Kadın Bedeni, Doğum ve Doğa İlişkisine Doulalar Perspektifinden Bakmak: Eleştirel Bir Değerlendirme

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: 2, 160 - 192, 15.12.2024

Gülşah Kurt

https://doi.org/10.46655/federgi.1481719

Öz

Bu çalışma, doğumun tıbbileştirilmesine eleştirel olarak ortaya çıkan ve "doğal" doğum hareketinin bir parçası olarak profesyonelleşen doulaların, doğum sürecine dair ürettikleri içerikleri incelemeyi amaçlamaktadır. Doulaların , doğal ve tıbbi doğum pratikleri arasında bir köprü kurduğu düşüncesi, "doğal" doğumun günümüz toplumunda nasıl değerlendirildiğini anlamak için kritik bir öneme sahiptir. Çalışma, doğumun günümüzde çeşitli profesyonel aktörler tarafından şekillendirilen bir alan haline geldiğini öne sürmektedir; bu aktörler arasında doğum psikologları, doğum ekipleri ve doulalar yer almakta olup, doğal doğuma erişimin belirli ekonomik ve kültürel sermaye gerektirdiği vurgulanmaktadır. Çalışmada yöntem olarak, sosyal medya platformu Instagram'da aktif olan 11 doulanın profilleri, eleştirel içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Bulgular, doulaların doğum ve kadın bedeni ile ilgili ürettikleri içeriklerin “doğallaştırma” söylemi üzerinden kurulduğunu göstermektedir. Sonuç olarak, bu çalışma, doulaların kadın bedeni ve doğum alanında ürettikleri içeriklerin kadınların doğum deneyimini tektipleştirdiğini ve bu alandaki toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini görünmez kıldığını ileri sürmektedir.

Anahtar Kelimeler

doula, doğal doğum, kadın bedeni, doğum, feminizm

Looking at the Relationship Between the Female Body, Birth and Nature from the Doulas’ Perspective: A Critical Evaluation

Öz

This study aims to examine the content produced by doulas, who have emerged critically in response to the medicalization of birth and have become professionalized as part of the "natural" birth movement. The idea that doulas serve as a bridge between natural and medical birthing practices is crucial for understanding how "natural" birth is perceived in contemporary society. The study suggests that birth today has become a field shaped by various professional actors, including birth psychologists, birthing teams, and doulas, and emphasizes that access to natural birth requires a certain level of economic and cultural capital. As a method, the profiles of 11 doulas active on the social media platform Instagram were analyzed using a critical content analysis approach. The findings indicate that the content created by doulas regarding birth and the female body is constructed around the discourse of "naturalization." In conclusion, this study argues that the content produced by doulas about the female body and birth experience standardizes women’s birthing experiences and renders the gender inequalities in this field invisible.

