KUŞ İSİMLERİNİN SÖZCÜK VE ANLAMSAL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Year 2020, Volume: 3 Issue: 3, 551 - 559, 24.12.2020

Gurbangül Mıradova

Abstract

Kuş Isimlerinin Sözcük Ve Anlamsal Özellikleri Üzerine Bir Inceleme
Türkmencede kuşların adlarını ifade eden kavramlardadan kaynaklanan isimler ve kümes hayvanları ile ilgili kelime serveti temel özelliklerine göre sınıflara ayrılır. Bu kelimelerin teşekkülü, bazı kuşların dinsel inançlarla ilişkilendirilmesi, eski kökleri ve kökenleri her zaman dilbilimcilerin dikkatinin merkezinde olmuştur. Türkmence üzerine yapılan dilbilimi incelemelerinde kümes hayvanları ile alakalı kelime dağarcığının sözcüksel, anlamsal, etimolojik ve gramatik çözümlemelere tam anlamıyla yer verilmediği bilinmektedir.
Modern Türkmen dilinde kullanılan kuş isimlerinin kökeni dikkat çeken meselelerden biridir. Kuşların yaşam alanlarına göre isimlendirildiği durumlar vardır. Eski zamanlarda bir kuş, bir Türkmen boyunun totemiydi. Oğuz Kağan'ın oğulları ve torunları hakkındaki bilgiler bunun açık bir kanıtıdır. Türkmenler, insanın ruhunun ölümden sonra uçup giden ve asla ölmeyen bir kuşa dönüştüğüne inanır. Yazılı kaynaklarda kümes hayvanı yetiştiriciliği, şahin ve kuş avcılığı ile ilgili oldukça önemli bilgiler muhafaza edilmiştir. Bu durum, Türkmence'de kuşlarla ilişkili birçok kelimenin oluşmasına ve kelime servetinin artmasına yol açmıştır.
Anlamsal olarak isimler farklı kavramları ifade eder. Bu yazıda, kuşların adlarını karşılayan isimlerin sözcüksel ve anlamsal özellikleri üzerinde durmak istiyoruz.

Keywords

isimler, kuş isimleri, sözcüksel, anlamsal, Türkmence

References

• Türkmen Diliniñ Düşündirişli Sözlügi (2016). (haz. G. Kyýasowa, A. Geldimıradov, H. Durdıyev). Aşgabat: Ilım Neşriyat.