Kadınların İşgücüne Katılımı Erkek İşsizliğine Yol Açar mı?

Year 2025, Volume: 9 Issue: Toplumsal Cinsiyet Özel Sayısı, 140 - 155, 27.09.2025

Sinem Gözde Beşballı

https://doi.org/10.25295/fsecon.1715966

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye’de 2004–2024 döneminde 26 Düzey 2 bölgesine ait panel veriler kullanılarak, kadınların işgücüne katılım oranı ile erkek işsizlik oranı arasındaki nedensellik ilişkisi analiz edilmiştir. Veri seti Türkiye İstatistik Kurumu’ndan (TÜİK) temin edilmiş ve analizler EViews 10 programı aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Değişkenlerin durağanlık düzeyleri LLC, IPS, ADF-Fisher ve PP-Fisher birim kök testleriyle incelenmiş ve serilerin düzeyde durağan oldukları belirlenmiştir. Gecikme uzunluğu LR, AIC, SC ve HQ gibi bilgi kriterleriyle belirlenmiş ve çoğu kriterin önerisiyle VAR(5) modeli kurulmuştur. Nedensellik ilişkisini test etmek amacıyla Toda-Yamamoto yaklaşımı uygulanmış, elde edilen sonuçlara göre kadın işgücüne katılım oranı erkek işsizlik oranını Granger anlamında nedenlemekte; ancak tersi yönde anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır. Bu bulgu, kadınların işgücüne katılımındaki artışların erkek istihdamı üzerinde kısa vadeli baskılar yaratabileceğini gösterse de toplumsal cinsiyet eşitsizliğini azaltmaya yönelik politikaların devam ettirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Çalışmada, kadınların istihdama katılımını destekleyecek sosyal politikaların yaygınlaştırılması ve işgücü piyasasında cinsiyet temelli ayrışmaların giderilmesine yönelik öneriler sunulmaktadır.

Keywords

Kadınların İşgücüne Katılım Oranı , Erkek İşsizlik Oranı , Nedensellik Analizi , Panel Veri Analiz , Panel Veri Analizi , Toda-Yamamoto Yöntemi

Does Female Labor Force Participation Lead to Male Unemployment?

Abstract

In this study, the causality relationship between the female labor force participation rate and the male unemployment rate was analyzed using the panel data from 26 Level 2 regions in Turkey for the period 2004–2024. The data set was obtained from the Turkish Statistical Institute (TURKSTAT), and the analyses were performed using the EViews 10 program. The stationarity levels of the variables were examined with the LLC, IPS, ADF-Fisher, and PP-Fisher unit root tests, and it was determined that the series were stationary at the level. The lag length was determined with information criteria such as LR, AIC, SC, and HQ, and the VAR(5) model was established with the suggestions of most criteria. The Toda-Yamamoto approach was applied to test the causality relationship, and according to the results obtained, the female labor force participation rate Granger-causes the male unemployment rate; however, there is no significant relationship in the opposite direction. Although this finding shows that increases in women's labor force participation may create short-term pressures on men's employment, it also reveals that policies aimed at reducing gender inequality should be continued. The study offers suggestions for expanding social policies that support women's participation in employment and eliminating gender-based segregation in the labor market.

Keywords

Female Labor Force Participation Rate , Male Unemployment Rate , Causality Analysis , Panel Data Analysis , Toda-Yamamota Method

