An Overview to Hadith Studies in Basra During 3R0 . Century A.H

Year 2008, Volume: 13 Issue: 1, 0 - 0, 30.06.2008

Musa Erkaya

Abstract

HiCRi lll. ASlR iTiBARiYLE BASRA'DA HADiS FAALiYETLERiNE GENEL BiR BAKlŞ

Abstract

Basra, Hz. Ömer'in emriyle Utbe b. Gazvan (ö.17/638) tarafından 14-16/635-
637 yılları arasında kurulmuştur. Akabinde Ebü Musa el-Eş'ari (ö.44/665), Enes b.
Malik (ö.931712) ve Muğlre b. Şu'be (ö.S0/670) gibi pek çok sahabi buraya yerleşmiş
ve "Bas,pı Mektebi"ni kurmuştur. İlk üç a~_ır boyunca dil, kıraat, fıkıh, tefsir ve hadis
alanlarında önemli çalışmalar yapılmıştır. U çüncü hicri asırda, hadiste otorite olan pek
çok alim çok değerli eserler kaleme almışlardır. Ebu Davud et-Tayiiiisi (ö.I33-
2Q4/750-819), Ali b. el-Medini (ö.161-234/777-849) ve Ebu Diivud es-Sicistani
(ö.202-275/81 7-889) bu alimlerden sadece birkaçı dır. Bu çalışmada Basra'da yetişen
eser sahibi bazı önemli hadisçilerin biyografılerini ortaya koyup, eserlerine işaret etmiş
bulunmaktay ız.

Keywords

Irak, Basra, Küfe, H. IU. Asır, Hadis

References

• el-Buhar'i, Muhammed. İsmail (ö.256/870), et-Tarilıu'l-Kebir, I-VIII, (tahk., Seyy.id Haşim en-Nedvi), Diiru'l-Fikr, Beyrut, ts.
• el-Belazlıri, Ahmed b. Yahya b. Cabir, (ö.279/892), Futfilıu '!-Buldan, Beyrut, 1407/1987.
• Corci Zeydan, İslam Medeniyeti Tarihi, I-V, (terc. Zeki Magamiz), Üçdal Neşriyat, İstanbul, 1972.
• Dehlevi, Abdu'l-Aziz b. Şah Veliyyullah (1159-1239), Bustanu'l-Mulıaddisin, (terc. A. Osman Koçkuzu) Ankara, 1986.
• Erkaya, Musa, İbn Mace'nin Sunen'inin Kaynakları, FüBAP, Proje No: 563, Elazığ, 2004.
• Halife b. Hayyat, el-Usfuri et-Temimi el-Basri (ö.240/854), Kitabu't-Tabakat, (Tahk., Ekrem Ziya Umeri), Riyad, 1982.
• el-Hatib, Ahmed b. Ali el-Hatib e1-Bağdiidi (ö.46311072), Tarilıu Bağdtid, I-XIV, Beyrut, ts
• Hitti, Philip K., Siyasi ve Kültürel İslam Tarihi, (çev. Salih Tuğ), I-IV, Boğaziçi Yay. İstanbul, 1980.
• İbn Ebi Hatim, Abdurrahman b. Ebi Hatim er-Razi (ö.327/938), Kitabu'l-Cerh ve't- Ta'dil, I-IX, Daru İhyai't-Turasi'l-Arabi, Beyrut, 1952.
• İbn Hacer, Ahmed b. Ali (ö.852/1448), Telızibu 't-Telızfb, I-XII, Daru Sadır, Beyrut, ts. İbn Hacer, Lisanu 'l-ı'vlizan, I-VII, Beyrut, I 986.
• İbn Hıbban, Muhammed b. Ahmed Ebu Hatim e1-Busti (ö.354/965), Kitabu's-Siktit, I-IX, (Tahk., Şerefuddin Ahmed) Daru'l-Fikr, Beyrut, 1975.
• İbn Hıbban, Meşalıiru U1emai'l-En.ısar, Daru'l-Kutubi'I-İimiyye, Beyrut, 1959.
• İbn Kesir, İsmail b. Ömer (ö.774i1373), el-Bidtiye ve'n-Nilıtiye, I-XIV, Beyrut, 1977.
• İbn Maklıla, Ali b. Hibetullah b. Ebi Nasr ti. Cafer (ö.475/1082), el-İkmal fi Raf'i'lİrtiyab ani '!-Mu 'telifi ve '!-Muhtelif fi'l-Esmai ve 'l-Kuna ve 'l-Ensab, I-VII, Daru'l-Kutubi'I-İlmiyye, Beyrut, 1411/1991.
• İbn Sa'd, Muhammed b. Sa'd ez-Zuhri (ö.230/845), et-Tabakatu'l-Kubra, I-VIII, Daru Sadır, Beyrut, ts.,
• İbnu'l-Imad el-Hanbeli, Abdulhayy (1 032-1 089), Şezeriitu 'z-Zelıeb, fi Alıbari men Zelıeb, I-VIII, Daru'l-Fikr, Beyrut, 1399/1979.
• İbnu'n-Nedim, Ebu'l-Ferec Muhammed b. Ebi Yakub el Varrak (ö.438/l 047), Kitabu 'lFilırist, Daru'l-Ma'rife, Beyrut, 1398/1978.
• Kahraman, Hüseyin, Kufe'de Hadis -İlk Üç Asır- Emin Yay. Bursa, 2006.
• Kehhale, Ömer Rıza (1905-1987), Mu 'cemu '1-Muellifin, I-XV, Mektebetu'l-Musenna ve Diiru İhyiii't-Turasi'l-Arabi, Beyrut, ts.