KUSEYYİR ‘AZZE VE MEZHEBÎ ŞİİRLERİ

Yıl 2011, Cilt: 16 Sayı: 2, 0 - 0, 30.12.2011

Halim Öznurhan

Öz

Ġslam dünyasında mezhepler oluĢtuktan sonra bu mezheplerin inançlarını ve yönetim
hakkındaki düĢüncelerini ifade eden Ģairler ortaya çıkmıĢtır. Bu çalıĢmada ilk ġii fırkalardan
biri olan Keysâniyye‟ye mensup, aslında bir gazel Ģairi olan Kuseyyir‟in imamet, ricat gibi
konularda dile getirdiği ve mezhebine aykırı gözüken Emevî halifeleri için söylediği Ģiirleri
ele alınmıĢtır.

Anahtar Kelimeler

Emevî ġiiri, Kuseyyir Azze, Gazel, Mezhebi ġiir, Uzri AĢk

Kuthayyir Azza and His Sectarian Poetries

Öz

Kaynakça

• Abbâs, Ġhsân, “Bahs fî Hayâti Kuseyyir „Azze ve ġi„rih”, Buhûs ve dirâsât fi‟l-edeb ve‟t-târîh, Dâru‟l-Ğarbi‟l-Ġslâmî, Beyrut, 2000, III/63-125.
• Aycan, Ġrfan, “Emevîler Döneminde Bir Ġktidar Mücadelesi Örneği: Abdullah b. Zübeyr”, Ankara Üniversitesi Ġlahiyat Fakültesi Dergisi, Ankara, 2000, c. XLI, s. 99-115.
• el-Bağdâdî, „Abdu‟l-Kâhir, el-Fark beyne‟l-firak, nĢr. M. M. „Abdu‟l-Hamîd, el-Mektebetu‟l-„Asriyye, Beyrut, 1995.
• el-Câhiz, Ebû „Usmân „Amr b. Bahr, Kitâbu‟l-Buhalâ, nĢr: Tâhâ Hâcirî, Dâru‟l-Me„ârif, 5. basım, Kahire, 1990.
• el-Cebûrî, Yahyâ, el-Ğazelu‟l-„Uzrî, Daru‟l-BeĢîr, Amman, 2005. Çetin, Nihad M., Eski Arap ġiiri, Ġstanbul, 1973. Çuhadar, Mustafa, “Küseyyir”, TDVĠA, Ankara, 2002, XXVI/575.
• Dayf, ġevkî, Târîhu‟l-edebi‟l-„Arabî -„Asru‟l-Ġslâmî-, Dâru‟l-Me„ârif, 11. basım, Kahire, 1989.
• Ebû Haltem, Nebîl Halîl, el-Firaku‟l-Ġslâmiyye fikran ve Ģi„ran, Dâru‟s-Sekâfe, Beyrut, 1990. Ebû Ziyâb, Halîl, el-Edebu‟l-Umevî, Dâru „Ammâr, Amman, 2006.
• Ferrûh, Ömer, Târîhu‟l-edebi‟l-„Arabî, Dâru‟l-„Ġlm li‟l-Melâyîn, Beyrut, 1981. Huseyn, Taha, Hadisu‟l-Erbi„â, Dâru‟l-Me„ârif, 14. basım, Kahire, 1993.
• Ġbn Kuteybe, eĢ-ġi„r ve‟Ģ-Ģu„arâ, nĢr. Ahmed Muhammed ġâkir, Dâru‟l-Me„ârif, Kahire, 1982. Ġbn RaĢîķ el-Kayravânî, el-„Umde fî mehâsini‟Ģ-Ģi„r ve âdâbih, nĢr. Muhammed Karkazân, Mektebutu‟l-Kâtibi‟l-„Arabî, ġam, 1994.
• Ġbn Sa„d, Kitâbu‟t-Tabakâti‟l-kebîr, nĢr.Ali Muhammed Ömer, Mektebetu‟l-Hancî, Kahire, ts. Ġbn Sellâm el-Cumahî, Tabakâtu Fuhûli‟Ģ-Ģu„arâ, nĢr. Mahmûd Muhammed ġâkir, Dâru‟l-Medenî, Kahire, 1980.
• Ġbn Tabâtabâ el-„Alevî, „Ġyaru‟Ģ-Ģi„r, nĢr: „Abbâs „Abdu‟s-Sâtir, Dâru‟l-Kutubi‟l-Ġlmiyye, Beyrut, 1982.
• el-Ġsfehânî, Ebu‟l-Ferec, Kitâbu‟l-Ağânî, Dâru‟l-Kutubi‟l-Misriyye, Kahire, 1936. el-Kâdî, en-Nu„mân, el-Firaku‟l-Ġslâmiyye fi‟Ģ-Ģi„ri‟l-Umevî, Dâru‟l-Me„ârif, Kahire, Kuseyyir ‛Azze, Divan, nĢr. Kadrî Mâyû, Dâru‟l-Cîl, Beyrut, 1995.
• es-Samed, Vâdih, Edebu sadri‟l-Ġslâm, el-Mueesesetu‟l-Câmi„iyye, Beyrut, 1994. Yılmaz, Ali, “Arap Edebiyatında ġeytanlı (Cinli) ġairler”, Cumhuriyet Üniversitesi Ġlahiyat Fakültesi Dergisi, Sivas, 2002, c. IV/2, s.261-268.