References

• Abraham, A. Y., Ohemeng, F. N. A., & Ohemeng, W. (2017). Female labour force participation: Evidence from Ghana. International Journal of Social Economics, 44(11), 1489-1505, https://doi.org/10.1108/IJSE-06-2015-0159
• Akça, H., & Ela, M. (2012). Türkiye’de eğitim, doğurganlık ve işsizlik ilişkisinin analizi. Maliye Dergisi, 163, 223-242.
• Akdemir, S., Özaktaş, F. D., & Aksoy, N. (2019). Türkiye’de ve seçilmiş ülkelerde kadının işgücü piyasasındaki yeri. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, (43), 184-202, https://doi.org/10.17498/kdeniz.535058
• Akhtar, R., Masud, M. M., & Rana, M. S. (2020). Labour force participation and nature of employment among women in Selangor, Malaysia. Environment and Urbanization ASIA, 11(1), 123-139.
• Aksoy, N., Felek, Ş., Yayla, N., & Çeviş, İ. (2019). Türkiye’de kadın istihdamı ve etkileyen faktörler. Journal of Management and Economics Research, 17(3), 146-163, https://doi.org/10.11611/yead.594124
• Aldan, A., & Öztürk, S. (2020). Kadın işgücüne katılımında artışın belirleyicileri: Kuşak etkisinin ayrıştırılması. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 21(2), 141-156.
• Altuzarra, A., Gálvez-Gálvez, C., & González-Flores, A. (2021). Is gender inequality a barrier to economic growth? A panel data analysis of developing countries. Sustainability, 13(1), 367, https://doi.org/10.3390/su13010367
• Belloc, N. B. (1950). Labor-force participation and employment opportunities for women. Journal of the American Statistical Association, 45(251), 400-410. https://doi.org/10.2307/2280295
• Berber, M., & Eser, B. Y. (2008). Türkiye'de kadın istihdamı: Ülke ve bölge düzeyinde sektörel analiz. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 10(2), 1-16.
• Bozkaya, G. (2014). Kadınların işgücüne katılımını belirleyen faktörler: Türkiye üzerine bir analiz. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 69-89.
• Bradshaw S., Castellino J., & Diop B. (2017). Women’s role in economic development: overcoming the constraints. H. Besada, L. McMillan Polonenko & M. Agarwal (Eds.), Did the millennium development goals work?: Meeting future challenges with past lessons (191-216). Bristol University Press.
• Çatalbaş, G. K. (2015). Kadınların işgücüne katılımını belirleyen faktörlerin belirlenmesi: Panel veri yaklaşımı. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(10), 249-280.
• Choudhry, M. T., & Elhorst, P. (2018). Female labour force participation and economic development. International Journal of Manpower, 39(7), 896-912.
• Çiğdem, G., Çelik, B. S., & İmre, S. (2023). Kadınların işgücüne katılım oranı-iktisadi büyüme ilişkisi: Türkiye’den ampirik kanıtlar. Uluslararası Eşitlik Politikası Dergisi, 3(1), 99-119.
• Çakmak, F. (2021). Türkiye’de kadınların işgücüne katılımını etkileyen sosyoekonomik faktörler. Master's thesis, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Deshpande, A., & Singh, J. (2021). Dropping out, being pushed out or can't get in? Decoding declining labour force participation of Indian women. IZA Discussion Paper No. 14639, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3905074
• Doğan, B. B., & Kaya, M. (2014). TRC2 bölgesinde kadın istihdamı sorunları ve çözüm önerileri. International Journal of Social and Economic Sciences, 4(2), 91-106.
• Dücan, E., & Polat, M. A. (2017). Kadın istihdamının ekonomik büyümeye etkisi: OECD ülkeleri için panel veri analizi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(1), 155-170.
• Er, Ş. (2013). Türkiye’de kadınların işgücüne katılım oranını etkileyen faktörlerin bölgesel analizi. Öneri Dergisi, 10(40), 35-44.
• Eren, A. A. (2021). Malthus ve Marx’da nüfus, istihdam ve suç: 2011 sonrası Türkiye’ye gelen göçmenlerin ekonomik etkileri. Başkent Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 23-36.
• Gámez, A. E., & Angeles, M. (2021). Women’s participation in the labor market. W. Leal Filho, W., A. Marisa Azul, L. Brandli, A. Lange Salvia & T. Wall (Eds), Gender equality. Encyclopedia of the UN Sustainable Development Goals. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-319-95687-9_3
• Halaçlı, B., & Karaalp Orhan, H. S. (2022). Cinsiyete dayalı ücret eşitsizliği: işveren yönlü bir analiz. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (61), 65-90.
