HZ. MUHAMMED'iN HlRiSTiYANLARLA YAPMIŞ OLDUGU DiPLOMATiK MÜNASEBETLERiN EVRENSEL BOYUTU

Yıl 2007, Cilt: 12 Sayı: 2, 0 - 0, 30.12.2007

Hakan Öztürk Sıddık Ünalan

Öz

İslam'a davet mektupları vasıtasıyla sağlanan devlet bazındaki· münasebet
(diyalog), daha sonraki dönemlerde ve günümüzde örnek teşkil etmesi bakımından
oldukçg önemlidir. Hz. Peygamber'in elçileri vasıtasıyla mek"tlıp göndererek İslam'a
davet ettiği hükümdarlardan altısı Hıristiyan dır. Bu şekilde bir diyaloga katılım, İslam
adına olumlu sonuçlar sağlayacak doğrultuda gerçekleşmiştir.
Özellikle Hz. Peygamber'in, Necran Hıristiyanları ile yaptığı antlaşma, İslamHıristiyan
münasebetlerinin bazı çerçevelerini çiznıektedir. Öncelikle Kur'an
vasıtasıyla ebi-i kitap sayılan Hıristiyanlar, Hz. Peygamber'in fiili uygulamalarıyla da
bazı imtiyazlar elde etmişlerdir. Genel karakter olarak İslam-Hıristiyan münasebetinde
milsamaha hakim unsur olmuştur. Tarihi seyir içinde Hz. Peyganıber İslam adına
gereken hoşgörüyil göstermiş fakat Hıristiyanlar bunu ihlal etmiştir. Bu yaklaşım
sonraki tarihi seyirde de gözlemlenmiş ve günümüzde de aynı şekilde devam
ettirmişlerdir. Müslüman hükümdar ve devletin engin hoşgörü ve müsamaha ruhu
Hıristiyanların taraflı tutumlarıyla karşılarında haçlı ruhunu bulmuş ve mücadele
etmek zorunda kalmıştır.
Sonuçta, sempatik bir havayla başlayan İslam-Hıristiyan diyalogu, çeşitli platformlar
da Hıristiyanlığın istila hareketleriyle ciddi boyutlar kazanmıştır. Günümüzde de Hıristiyan misyoner ve müsteşrikler vasıtasıyla İslam taciz edilerek diyalog soğuk
savaşa dönüşmüştür.

Anahtar Kelimeler

İslam, Hıristiyan, diyalog

Kaynakça

• Ahmet Cevdet Paşa, Kısas-ı Enbiya, I, (Haz: Mahir İz), Ankara 1985.
• Algül, Hüseyin, İslam Tarihi, I, İstanbul 1986.
• Atar, Fahreddin, İslam Adiiye Teşkilatı, Ankara? .
• Ateş, Süleyman, İslam 'a İtirazlar ve Kuran-ı Kerim "den Cevaplar, Ankara 1972.
• Aydın, Mehmet, Müslümanlarm Hrisityanlara Karşı Yazdığı Reddiyeler ve TartışmaKonuları, Ankara 1998.
• Berki, Ali Himmet-Keskioğlu, Osman, Hatemii'l-Enbiya, Hz. Muhammed ve Hayatı,Ankara1991
• Brockelmann, Cari, İslam Ulusları ve Devletler Tarihi, (Çev: Neşet Çağatay), Ankara1992.
• Buhari, Muhammed İbn İsmail İbn İbrahim İbn el-Muğıra, Sahilı-i Bulıari Mulıtasarı,Müelif: Zeynuddin Ahmed b. Ahmed el-Zebidi, (Ter: Kamil Miras),XII, Ankara, 1979.
• Canan, Mehmet Zeki, İslam Tarihi, Cahiliye Devri Siyer-i Nebi Halifeler Devri, I,İstanbul 1977.
• Cevdet Paşa, Ahmet, Kısas-ı Enbiya, (Haz: Mahir İz), I, Ankara 1985.
• el-Cevziyye, İbn Kayyım, Zadu '1-Mead, (Çev: Şükrü Özen-H. Ahmet Özdemir-AliVasfi Kurt), İstanbul 1989.
• el-Cisri, Efendi, Risale-i Harnidiyye, (İslam Hak ve Hakikat Dinidir), (Terc; Manastırlıİsmail Hakkı), (Sad; Ahmet Gül), İstanbul 1980.
• Esad, İbnu'l Emin Mahmud, Tarilı-i Din-i İslam, II, (Medhal), ?, 1327.
• Fayda, Mustafa, Hz. Ömer Zamanında Gayr-i Müslimler, İstanbul ?.
• Halife b. Hayyiit, Tarilm Halife b." Hayyat, (Çev: Abdulhalik Bakır), Ankara 2001
• Hamidullah, Muhammed, el-Vesaiku 's-Siyasiyye, (Hz. Peygamber Döneminin Siyasiİdari Belgeleri), (Çev: Vecdi Akyüz), İstanbul 1995.
• --------------,Muhammed, İslam Peygamberi, (Çev: Salih Tuğ) I-II, İstanbul, 1991.
• Hasan, H. İbrahim, Siyasi-Dini-Kültürel-Sosyal, İslam Tarihi, I-X (Çev: İsmail YiğitSadrettinGümüş), İstanbul, 1987.
• İbn Hişam, Ebu Muhammed Abdulmelik, es-Siretu 'n-Nebeviye, Tercemesi, (Çev:Hasan Ege), I-IV, İstanbul, \985.
• İbn İshak, Muhammed b. Yesar, Siret-i İbn İshak, (Tahk. Muhammed Hamidullah,Konya, 1984
• İmam Suyuti, el-Hasaisu '1-Kübra, Olağan Üstü Yönleriyle Peygamberimiz, (Çev:Naim Erdoğan), II, İstanbul 2003.
• Kapar, M. Ali, Hz. Muhammed 'in Müşriklerle Münasebeti, İstanbul, 1987.