Rus Yazar ve Düşünür K.N.Leontyev’in Eserlerinde Türk-Yunan İlişkileri

Yıl 2016, Cilt: 22 Sayı: 85, 161 - 170, 15.01.2016

İlsever Rami

Öz

Bu çalışmada 19. yy. Rus aydınlarından ünlü Rus diplomat, filozof, yazar, edebiyat

eleştirmeni ve gazeteci Konstantin Leontyev’in (1831-1891) Doğu serisinden edebi eserlerinde

Türk-Yunan ilişkileri analiz edilecektir. Yazar, eserlerinde Osmanlı İmparatorluğu’ndaki

halkların yaşamı ve onların tarihi geçmişiyle ilgili çok ilginç veriler sunmuştur.

Konstantin Leontyev görevi gereği 1863-1874 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğunda

geçirmiştir ve yazdığı eserleri de bu topraklarla bağlantılıdır. Yazar, bu yıllarda Girit Adası,

Edirne, Tulca, Yanya ve Selanik’te konsolos olarak görev yapar. 1872-1873 yıllarında

ise İstanbul’da ve Adalar’da yaşamıştır. K.Leontyev sadece görev icabı değil, gerçek bir

sevgiyle Türk topraklarına ve bu topraklarda yaşayan halklara bağlanmıştır. Doğu ile

yakından tanışması her şeyden önce edebi eserlerini derinden etkilemiş ve çok sayıda edebi

eser üretmesine sebep olmuştur. Daha sonraları ayrı bir kitap olarak yayımlanan Türkiye’deki

Hristiyanların Yaşamından (İz jizni Hristiyan v Turtsii) kitabını oluşturan hikâyeleri tam bu

yıllarda kaleme almıştır. Konstantin Leontyev’in felsefi çalışmaları ve edebi mirası Türkiye

ve Türk toplumu için çok ilgi çekicidir. Müslüman medeniyetiyle yakından tanışması

K.Leontyev’in dini görüşleri üzerinde büyük tesirler bırakmış, bu da her türlü dini inanca

karşı saygılı ve hoşgörülü bir tavır içerisinde olmasını sağlamıştır. Yazar eserlerinde baş

kahramanların hayatları üzerinden Türklerin ve Yunanların çok farklı ve zorlu yaşamlarını,

bu halkların örf ve adetlerini, ahlaki ve ailevi değerlerini, siyasi ve dini görüşlerini yansıtmayı

başarmıştır. Böylece yazar eserlerinde uzun yıllardır yan yana yaşayan halkların kaderlerinden

ve tarihi geçmişlerinden bahsedilen geniş bir epik tablo sunmayı başarmıştır.

Anahtar Kelimeler

Konstantin Leontyev, XIX asır, Rus Edebiyatı, Osmanlı İmparatorluğu

Kaynakça

• Aytaç, Gürsel (2009). Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi, İstanbul, Say Yayınları.
• Berdyayev, N. (1926). Konstantin Leontyev. Oçerk iz istorii russkoy religioznoy mısli. Paris: YMCA-Press. http://www.vehi.net/berdyaev/leontev/index.html)
• İvask, Yu.P. (1974). Konstantin Leontyev (1831-1891). Jizn i Tvorçestvo. Bern; Frankfurt/M.: Н. Lang, P. Lang.
• Jukov, K.A. (2006). Vostoçnıy vopros v istoriiofilosofskoy konseptsii K.N.Leontyeva. Sankt-Peterburg, Aleteyya.
• Hripunova, Ye.V. (2002). Proza Konstantina Leontyeva: Evolyutsiya, Problematika, Stil. Volgograd.
• Fokeev, А.L. (2004). Etnografiçeskoye napravleniye v russkom literaturnom protsesse XIX veka: istoki, tip tvorçestva, istoriya razvitiya. Moskva.
• Leontyev, К. (1876). İz jizni Hristian v Turtsii. İzd. Katkova.
• Umunç, Himmet (2013). Doğu ve Ötekilik: İngiliz Seyahatnamelerinde Türk Kimliği (lady Montagu ve Richard Chandler). Bilig 66: 297-314.
• Ulaglı, Serhat (2006). İmgebilim: “Öteki”nin Bilimine Giriş, Ankara, Sinemis Yayınları.
• Üre, Pınar (2015). Konstantin Nikolayeviç Leontyev (1831-1891), Bizansçılık ve Şark Meselesi, İstanbul, Libra Yayınları.