• Im, K. S., Pesaran, M. H., & Shin, Y. (2003). Testing for unit roots in heterogeneous panels. Journal of Econometrics, 115(1), 53–74. https://doi.org/10.1016/S0304-4076(03)00092-7
• Işık, E. (2021). Kadın emeği ve toplumsal cinsiyet eşitsizliği. M. Narin & G. Dinçer (Ed.), Dünyada ve Türkiye’de çalışma hayatı, istihdam ve işsizlik (187-210). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Işık, E. (2022). Sexual harassment: An analysis on the basis of labor market discrimination theories. S. T. Jamal, F. H. Dikmen & A. M. Köktaş (Eds.), Economic, social and business issues: Evidence from developing world (285-296). IJOPEC Publication Ltd.
• Kabeer, N. (2021). Gender equality, inclusive growth, and labour markets. Women's economic empowerment (13-48). Routledge.
• Karaca, D. A., & Taşseven, Ö. (2022). Türkiye'nin kadın istihdamı ve işgücü istatistiklerinin incelenmesi. Balkan & Near Eastern Journal of Social Sciences (BNEJSS), 8.
• Karlılar, S., & Kıral, G. (2019). Kadın işgücüne katılımı ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Ülke grupları için panel veri analizi. Third Sector Social Economic Review, 54(2), 935-948.
• Kasa, H., & Alptekin, V. (2015). Türkiye´ de kadın işgücünün büyümeye etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 18(1), 1-24.
• Kızılgöl, Ö. A. (2012). Kadınların işgücüne katılımının belirleyicileri: ekonometrik bir analiz. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13(1), 88-101.
• Klasen, S., Le, T. T. N., Pieters, J., & Santos Silva, M. (2020). What drives female labour force participation? Comparable micro-level evidence from eight developing and emerging economies. The Journal of Development Studies, 57(3), 417-442, https://doi.org/10.1080/00220388.2020.1790533
• Levin, A., Lin, C.-F., & Chu, C.-S. J. (2002). Unit root tests in panel data: Asymptotic and finite-sample properties. Journal of Econometrics, 108(1), 1–24. https://doi.org/10.1016/S0304-4076(01)00098-7ım
• Mammen, K., & Paxson, C. (2000). Women's work and economic development. Journal of Economic Perspectives, 14(4), 141-164.
• Ngoa, G. B. N., & Song, J. S. (2021). Female participation in African labor markets: The role of information and communication technologies. Telecommunications Policy, 45(9), 102174. https://doi.org/10.1016/j.telpol.2021.102174.
• Özer, M., & Biçerli, K. (2003). Türkiye’de kadın işgücünün panel veri analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 55-85.
• Sancar, C., & Atay Polat, M. (2021). Kentleşme, işsizlik ve ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkileri: Türkiye’nin düzey 2 bölgeleri için bir uygulama. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 13(24), 23-36.
• Sar, E. (2021). Çalışma hayatında kadın istihdamı ve Türkiye’de yansımaları. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 20-40.
• Schultz, T. P. (1990). Women's changing participation in the labor force: a world perspective. Economic Development and Cultural Change, 38(3), 457-488.
• Sertçelik, Ş. (2021). Kadınların işgücüne katılım oranının belirleyicileri: Türkiye için yapısal kırılmalı zaman serisi analizi. R&S-Research Studies Anatolia Journal, 4(2), 91-102.
• Talaş, E., & Çakmak, F. (2014). Türkiye’de kadınların işgücüne katılımlarının kohort analizi. Istanbul University Econometrics and Statistics e-Journal, (18), 18-34.
• Tchamyou, V. S., Somé, J., & Asongu, S. A. (2023). The African continental free trade area and financial development for female labour force participation in Africa. Forum for Social Economics, 54(2) 189-205. https://doi.org/10.1080/07360932.2023.2297169
• Toda, H. Y., & Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal of Econometrics, 66(1-2), 225–250. https://doi.org/10.1016/0304-4076(94)01616-8
• Winkler, A. E. (2022). Women's labor force participation. IZA World of Labor, Institute of Labor Economics (IZA), pp. 289-289.
• Yılmaz, M., & Zoğal, Y. (2015). Kadının işgücüne katılımının tarihsel gelişimi ve kadın istihdamını etkileyen faktörler: Türkiye ve Avrupa örneği. Econ World, 20, 1-25.
• Zeren, F., & Savrul, B. K. (2018). Kadınların işgücüne katılım oranı, ekonomik büyüme, işsizlik oranı ve kentleşme oranı arasındaki saklı koentegrasyon ilişkisinin araştırılması. Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(30), 87-103.