Betonarme Yapılarda Deprem Sonrası Yapısal Hasarların Tahmini İçin Kullanılan Hızlı Değerlendirme Yöntemlerinin Etkinliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 33 Sayı: 2, 125 - 134, 15.09.2021

Nurbanu Demirbaş , Hümeyra Şahin , Cengizhan Durucan

Öz

Bu çalışmada, Elazığ-Sivrice Depremi (2020) sonrasında yapılan hasar tespit çalışmalarında ağır hasarlı olarak belirlenen 130 adet betonarme binanın risk dağılımı, hızlı değerlendirme yöntemleri (RBTEİE Yöntemi ve Kanada Sismik Tarama Yöntemi) kullanılarak değerlendirilmiştir. Hızlı değerlendirme yöntemlerinden elde edilen sonuçlar birbirleriyle kıyaslanmış ve bu yöntemlerin deprem sonrası karşılaşılan mevcut hasar durumuyla uyumu incelenmiştir. Yapılan kıyaslamalarla çalışma sonucunda; (i) Elazığ-Sivrice Depremi (2020) sonrası ağır hasar derecesine sahip binaların, Kanada Sismik Tarama Yöntemine göre orta ve yüksek öncelikli bina sınıfında bulunduğu, (ii) RBTEİE yöntemine göre ise oldukça geniş bir puan aralığında dağılım gösterdiği, (iii) her iki yöntemin mevcut hasar durumuyla uyumlu sonuçlar verdiği, (iv) hasar tespit çalışmaları sonucunda binalara verilen hasar derecesi ile hızlı değerlendirme yöntemlerinden elde edilen risk dağılımları ve deprem sonrası mevcut hasar durumu arasında tam bir uyumun olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

RBTEİE Yöntemi, Kanada Sismik Tarama Yöntemi, Yapısal düzensizlikler, Hasar tespit çalışmaları, Elazığ-Sivrice Depremi

Kaynakça

• [1] İnel M, Özmen HB, Çaycı BT. Simav ve Van Depremleri (2011) Yapı Hasar Nedenlerinin Değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 2013; 19(6): 256-265.
• [2] Şahin H, Alyamaç KE, Durucan AR, Demirel B, Ulaş Açıkgenç M, Bildik AT, Durucan C, Demir T. ve diğerleri. 24 Ocak 2020 Mw 6.8 Sivrice/Elazığ Depremi Elazığ Bölgesi Yapısal Hasarlar İnceleme ve Analiz Raporu. Fırat Üniversitesi, Elazığ, Türkiye, 2020/D001, 2020.
• [3] Federal Emergency Management Agency. Rapid Visual Screening of Buildings for Potential Seismic Hazards: A Handbook (FEMA P-154). Federal Emergency Management Agency, Washington, USA, 2015.
• [4] Institute for Research in Construction National Research Council Canada. Manual for Screening of Buildings for Seismic Investigation. Institute for Research in Construction National Research Council Canada, Ottawa, Canada, 1992.
• [5] Japan Building Disaster Prevention Association. Standard for Seismic Evaluation of Existing Reinforced Concrete Buildings. Japan Building Disaster Prevention Association, Tokyo, Japan, 2001.
• [6] Mishra S. Integrated Rapid Visual Screening of Buildings for Seismic Hazard. 1nd ed. Gurgaon, India, Taru, 2014.
• [7] New Zealand Society for Earthquake Engineering. Assessment and Improvement of the Structural Performance of Buildings in Earthquakes. NZSEE Study Group on Earthquake Risk Buildings, New Zealand, 2006.
• [8] T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. Riskli Yapıların Tespit Edilmesine İlişkin Esaslar, 6306 Sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliği. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara, Türkiye, 28695, 2013.
• [9] Sucuoğlu H, Yazgan U, Yakut A. A screening procedure for seismic risk assessment in urban building stocks”. Earthquake Spectra,2007; 23(2): 441–458.
• [10] Gülay, F. G., Kaptan, K., Bal, E.I. ve Tezcan, S.S. P25-Scoring Method for The Collapse Vulnerability Assessment of R/C Buildings. Procedia Engineering ,2011;14:1219–28.
• [11] Akkar, S., Sucuoglu, H. Peak Ground Velocity Sensitive Deformation Demands and a Rapid Damage Assessment Approach. Seismic Assessment and Rehabilitation of Existing Buildings. Springer,2003;77-96.
• [12] Wasti, S.T., Özcebe G. Seismic Assessment and Rehabilitation of Existing Buildings. Springer Science & Business Media,2003
• [13] Sucuoglu,H., Yazgan, U. Simple Survey Procedures for Seismic Risk Assessment in Urban Building Stocks. Seismic assessment and rehabilitation of existing buildings. Springer,2003;97-118
• [14] Sönmez A, Kuran F, Demirok E, Yılmaz H, Ülker D. Afet Sonrası Hasar Tespit Çalışmaları. T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı, Ankara, Türkiye, Afad-01, 2011.
• [15] https://hasartespit.csb.gov.tr/brosur/hasar_tespit-sunum.pdf, Erişim:15 Ocak 2021
• [16] National Research Council Canada. National Building Code of Canada. National Research Council Canada. Canada, Ottawa, 1965.
• [17] T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı. Afet Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik. T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara, Türkiye, 1975.
• [18] National Research Council Canada. National Building Code of Canada. National Research Council Canada. Canada, Ottawa, 1985.
• [19] T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı. Afet Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik. T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara, Türkiye, 1998.
• [20] https://hasartespit.csb.gov.tr/#!/ , Erişim: 15 Ocak 2021