Dönüşen Düğüne Tanıklık Etmek

Yıl 2018, Cilt: 24 Sayı: 95, 35 - 56, 01.08.2018

Meryem Bulut

Öz

Bu makalenin amacı, dünden bugüne farklılaşan düğünleri değerlendirmektir.

Bu amaç doğrultusunda katılımlı gözlem ve sözlü tarih yöntemi kullanılarak

elde edilen kayıtlar deşifre edilerek yorumlanmıştır. Saha çalışması Şubat

2016’da başlamış, 14 Temmuz -16 Eylül tarihleri arasında aralıklarla devam

etmiştir. Makalede kendilerini Yörük ve Balkan Göçmenleri olarak tanımlayan

köylerden elde edilen bulgulara yer verilmiştir. Sözlü tarih ve katılımlı gözlem

yoluyla elde edilen bulgulara göre düğün törenlerinde; kendilerini aynı etnik ve

dinsel kimlik ile ifade etmelerine ve köylerin yakınlığına rağmen farklılıkların

olduğu saptanmıştır. Geçmişten bu yana düğün törenleri önemini korurken,

modernleşme ile değişime uğramış ve özellikle kullanılan araçlar teknolojik

gelişmelere paralel bir sıralama içinde farklılaşmışlardır. Modernleşme ile

yaşanan teknolojik değişimin, düğün törenlerinin uygulamalarını değiştirdiği

belirlenmiştir. Değişimin izleri; gelinin baba evinde taşınmasında atın yerini

arabanın, yer sofrasının yerini masaların, kına gecelerinde kullanılan çıraların

yerini mumların alması olarak sıralanabilir.

Katıldığımız düğün töreninde; gelenekselliğin korunması adına düğüne uygun

sembollerin, geçmişten seçilerek kullanıldığı gözlenmiştir. Geçmişten seçilesembolik figürler günümüz ile ilişkilendirilerek bir tür kesintisizlik izlenimi

verilmektedir. Katılımlı gözlem ve sözlü tarih yöntemi ile elde edilen bulgularda

geçmiş; geçmişte farklı bir işlevi olan mehter takımı, at ve kırmızı duvak

kullanımı ile ilişkilendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yörük, düğün, Balkan göçmenleri, Dikili

Kaynakça

• Ak, M. (2015). Teke Yörükleri. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu. Türk Tarihi Kurumu. IV/A-2-2. 5. Dizi-Sayı:7. (1800-1900).
• Assmann, J. (2008.) Cultural memory studies: an ınternational and ınterdisciplinary handbook (Eds. Astrid Erll and Ansgar Nünning). Berlin/New York: De Gruyter.
• Atay, T. (2005). Göl ve insan Beyşehir Gölü çevresinde doğa-kültür ilişkisi üzerine antropolojik bir inceleme. Ankara: Kalan.
• Bates, G. D. (2009.) 21. Yüzyılda kültürel antropoloji insanın doğadaki yeri. (Çev. S. Aydın). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Beller-Hann, I., Hann, C. (2012) İki buçuk yaprak çay, Doğu Karadeniz’de devlet, piyasa, kimlik. (Çev. P. Öztamur.). İstanbul :İletişim.
• Büyükokutan-Töret, Aslı. (2016). Türklerdeki evliliğe bağlı inanış ve uygulamalarda eşiğin yeri. Uluslararası Türk Dünyası Kültür Araştırmaları Dergisi. (Ed: M. Aça ve M. Aça). Sempozyum Özel Sayısı, Sonbahar - 2 (7): 435-448.
• Connerton, P. (2014a). Toplumlar nasıl anımsar. (Çev. A. Şenel). İstanbul: Ayrıntı.
• Connerton, P.(2014b). Modernite nasıl unutturur. (Çev. K. Kelebekoğlu). İstanbul: Sel.
• Danacıoğlu, E. (2008). Geçmişin İzleri-Yanıbaşımızdaki Tarih İçin Bir Kılavuz. İkinci baskı. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt. No: 125.
• Demir, Ö. ve Bakar, N. (2014.). Silifke Yörüklerinde doğum, evlenme ve ölüm gelenekleri üzerine bir araştırma. Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 111:111-133.
• Delaney, C. (2001). Tohum ve toprak. S. Somuncuoğlu, (Çev A. Bora). İstanbul: İletişim.
• Eliade, M. (2001). Mitlerin özellikleri. (Çev. S. Rifat). İstanbul: Om . Emiroğlu, K. ve S. Aydın. (2003.) Antropoloji sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat.
• Erdem Nas, G. (2015). Yörük kültüründe düğün-doğum-ölüm adetleri ve adlandırmaları (Anamur örneği). Journal of Turkish Language and Literature, Volume:1, Issue: 2, Autumn. (25-32).
• Erman, A. (1998) Tekirdağ halk kültüründe geçiş dönemleri doğum evlenme ölüm. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi. 9-10, İstanbul.
• Eröz, M. (1965) Türk köy sosyolojisi meseleleri Yörük-Türkmen Köyleri. Sosyoloji Konferansları Dergisi (Istanbul Journal of Sociological Studies). Sayı:6, S:119-154.
• Hobsbawm, E. ve T. Ranger (2006). Der. Geleneğin icadı. (Çev. M. M. Şahin.) İstanbul: Agora
• Gennep, A. V. (1960). The Rites of passage. M. B. Vizedom. (Çev. G. L. Caffee). The University of Chicago Press.
• Kümbetoğlu, B. (2005). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. İstanbul: Bağlam.
• Matsubura, M. (2012). Göçebeliğin dünyası Türk göçebelerinden Çoşlu Yörüklerinin etnografyası. (Çev. K. Sugihara). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi: 424.
• Robins, K. ve Morley, D. (2011). Kimlik mekânları küresel medya, elektronik ortamlar ve kültürel sınırlar. (Çev E. Zeybekoğlu). İstanbul: Ayrıntı.
• Örnek, S. V. (1977). Türk halk bilimi. Folklor Dizisi 4. Ankara: İş Bankası Kültür.
• Özbudun, S. (2005) Küreselleşme ve geleneği yeniden düşünmek. Gelenekten geleceğe antropoloji. (Haz: B. Kümbetoğlu, H. B. Gedik). İstanbul: Epsilon.
• Sahlins, M. (2010). Taş devri ekonomisi. (Çev T. Doğan-Ş. Özgün). İstanbul: Bgst.
• Susar, A. F. (2005). Etnolojik belgeleme-etnografik film ve sözlü tarih çalışmalarının antropolojideki yeri. (Haz. B. Kümbetoğlu ve H. Birkalan Gedik). Gelenekten geleceğe antropoloji. İstanbul: Epsilon
• Tahir, K. (2016). Sağırdere. İstanbul: İthaki.
• Turner, V. (1972). Dramas Fields and metaphors: Symbolic action in human society. Cornell University.