Abstract
ÖZ
Türkiye’nin vergi yükünün OECD ülkelerinden daha düşük olmasına rağmen mükellefler tarafından yüksek hissedilmesi vergilere karşı tepki göstermelerine neden olabilmektedir. Çalışmanın çıkış noktası, Türkiye’de vergi yükünün olduğundan daha ağır hissedilmesinin altında yatan nedenlerin ortaya konarak Türkiye özelinde subjektif vergi yükünü etkileyen unsurları belirlemektir.
Çalışma, Türkiye’de objektif vergi yükünün OECD ülke ortalamasının altında olmasına rağmen yüksek hissedilmesinin altında yatan unsurları araştırmaktadır. Çalışmanın temel amacı, mükelleflerin iç dünyasına odaklanan temel unsurların yanı sıra literatürde Türkiye'de objektif ve sübjektif vergi yükü arasında önemli bir fark hissetmelerine neden olan unsurları ortaya çıkarmaktır. Çalışmanın önemi, sübjektif vergi yükünü etkileyen faktörlerin ilk kez mükelleflerin iç görülerini dikkate alan keşfedici bir nitel analiz ile literatüre katkı sunacak olmasıdır. Makale, vergi mükellefi iç görülerine odaklanan keşfedici nitel bir analizle Türkiye'deki ağır vergi yükünün altında yatan faktörleri araştıran ilk çalışma olarak öne çıkmaktadır.
Analiz sonucu, mükelleflerin iç görülerinden; vergi adaleti, hükümete duyulan güven, risk algısı ve enflasyonun vergilerin daha ağır hissedilme nedenleri olarak öne çıktığını göstermektedir. Aynı durumda olanlara aynı muamelenin yapılmaması, gelir düzeyi yüksek olanlara düşük gelirlilere oranla daha fazla ayrıcalıklar tanınması vergilerin adaletsiz algılanma sebepleri olarak gösterilirken kamu harcamalarının ödenen vergilerin karşılığı olarak algılandığı ve ödenen vergiler ile kamu harcamaları arasında olumsuz mali bağlantı kurulduğunu göstermektedir.
Anahtar kelimeler: Vergi yükü, objektif vergi yükü, subjektif vergi yükü, vergi algısı, vergi mükellefi algısı.
Jel Sınıflandırması: H2, H3, H4.
Supporting Institution
Bülent Ecevit Üniversitesi 2021-51032793-01 Proje No’su ile Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projeleri (BAP) tarafından desteklenmiştir
Thanks
Bülent Ecevit Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projeleri (BAP) tarafından 2021-51032793-01 No'lu projeme desteklerinden dolayı Bülent Ecevit Üniversitesi'ne teşekkürü bir borç bilirim. “Serap Püren is supported by the Turkish Higher Education Council’s 100/2000 PhD fellowship program.”