). Öğretmenlik Mesleğine Giriş. İstanbul: AlkımYayınevi
• Erten, Y.- Ardalı, C. (2001). “Saldırganlık, Şiddet ve Terörün Psikososyal Yapıları” Cogito Şiddet Özel Sayısı, S. 6- 7 Sonbahar- Kış, 4. Basım, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Goscinny, R. (2002a). Küçük Pıtırcık. (Çev. V. Kanetti). İstanbul: Can Yayınları.
• Goscinny, R. (2003a). Pıtırcık Satranç Oynuyor. (Çev.V. Kanetti). İstanbul:Can Yayınları.
• Goscinny, R. (2003b). Pıtırcık’ın Bisikleti. (Çev. V. Kanetti). İstanbul: Can Yayınları.
• Goscinny, R. (2003c). Pıtırcık Pazara Gidiyor. (Çev. V. Kanetti). İstanbul: Can Yayınları.
• Goscinny, R. (2002c). Pıtırcık Tatilde. (Çev. V. Kanetti). İstanbul: Can Yayınları.
• Göknar, Ö. (2004). Bilinçli Çocuk Yetiştirme. Ankara: Arkadaş Yayınevi.
• Göregenli, M. (2004). Şiddet, Kötü Muamele ve İşkenceye İlişkin Değerlendirmeler, Tutum ve Deneyimler. İzmir: İzmir Barosu Yayını.
• Ilgaz,R. (2005a). Bacaksız Okulda.İstanbul: Çınar Yayınları.
• Ilgaz,R. (2005c). Bacaksız Paralı Atlet. İstanbul: Çınar Yayınları.
• Ilgaz,R. (2004). Bacaksız Kamyon Sürücüsü.İstanbul: Çınar Yayınları.
• Ilgaz,R. (2005d). Bacaksız Sigara Kaçakçısı.İstanbul: Çınar Yayınları.
• Kolay, Y. (2004). “ Okul ve Aile Çevre İş Birliğinin Eğitim Sistemindeki Yeri ve Önemi” Mili Eğitim Kültür Sanat Dergisi. Sayı:164. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları: 4002. Süreli Yayınlar Dizisi:189.
• Michaud, Y. (1991). Şiddet (Çev: C. Muhtaroğlu). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Mutlu, E. (1999). Televizyon ve Toplum. Ankara: TRT Basın ve Yayın Müdürlüğü Yayınları.
• Polat, O.(2001). Çocuk ve Şiddet. İstanbul: Der Yayınları.
• Polat, O.(2006). Ensest. İstanbul: Nokta Kitap.
• Sivri, M. (2003) Kafka’nın “Babama Mektubu” ve Susanna Tamaro’nun “Öyle Bir Çocukluk (Tek Ses İçin)” Adlı Öyküsünde Kötü Tanımlanmış Çocukların Dramı ve Şiddetin Kaynağı. Çocuk Edebiyatına ve Çocuk Hekimliğine Yansıyan Şiddet Sempozyumu. Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi Basımevi.
• Sözer, E. (Edit). (2006). Öğretmenlik Mesleğine Giriş. 5.Baskı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Tekin, M., Gözütok F.D. (1996). Ankara Gecekondularında Yaşayan ve Şiddete Karşı Eğitim Alan Kadınların Eşlerarası Şiddet Açısından Konumları: “Şiddete Uğrayan Kadınlar Yasal Haklar, Fırsatlar ve Bunları Kullanma Amaçlı Bilgilendirme / Bilinçlendirme Projesi” Ankara: Kadın Dayanışma Vakfı.
• Tutar H., Yılmaz M.K. (2003). Genel İletişim: Kavramlar ve Modeller. 4. Baskı Ankara: Nobel
• Türküm, S. (Edit) (2007). Anne Baba Eğitimi. 5.Baskı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları
• Uzuner, Y. (Edit) (2006). Çocukta Ruh Sağlığı ve Uyum Bozukluğu. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Yavuzer, H. (2001). Çocuk Eğitimi El Kitabı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yavuzer, H. (1998). Çocuk ve Suç.. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yıldırım, A. (1998). Sıradan Şiddet. İstanbul : Boyut Matbaacılık.
• Yiğit, B. (2008). Sınıf Yönetimi. 6. Baskı. Ankara: Öğreti Yayınevi.
• Yörükoğlu, A. (1992). Değişen Toplumda Aile ve Çocuk. 4.Baskı, İstanbul: Özgür Yayın Dağıtım.
• Zeynel, T. (2004). “Türkiye’de Aile İçi Şiddet” XIII. Dünya Kriminoloji Kongersinde Sunulan Tebliğler(Rio de Janeiro, 10- 15. 08. 2003). Suçla Mücadele Bağlamında Türkiye’de Viktimolojik Alan Araşatırması ve Değerlendirmesi İstanbul: Beta Baım Yayıncılık.
• T.D.K. Sözlüğü (2005). Türk dil Kurumu Yayınları, 10.Baskı, Ankara.
• M. E.B. Sözlüğü (2002) Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.