Anahtar Kelimeler

doula, natural childbirth, female body, childbirth, ınstagram

Kaynakça

• Annandale, Ellen, ve Judith Clark. “What is Gender? Feminist Theory and the Sociology of Human Reproduction.” Sociology of Health & Illness 18:1(1996): 17–44.
• Apfel, Alana. Birth Work as Care Work: Stories from Activist Birth Communities. (California: PM Press,2016).
• Badinter, Elisabeth. Kadınlık mı Annelik mi? çev. Ayşen Ekmekçi (İstanbul: İletişim, 2020).
• Basile, Monica Reese. “Reproductive Justice and Childbirth Reform: Doulas as Agents of Social Change” (Yayımlanmamış Doktora Tezi, Iowa University, 2012)
• Bokat, Nicole. “Natural Childbirth: From Option to Orthodoxy”, On the Issues: Long Island Cith, no 4 (1) (1995)
• Beckett, Katherine. “Choosing Cesarean. Feminism and the Politics of Childbirth in the United States.”Feminist Theory, no. 6 (2005): 251-275.
• Beyinli, Gökçen. Elleri Tılsımlı: Modern Türkiye’de Ebelik (Ankara: Ayizi,2016).
• Büyükokutan Töret, Aslı ve Tuğçe Özdemir. “Kentli Kadının Doğum Sürecindeki Destekçisi: Doula.” Türk Kültürü, 2 (2021): 121-135.
• Brubaker, Sarah Jane ve Heather E Dillaway. “Medicalization, Natural Childbirth and Birthing Experiences.” Sociology Compass, no:3(1) (2009): 31-48.
• Campbell, Rona. ve Sam Porter. “Feminist Theory and the Sociology of Childbirth: A Response to Ellen Annandale and Judith Clark.” Sociology of Health & Illness, no.19(3)(1997): 348–358.
• Conrad, Peter. “Medicalization and Social Control.” Annual Review of Sociology, no:18(1) (1992): 209-232.
• Davis-Floyd, Robbie E. “The technological Model of Birth”, The Journal of American Folklore, no:389 (1987):479-495.
• Davis-Floyd, Robbie E. ve Elizabeth Davis. “Intuition in Midwifery and Home Birth.”, Childbirth and Authoritative Knowledge: Cross-Cultural Perspectives ed. Robbie E. Davis-Floyd ve Elizabeth Davis (Berkeley: University of California Press, 1997): 315-349
• Davis-Floyd, Robbie E. Birth as an American Rite of Passage (Berkeley: University of California Press, 2003).
• DıQuınzıo, Patrıce. The Impossıbılıty of Motherhood: Femınısm, Indıvıdualısm and the Problem of Motherhood (New York: Routledge,1999)
• Ehrenreich, Barbara ve Deirdre, English. Cadılar, Ebeler ve Hemşireler çev. Gökçen İleri (İstanbul:Pinhan, 2023)
• Federici, Silvia. Tenin Sınırlarının Ötesinde: Güncel Kapitalizmde Bedeni Yeniden Düşünmek, Yeniden Oluşturmak ve Geri Almak, çev. Bilge Tanrısever (İstanbul: Otonom, 2020)
• Ferry, Luc. Ekolojik Yeni Düzen, çev. Turhan Ilgaz (İstanbul: Yapı Kredi,2000)
• Fraker, Carolyn Ann. “Doulas for the State: Intimate Labor on the Margins of Welfare.” (Yayımlanmamış Doktora Tezi University of Minnesota,2020).
• Fox,Bonnie ve Elena Neıterman. “Embodied Motherhood:Women’s Feeling About Their Postpartum Bodies”, Gender&Society, no: 29(5) (2015), 670-693.
• Gilliland, Amy L. “Beyond Holding Hands: The Modern Role of the Professional Doula”, JOGNN, no:31 (2002), 762-769.
• Grosz, Elizabeth. Uçuçu bedenler: Bedensel bir Feminizme Doğru, çev. Kevser Güler (İstanbul: Notabene, 2020). Han,Sallie. Pregnancy ın Practice:Expectation and Experience in the Contemporary US (New York:Berghahn,2013)
• Hunter, Cherly A. ve Abby Hurst. Understanding Doulas and Childbirth: Women, Love and Advocacy (New York: Palgrave Macmillan, 2016)
• Kınık, Emine ve Handan Özcan. “Doğumda Kesintisiz ve Sosyal Destek.” Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi 7, no. 3 (2022): 617-628.
• Klaus, Herbert M., Kennell, John. ve Klaus, Phyllis, H. The Doula Book: How a Trained Labor Companion Can Help You Have a Shorter, Easier, and Healthier Birth (Cambridge: Perseus, 2012)
