Does the Apple Fall Far from the Tree: What Working Mothers Pass On to Their Daughters

Year 2025, Volume: 17 Issue: 1, 78 - 110, 01.06.2025

Yasemin Yüce , Miki Suzuki Him

https://doi.org/10.46655/federgi.1528876

Abstract

In the last three decades, the increasing number of studies examines the impact of maternal employment on daughters’ employment status. However, there is a limited number of qualitative studies which explore women’s perceptions on maternal employment within social milieus. This research attempts to understand the working mothers’ daughters’ attitudes towards paid work in Turkey which goes through a unique development of women’s employment. The research seeks to answer these two questions: 1) How did the working mothers’ daughters experience their mothers’ employment? 2) What do they think about their own work life? Data were collected by in-depth interviews with 21 working mothers and their daughters who were selected by purposive and snowball sampling techniques. Research findings show that the daughters’ experiences and attitudes towards employment differ in accordance with their mothers’ education, occupational status and social capital while all are working or consider to work. At the same time, most of the daughters mention about “lost time with children”. As working mothers’ daughters, they inherit the idea of “the neccessity for women to work” on the one hand; they have the idea of “working mothers who miss the time to spend with children” under the influence of an ideology of motherhood on the other hand.

Keywords

Women’s employment , intergenerational transmission , working mother , gender roles , domestic division of labour

Armut Dibine Mi Düşer? Çalışan Annelerin Kızlarına Aktardıkları

Abstract

Son otuz yılda, annenin istihdam statüsünün kızının çalışmaya ilişkin pratiklerini nasıl etkilediğini araştıran çalışmalar artmıştır. Ancak, toplumsal bağlamlarla beraber kadınların düşüncelerinin derinlemesine incelendiği nitel araştırmalar azdır. Bu çalışma, kadın istihdamı konusunda özgün gelişmeler yaşanan Türkiye bağlamında, çalışan annenin kızlarının istihdam ile ilgili tutumlarını anlamaya çalışmaktadır. Bu araştırma iki soruya cevap aramaktadır: 1) Çalışan annelerin kızları, annelerinin çalışmasını nasıl deneyimlemişlerdir? 2) Bu kızlar, kendi çalışma hayatı ile ilgili neler düşünmektedirler? Araştırmanın verileri, amaçlı ve kartopu örnekleme teknikleriyle seçilen 21 çalışan anne ve onların kızlarıyla yapılan derinlemesine görüşmeler ile toplanmıştır. Araştırmanın sonucunda ise, çalışan annenin kızlarının hepsinin çalışıyor/ çalışmayı düşünüyor olmasıyla birlikte annelerinin eğitimi, mesleki statüsü ve sosyal sermayelerine göre deneyimlerinin ve çalışmaya ilişkin tutumlarının farklılaştığı görülmüştür. Aynı zamanda kızların çoğu “çalışma hayatında bulunmak suretiyle kendi çocuklarından çaldıkları zaman”dan bahsetmişlerdir. Kızlar, çalışan bir annenin kızı olarak, bir yandan “kadının çalışması gereğini” devralmışlar diğer yandan annelik ideolojisinin etkisiyle “çalışan annenin çocuğundan zaman çalarak çalıştığı” fikrine sahip olmuşlardır.

Keywords

Kadın istihdamı , kuşaklararası aktarım , çalışan anne , toplumsal cinsiyet rolleri , ev içi iş bölümü

Supporting Institution

Bu makalede sunulan araştırma Ondokuz Mayıs Üniversitesi 1902 Bilimsel Araştırma ve Geliştirme Destekleme Programı Projesi Birimi tarafından desteklenmiştir.( PYO. FEN.1902.16.001)

