Bu çalışmada, biyosorpsiyon ile suyun arıtılmasında kullanılmak üzere günlük hayatta baharat olarak kullanılan ve içecek olarak tüketilen adaçayı, papatya ve tarhun yaprakları farklı biyosorbentler olarak ele alınmıştır. Aynı zamanda, başlangıç boya konsantrasyonu (10-200 mg/L), sıcaklık (20-50 ⁰C) ve temas süresi (0-120 dk) parametrelerinin biyosorpsiyon kapasitesi üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Biyosorpsiyon süreçlerinde Freundlich izotermi ve yalancı ikinci mertebe (Pseudo Second Order, PSO) reaksiyon kinetiğinin takip edildiği belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca süreç, çok ağaçlı evrimsel hesaplama tabanlı otomatik programlama (Automatic Programming, AP) yöntemleri kullanılarak modellenmiştir. Yöntemler, başlangıç boya konsantrasyonu, sıcaklık ve temas süresini değişken olarak kullandılar. Simülasyon sonuçlarına göre bu yöntemler süreçlerin doğrusal olmayan matematiksel modellerini her bir biyosorbent için 0.99’a varan R^2 değerleri ile elde etmişlerdir. Biyosorpsiyon kapasitesini doğru bir şekilde tahmin etmek için en doğru modelleri sağlayan bu çalışma, deneysel ve AP yöntemleri ile su arıtımı alanına önemli bir katkı sağlayacaktır.
In this study, sage, chamomile, and tarragon leaves, which are used as spices and consumed as beverages in daily life, were considered as different biosorbents that can be used in water purification by biosorption. At the same time, the effects of the parameters of initial dye concentration (10-200 mg/L), temperature (20-50 ⁰C) and contact time (0-120 min) on biosorption capacity were investigated. The biosorption processes were found to follow Freundlich isotherm and pseudo-second order (PSO) reaction kinetics. In the study, the process was also modeled using multi-tree evolutionary computation based automatic programming (AP) methods. The methods used initial dye concentration, temperature, and contact time as variables. According to the simulation results, these methods obtained nonlinear mathematical models of the processes with R^2 values as high as 0.99 for each biosorbent. By providing the most accurate models to accurately predict biosorption capacity, this study will make a significant contribution to the field of water treatment using experimental and AP methods.
Primary Language | English |
---|---|
Subjects | Evolutionary Computation, Satisfiability and Optimisation, Wastewater Treatment Processes |
Journal Section | MBD |
Authors | |
Publication Date | March 28, 2024 |
Submission Date | September 13, 2023 |
Published in Issue | Year 2024 Volume: 36 Issue: 1 |