COMPARISON OF HAWAR AND RÊBERA RASTNIVÎSÎNÊ YA KOMXEBATA KURMANCÎYÊ IN TERMS OF SPELLING RULES

Year 2022, Volume: 3 Issue: 1, 85 - 119, 30.06.2022

Sevda Orak Reşitoğlu

Abstract

The common language, which is formed thanks to the standard language, not only carries the culture of a nation to the next level for communication, but also increases the literacy rate, and inevitably, a great developoment is observed in publishing. Standardization, which could achieve a good result with state support and the establishment of commissions, developed in different ways for the Kurds. For example, a magazine took on this role. Celadet Alî Bedirxan carried out this “unofficial” commission with his friends in his journal Hawar. This magazine was the first Kurdish magazine to be published in the Latin alphabet and included dictionaries and grammar studies. A few spelling guides were published after Hawar magazine. One of them is Rêbera Rastnivîsînê, published by Komxebata Kurmancîyê. The aim of this study is to compare Hawar and Rêbera Rastnivîsînê in the terms of orthographic rules.

Keywords

standardization, Hawar, Rêbera Rastnivîsandinê, Celadet Alî Bedirxan, language standardization

Berawirdkirina Kovara Hawarê û Rêbera Rastnivîsînê ya Komxebata Kurmancîyê ji Alîyê Rastnivîsînê ve

Abstract

Zimanê hevpar ku bi saya zimanê standard çêdibe, ne tenê têkilî û danûstendinê hêsan dike, rê dide ku çanda gelekî bilind bibe, bi vê re girêdayî rewşa xwendewariyê jî zêde dibe û bivê nevê berhemdarî jî digihîje asta jortir. Standardîzasyona ku bi piştgiriya dewletê û avakirina komîsyonan encameke baş dide, li cem kurdan bi awayekî din, ango bi kovarekê çêbû. Celadet Alî Bedirxanê ku vî karê komîsyona “nefermî” girt ser milên xwe, bi hevalên xwe re kovareke nû ya bi navê Hawarê derxist ku alfabeya vê kovarê ya latinî bû, xebatên li ser ferhengê û rêzimanê jî tê de cih digirtin. Piştî Hawarê çend xebatên rastvîsê pêk hatin. Yek ji wan jî Rêbera Rastnivîsînê ya Komxebata Kurmancîyê ye. Armanca vê xebatê ew e ku em ji aliyê rastnivîsê ve Hawar û Rêbera Rastnivîsînê bidin ber hev.

Keywords

standardîzasyon, Hawar, Rêbera Rastnivîsînê, Celadet Alî Bedirxan, zimanê standard

References

• Aydogan, M. (2012). Rêbera Rastnivîsînê. İstanbul: Rûpel.
• Bedir-Xan, C. A. (1998). Ber Tevna Mehfûrê. (F. Cewerî, Amd.) Hawar, 1(4), 83-86.
• Bedir-Xan, C. A. (1998). Elfabêya Qurdî. (F. Cewerî, Amd.) Hawar, 1(7), 148.
• Boulden, L. (Payîz 2007). Standardbûna Zimên. Kovara Zend, 54-62.
• Cevdet, D. A. (2013). Bir Hitap. (K. Ç. Grubu, Amd.) Rojî Kurd(1), 241-242.
• Cewerî, F. (Amd.). (1998). Elfabêya Qurdî. Hawar, 1(6), 128.
• Cewerî, F. (Amd.). (1998). Gelawêj. Hawar, 2(27), 692.
• Cewerî, F. (Amd.). (1998). Pêşgotingeq. Hawar, 1(13), 263-264.
• Cobarrubias, J. (1983). Language Planning: The State of the Art. J. A. Juan Cobarribuas (Ed.), Progress in Language Planning: International Perspectives (r. 3-26). Berlin: Walter de Gruyter&Co.
• Fishman, J. A. (1973). Language modernization and planning in comparison with other types of national modernization and planning. Language in Society, 2(1), 23-43.
• Fishman, J. A. (2006). Do Not Leave Your Language Alone-The Hidden Status Agendas Within Corpus Planning in Language Policy. London: Publishers Mahwah.
• Haugen, E. (1983). The Implementation of Corpus Planning: Theory and Practice. Cobarrubias J., Fishman J. A.(Ed.), Progress in Language Planning: International Perspectives (s. 269-289). Berlin: Walter de Gruyter&Co.
• Bedir Khan, D. A. (1998). L'Alphabet Kurde. (F. Cewerî, Amd.) Hawar, 1(3), 69-71.
• Kurmancîyê, K. (2019). Rêbera Rastnivîsînê. Stenbol: Weqfa Mezopotamyayê.
• Önen, R. (2018). Ziman û Netewesazî-Lêhûrbûnek li ser Kovara Hawarê. (werg. Ş. Kurt,) İstanbul: Peywend.
• Picard, P. (Mars 1994). Aux Sources de l'Academie Française. Revue des Deux Mondes, 114-123.
• Rebourcet, S. (Printemps 2008). Le français standard et la norme: l'histoire d'une "nationalisme linguistique et littéraire" à la française". école doctorale de The School of Languages, Literatures and Cultured de l'Université de Maryland, 2(1), 107-118.
• Sadoğlu, H. (2010). Türkiye'de Ulusçuluk ve Dil Politikaları. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• X, M. (2013). Ziman û Nezaniya Kurdan. (K. Ç. Grubu, Dü.) Rojî Kurd(2), 160-162.
• Bedir Xan, C. A. (1998). Elfabêya Qurdî. (F. Cewerî, Amd.) Hawar, 1(3), 65-66.