• Kukla, Rebecca. “Measuring Motherhood”, The International Journal of Femınıst Approaches to Bioethics, no:1 (1) (2008),67-90.
• Mansfield,Becky. “The Social Nature of Natural Childbirth”, Social Science & Medicine 66 (2008) 1084-1094.
• Martin,Emily. “The Woman in The Body:A Cultural Analysis of Reproduction” (Boston:Beacon,1992)
• Michie,Helena ve Naomi Chan “Closer to Home: The Domestic in Discourse of Upper-Middle Class Pregnancy”, Motherhood and Space: Confıgurations of the Maternal Through Politics, Home and the Body, ed. Sarah Hardy ve Caroline Weidmer, (New York: Macmıllan,2005),105-112.
• Mies, Maria. “Cinsiyete Dayalı İş bölümünün Toplumsal Kökenleri.” Son Sömürge: Kadınlar ed. Maria Mies, Veronika Bennholdt-Thomsen ve Claudia Von Werlhof. çev. Yıldız Temurtürkan (İstanbul: İletişim, 2008), 101-138.
• Morton, Christine. ve Elayne Clift. Birth Ambassadors: Doulas and the Re-Emergence of Woman-Supported Birth in America (USA: Praeclarus,2014)
• Morton, Christine H. “The Re-Emergence of Women-Supported Childbirth in the United States.” (Yayımlanmamış Doktora Tezi, University of California, 2002).
• Oakley, Ann. The Captured Womb: A History of the Medical Care of Pregnant Women. (Oxford: Blackwell, 1986) Oakley, Ann. Form Here to Maternity: Becoming a Mother. (Bristol:Policy,2018)
• Özöztürk, Sevcan, Özlem Çiçek, Merlinda Aluş Tokat ve Hülya Okumuş. “Doula ve Doğum Koçluğu Eğitim Programlarının Profilleri.” Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 10(3) (2023): 291-298.
• Pasian, Pamela. “Doulas in Italy: The Emergence of a “New” Care Profession”. (New York: Routledge, 2022)
• Paterson,Stephanie. “Emotional Labour:Exploring Emotional Policy Discourses of Pregnancy and Childbirt in Ontario,Canada” Public Policy and Administration, 0(0) (2019),1-21.
• Plumwood, Val. Feminizm ve Doğaya Hükmetmek, çev. Başak Ertür. (İstanbul: Metis, 2020)
• Rothman, Barbara Katz. Recreating Motherhood: Ideology and Technology in Patriarchal Society (New York: W.W. Norton, 1989).
• Rothman, Barbara Katz ve Wendy Simonds. “The Birthplace” Motherhood and Space: Confıgurations of the Maternal Through Politics, Home and the Body, ed. Sarah Hardy ve Caroline Weidmer, (New York: Macmıllan,2005),87-105.
• Rich, Adrienne. Kadından Doğma: Deneyim ve Kurum Olarak Annelik. çev. Bilge Tanrısever (İstanbul: Otonom,2024)
• Schmonsky, Jessica Rae. “Holding the Space: The Reemerging Role of the Doula.” (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi San Francisco State University, 2016)
• Skowronski, G. A. “Pain Relief in Childbirth: Changing Historical and Feminist Perspectives.” Anaesthesia and Intensive Care no:43(2015): 25–28.
• Stone, Alison. Feminist Felsefeye Giriş, çev. Yonca Cingöz ve Bilge Tanrısever. (İstanbul: Otonom Yayıncılık, 2019) Timurturkan, Meral. “Ebeveynlik ve Dijital Medya: Anneliğe İlişkin Yaratılan Yeni Temsiller ve Dayanışma Örüntüleri.” Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi no:9(1) (2019),315-333.
• Turner, Bryan. 2011. Tıbbi Güç ve Toplumsal Bilgi, çev. Ümit Tatlıcan. (Bursa: Sentez Yayınları,2011)
• Weisman, K.Leslie. “The Maternity Hospital:Blueprint for Redesigning Childbirth” , Motherhood and Space: Confıgurations of the Maternal Through Politics, Home and the Body, ed. Sarah Hardy ve Caroline Weidmer, (New York: Macmıllan,2005),73-87.
• Wittman, Laura Marıe. “Doulas, Social Support and Postpartum Depressive Symptoms”. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi Trınıty Western University, 2000).