References

• Abouelenin, Marriam ve Yang Hu. “Maternal Employment Shapes Daughters’ Employment Stability in Egypt: Evidence for the Intergenerational Transmission of Labor Force Attachment” Sex Roles 88, no.1 (2023): 35-51. Anderson, Kristin J. Modern Misogyny: Anti-Feminism in a Post-Feminist Era (Oxford & New York: Oxford University Press, 2015).
• Başak, Suna, Kıngır, Sevgi, Yaşar, Şehnaz. Kadının Görünmeyen Emeği; İkinci Vardiya, Anka Kadın Araştırmaları Merkezi (2013)
• Binder, Ariel J. “Rising Inequality in Mother’s Employment Statuses: The Role of Intergenerational Transmission,” Demography 58, no.4 (2021): 1223-1248.
• Buğra, Ayşe ve Burcu Yakut-Cakar. “Structural Change, the Social Policy Environment and Employment in Turkey,” Development and Change 41, no.3 (2010): 517-538.
• Cunningham, Mick. “Parental influences on the gendered division of housework,” American Sociological Review 66, no. (2001): 184–203.
• Dedeoğlu, Saniye. “Toplumsal Cinsiyet Rolleri Açısından Türkiye’ de Aile ve Kadın Emeği,” Toplum Bilim, 86, Güz (2000): 139-170.
• Durman-Aslan, Mine. “Female Labor Force Participation in Turkey: The Role of the Intergenerational Links,” (2020). https://shs.hal.science/halshs-02900982 (Son erişim tarihi 03.05.2024).
• England, Paula. “The Gender Revolution: Uneven and Stalled,” Gender&Society 24, no. 2 (2010): 149-166.
• Faludi, Susan. Backlash: The Undeclared War Against American Women (New York: Broadway Books, 2020).
• Fernández, Raquel, Alessandra Fogli, and Claudia Olivetti. Mothers and Sons: Preference Formation and Female Labor Force Dynamics. The Quarterly Journal of Economics 119, no. 4 (2004): 1249–1299.
• Goetz, Judith, and Stefanie Mayer (eds.). Global Perspectives on Anti-Feminism: Far-Right and Religious Attacks on Equality and Diversity (Edinburgh: Edinburgh University Press, 2023).
• Hays, Sharon. The Cultural Contradictions of Motherhood. (New Haven: Yale University Press, 1996).
• Jan, Carine T.G.M.E. ve M.A.M Janssens. “Maternal Influences on Daughters’ Gender Role Attitudes,” Sex Roles 38, (1998): 171–186.
• Kağıtçıbaşı, Çiğdem ve Bilge Ataca. “Value of Children and Family Change: A Three-Decade Portrait From Turkey,” Applied Psychology 54, no.3 (2005): 317-337.
• Karakaş Aydınbakar, Ayşenur. “Intergenerational Transmission of Maternal Employment and Daughters’ Career Paths: Evıdence From The 2021 Famıly Structure Survey,” Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 24, no. 64 (2024): 527-48.
• Keskin Ertürk, Nuray, Yaman, Melda. Türkiye’de Tütün-Rejiden Tekel’e Tekel’den Bugüne, Notabene yayınları, Ankara, 2013
• Li, Xiaohui ve Xiowen Guan. “Mother-Daughter Work-Family Role Transmission: Effects on Daughters’ Work and Family Satisfaction,” The Family Journal: Counselling and Therapy for Couples and Families 29, no. 2 (2020): 227-236.
• McGinn, Kathleen L., Mayra R. Castro ve Elizabeth L. Lingo. “Learning from Mum: Cross-National Evidence Linking Maternal Employment and Adult Children’s Outcomes,” Work, Employment and Society 33, no.3 (2019): 374-400.
• Moen, Phyllis, Mary Ann Erickson, and Donna Dempster-McClain. “Their Mother’s Daughters?: The Intergenerational Transmission of Gender Attitudes in a World of Changing Roles,” Journal of Marriage and Family 59, no. 2 (1997).
• OECD. “Time Spent in Paid and Unpaid Work, by Sex,” (2021)
• https://stats.oecd.org/index.aspx?queryid=54757 (Son erişim tarihi 02.04.2024).
• Olivetti, Caludia, Eleonora Potacchini ve Yves Zenou. “Mothers, Peers and Gender-role Identity,” IFN Working Paper, No. 1295 (Stockholm: Research Institute of Industrial Economics (IFN), 2016).
• Özbay, Ferhunde. “Demografik Dönüşüm Sürecinde Kadın İktidar, Kadın ve Aile,” Der. Nihal Boztekin. Başka Bir Aile Anlayışı Mümkün Mü? (İstanbul: Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği, 2014), 106-111.
• Quartaert, Donald. Osmanlı İmparatorluğu 1700-1922, İletişim yayınları, İstanbul, 2008
• Sadıkoğlu, Zehra Z. Yoğun Annelik Algısı: Annelerin Perspektifinden Çağdaş Ebeveynlik Kültürü. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı Doktora Tezi. (İstanbul, 2020).
• Savran, Gülnur Acar, Demiryontan Nesrin Tura. Kadının Görünmeyen Emeği: Maddeci Bir Feminizm Üzerine, Yordam Kitap, (2016)
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, On İkinci Kalkınma Planı (2024-2028), 2023, (Ankara: T.C. Cumhurbaşkanlığı) chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/11/On-Ikinci-Kalkinma-Plani_2024-2028_17112023.pdf
• TEPAV, Samsun’da Kadının Durumu, 2013, (Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı, 2013)
• Ulusoy, Deniz. “Kadınların Ücretli-Ücretsiz Emek Kıskacı: AKP’nin Aile Politikalar ve Yeni Muhafazakarlık,” Der. Nihal Boztekin. Başka Bir Aile Anlayışı Mümkün Mü? (İstanbul: Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği, 2014), 112-120.
• UNDP. Turkey’s Gender Equality Performance from 2000 to 2019 (Ankara: UNDP Turkey, 2022).
• Ünlütürk Ulutaş, Çağla. “Türkiye’de İş ve Aile Yaşamının Uyumlaştırılması mı? Esnek Kadın İstihdamı mı? “Der. Van Putten, Anne E., Pearl A. Dykstra ve Joop J. Schippers “Just Like Mom? Intergenerational Reproduction of Women’s Paid Work,” European Sociological Review 24, (2008): 435–449.
• Yu, Wei-hsin and Pei-lin Lee. “Decomposing Gender Beliefs: Cross-National Differences in Attitudes Toward Maternal Employment and Gender Equality at Home,” Sociological Inquiry 83, no. 4 (2013): 591-621.
• Zhou, Yun. ““Good Mothers Work”: How Maternal Employment Shapes Women’s Expectatitons of Work and Family in Contemporary China,” Journal of Social Issues 76, no. 3 (2020): 659-680.