OSMANLI YÖNETİMİNDEN FRANSIZ MANDA İDARESİNE KADAR LÜBNANDA DÜRZİ-MARUNÎ MÜCADELESİ

Year 2020, , 555 - 565, 03.09.2020

Yunus Ekici

https://doi.org/10.18069/firatsbed.729932

Cited By: 2

Abstract

Bu makalede bağımsızlık öncesi döneme kadar Lübnan’da yaşanan siyasi ve etnik çatışmalar üzerinde durulmuştur. 16. yüzyıl itibari ile Osmanlı egemenliği altına giren Lübnan, I. Dünya Harbine kadar yaklaşık 400 yıl süreyle Osmanlı Devleti tarafından yönetilmiştir. Osmanlı Devleti’nin yürütmüş oldukları genel siyasetleri çerçevesinde hayli özgür bir idareye ait bütün din ve yaşayışların serbest bir şekilde yerine getirildiği bu dönemde, ülkede en güçlü iki mezhep olan Marunîler ve Dürzîler bulunmaktadır. Bu iki grup arasında 19. yüzyılda kızışmış olan çekişme 1840 ve 1860 yıllarında bir çeşit iç çatışmalara dönüşmüş ve neticede Osmanlı Devleti Lübnan’da din esasına dayalı çeşitli siyasal yönetim biçimleri oluşturmuşlardır. I. Dünya Savaşı sonucunda Osmanlı Devleti parçalanınca, uzun süreden beridir bölgede gözü olan Fransa, 1920 yılından itibaren Lübnan’ı manda ve himayesi altına almıştır.

Keywords

Osmanlı, Dürzi, Maruni, Beyrut

References

• Kaynakça
• ACAR, İrfan C., Lübnan Bunalımı ve Filistin Sorunu, Ankara, 1989, s.7. AYHAN, Veysel- TÜR Özlem, Lübnan Savaş, Barış, Direniş ve Türkiye ile İlişkiler, Bursa, 2009 BAĞLIOĞLU, Ahmet, ‘‘Lübnan’ın Tarihsel Dokusu ve Yönetim Anlayışındaki Mezhebi Etkiler’’ Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt 13, Sayı 1, Elâzığ, 2008 CLEVELAND, William L. – BUNTON, Martin, A History of The Modern Middle East, Westview Press, 2009 COBBAN Helena, The Making of Modern Lebanon, London, 1985 ERDEM, Gökhan, ‘‘Lübnan’da Şii Siyasi Hareketin Evrimi: EMEL’den Hizbullah’a’’, The Turkish Yearbook of International Relations, Volume:49, Ankara, 2018 GÜNAY, Selçuk, ‘‘II. Abdulhamid Döneminde Suriye ve Lübnan’da Arap Ayrılıkçı Hareketlerinin Başlaması ve Devletin Tedbirleri’’, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, Cilt 17, Sayı 28, Ankara, 1987 IŞIK, Ramazan, ‘‘Marunîleri Memlukler Döneminde Fransisken Misyoner Rahiplerin Katolikleştirme Faaliyetleri’’, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt IX, Sayı 1, Sivas, Haziran 2005 KİRK, George, A Short History of the Middle East, London, 1952 KOR, Zahide Tuba, Ortadoğu’nun Aynası Lübnan, İstanbul, 2009 KUŞÇU, Ayşe D., ‘‘Türklerin Ortadoğu Hâkimiyeti’’, Akademik Orta Doğu Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, İstanbul, 2006 LAPİDUS, Ira M., İslâm Toplumları Tarihi: 19.Yy’dan Günümüze, Çev: Yasin Aktay-Mevlüde Ayyıldızoğlu Aktay, Cilt: 2, İletişim Yayınları, İstanbul, 2010 LEVEAU, Remy: “France’s Arab Policy”, Der: L. Carl Brown, Diplomacy in The Middle East, I.B. Tauris, 2003 ÖZEY, Ramazan, Dünya Denkleminde Ortadoğu ‘‘Ülkeler-İnsanlar-Sorunlar’’, İstanbul, 2004 SALLOUKH, Bassel F., The Art of the Impossible: The Foreign Policy of Lebanon, Newyork, 2009 SANDER, Oral, ‘‘Lübnan’daki Bunalımın Tarihsel ve Toplumsal Nedenleri’’, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt:37, Sayı:3, Ankara, 1982 SEVİK, Adem, Orta Doğu’da Lübnan Sorunu (Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 2008 ŞENZEYBEK, Aytekin, ‘‘Başlangıçtan Günümüze Dürzîlik’’, Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı:31, Konya, 2011 ŞÖHRET, Mesut, ‘‘Ulus Devletsiz Devlet Sistemi: Lübnan Modeli’’, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 5, Sayı 1, Çorum, Haziran 2012 YILDIZ, Tuba, ‘‘İşkodralı Vasa Paşa’nın Cebel-i Lübnan’da Reform Politikaları (1883-1892)’’ Rumeli İslâm Araştırmaları Dergisi, Yıl: 2, Sayı:4, Edirne, 2019 YURTSAL, Kenan, Büyük Ortadoğu’da Küçük Ortadoğu: Lübnan (Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Sivas, 2006 ZAMIR Meir, From Hegomony to Marginalism: The Maronites of Lebanon, Minorites and the State in the Arap World, London, 1999