Derviş Zaim ile Söyleşi: “Eğer Kendi Hikâyeni Anlatabiliyorsan Hayattasın Demektir”

Year 2023, Issue: 2, 191 - 215, 31.12.2023

Özgü Yolcu

https://doi.org/10.26650/Filmvisio.2023.0018

Abstract

Geleneksel sanatlardan da beslenerek kendi özgün sinema dilini kuran yönetmen Derviş Zaim, son filmi Tavuri belgeselinde suç olgusuna odaklanıyor. Sekiz yıl süren, uzun bir araştırma ve gözlem süreci sonucunda hazırladığı belgeselde Derviş Zaim, çocukken aynı mahallede oyunlar oynadığı bir çocuğun hikâyesini anlatıyor. Filmin ana karakteri olan Mustafa Serttaş, küçük yaştan itibaren suç işlemeye başlamış ve yıllar geçtikçe ünlü bir dolandırıcıya dönüşmüş. Bu süreçte “Tavuri” (Şeytan) lakabıyla anılmaya başlanan Mustafa Serttaş’ın hayatının büyük bölümü hapishanelerde geçmiş. Derviş Zaim, çocukluğundan sonra hiç görmediği Mustafa Serttaş ile 40 yıl aradan sonra belgesel projesi için yeniden bir araya gelmiş ve ortaya yapılması çok zor ancak -özellikle küçük bir çocuğun nasıl olup da yıllar içinde bir suçlu hâline gelebildiğini anlamaya çalışan insanlar içinönemli bilgiler barındıran bir eser çıkmış. Belgesel boyunca Mustafa Serttaş’ın içinde bulunduğu sosyo-ekonomik şartlar ve psikolojik özellikleri ile ilgili önemli bilgiler aktarılıyor. Zaim, belgeseli hazırlarken aynı zamanda bir değer araştırması sürecinin içerisine girdiğini ifade ediyor. Belgeseli oluştururken ‘mahremiyet’ ve ‘merhamet’ kavramlarını ön plana çıkararak seyircinin konuya farklı pencerelerden bakması için çaba harcıyor. Derviş Zaim ile Ulusal Uzun Metraj Film Yarışma jürisi başkanlığı yaptığı 34. Ankara Film Festivali esnasında söyleşi yaptık. Derviş Zaim ile filmin biçim ve içerik özelliklerinin yanı sıra, suç olgusu hakkındaki düşüncelerini, sanat anlayışını ve bir film yönetmeni olarak suç ile ilgili bir belgesel hazırlarken kendisine koymuş olduğu kuralları konuştuk. Ayrıca yeni teknolojilerin yaygınlaşmasının film endüstrisi ve film dili üzerindeki etkileri hakkındaki görüşlerini de öğrendik.

Keywords

Derviş Zaim, Türk sineması, belgesel, suç, mahremiyet, merhamet

Interview with Derviş Zaim: “If You Can Tell Your Own Story, You Are Alive”

Abstract

Director Derviş Zaim, known for his distinctive cinematic style rooted also in the traditional arts, explores the phenomenon of crime in his latest documentary, Tavuri. In his eight-year documentary, brought out as a result of a long research and observation process, Derviş Zaim chronicles the life of his childhood friend, Mustafa Serttaş, with whom he had played games in the same neighbourhood. Serttaş, the protagonist in the documentary, embarked on the path of crime in his youth, eventually gaining notoriety as a skilled fraudster. He was nicknamed “Tavuri” (The Devil) and was incarcerated for most of his life. Zaim reunited with Serttaş on a documentary project after four decades and eventually a challenging but containing significant information work of art -especially for those who try to understand how a little boy turned into a skillful fraudster in years- was revealed. The film explores the socioeconomic conditions and psychological characteristics that influenced Serttaş’s criminal trajectory. Zaim delves into the value systems, highlights the concepts of privacy and compassion, and encourages his viewers to see his subject through diverse perspectives. Zaim served as chairman of the National Feature Film Competition jury at the 34th Ankara Film Festival, where we engaged him in a conversation about the film’s form and content and sought his insights into crime, his artistic philosophy, and the guidelines he imposed upon himself while crafting his documentary. We also learned about his opinions on how technological advancements have influenced the film industry and cinematic language.

Keywords

Derviş Zaim, Turkish cinema, documentary, crime, privacy, compassion