RiSALET ÖNCESiNDE ARAP YARIMADASlNDAKi DiN.LER VE BiR PEYGAMBER BEKLENTiSi

Yıl 2001, Cilt: 6, 0 - 0, 30.06.2001

Sıddık Ünalan

Öz

Arap yarımadası, dünyanın en büyük yanmadalarından biri olarak dikkatleri
üzerine çektiği gibi Arapların vatanı oluşu ve İslamiyet'e beşiklik yapmasıyla da ayrı
bir önem taşımaktadır. Milletler arası ticaret yollarının geçtiği birçok merkezin yarımadada
bulunması ve ilk defa olarak Hicaz bölgesinde İslamiyet'le birlikte bir devletin
kurulması bu önemi biraz daha artırmaktadır. Güney Arabistan'ın tanma elverişli oluşu
ve deniz ticaretine uygun yapısıyla birçok devletin dikkatini çekmiş, Kuzey Arabistan
ise İran ve Bizans'a komşu olduğundan bütün fıkirlerin akıp geldiği bir köprü vazifesi
görmüştür. Yarımadanın içindeki göçler sebebiyle hemen hemen her tarafında çeşitli
din ve fikir cereyanları tanınmış ve yerleşmiştir. Bu cereyanlar yanınadada az ya ·
da çok taraftara sahip olduğu gibi belirli bölgelerde de ortaya çıkmıştır. Araplar arasında
İslamiyet'ten önce Sabiilik, Mecusilik, Putperestlik, Haniflik, Yahudilik ve
Hristiyanlıkgibi dinler yayılmış ve Araplar üzerinde birçok tesirler meydana getirmiştir.
Özellikle putperestlik Araplar arasında tutulmuş ve onlar üzerinde derin izler bırakmıştır.
Diğer taraftan Mekke içindeki kutsal yapı Kabe sebebiyle birçok inanca beşiklik
etmi$tir. Bütün inanç sahipleri, dinsel ayin ve ibadetleri sebebiyle Kabe ile alakadar
olmuşlardır.

Anahtar Kelimeler

Arap Yarımadası, Sabiilik, Mecusilik, Putperestlik, Haniflik, Yahudilik, Hristiyanlık

Kaynakça

• Algül, Hüseyin, İslam Tarihi, !,İstanbul 1986.
• Brockelmann, Cari, İslam Ulusları ve Devletleri Tarihi, (Çev: Neşet Çağatay), Ankara, 1992.
• Canan, Mehmet Zeki, İslam Tarihi, Cahiliye Devri Siyer-i N ebi Halifeler Devri, I, İstanbul 1977.
• Cerrahoğlu, İsmail, "Kur' an-ı Kerim ve Sabiiler" A.Ü. İ.F.D. S. X, Ankara 1962.
• Çağatay, Neşet,.Başlangıçtan Abbasilere Kadar İslam Tarihi, Ankara 1993.
• Çağatay, Neşet;· İsl~m Öncesi Arap Tarihi ve Cahiliye Çağı, A.Ü.İ.F. Ankara 1971.
• Danışmend, İsmail Hami, İzahlı İslam Tarihi Kronolojisi, I, İstanbul1960.
• Emin, Alunet, Fecrü'l-İslam (İslam'ın Doğuşu) (Çev: A. Serdaroğlu), Ankara 1976.
• es-Salih, Suphi, İslam Mezhepleri ve Müesseseleri, (Çev: İbrahim Sarmış), İstanbull981.
• et-Taberi, ~bu Cafer Muhammed b. Cerir, Tarihu'r-Rusül ve'l-Mülük (Milletler ve Hükümdarlar Tarihi) (Çev: Zakir Kadiri, Ugan-Ahrnet Temir), I-V, İstanbul 1991.
• Fayda, Mustafa, Hz. Ömer Zamanında Gayr-i Müslimler, İstanbul 1989.
• Günaltay, Şemseddin, İslam Öncesi Araplar ve Dinleri, Ankara 1997.
• Gündüz, Şinasi, Sabiiler, Son Gnostikler, Ankara 1985.
• Hamidullah, Muhammed, İslam Peygamberi, (Çev: Salih Tuğ), I-II, istanbull991.
• Hasan, H. İbrahim, Siyasi-Dini-Kültürel-Sosyal, İslam Tarihi, I-X, İstanbul 1987.
• Hitti, Philip K., İslam Tarihi, (Çev: Salih Tuğ), .I-II, İstanbul 1980.
• Izutsu, Tashihiko, Kur'an'da Allah ve İnsan, (Çev: Süleyman Ateş), Ankara 1963.