Türk Uluslararası Koruma Sisteminde Karar Merkezleri

Year 2018, Volume: 4 Issue: 2, 190 - 231, 15.12.2018

Talip Menekşe

Abstract

Türkiye,
bulunduğu coğrafi konum itibariyle çok uzun yıllar, çeşitli göç hareketliliğine
konu olmuş bir ülkedir. Özellikle 2010 sonrası Ortadoğu’da yaşanan iç savaşlar,
kaos, etnik ve/veya dini çatışmalar nedeniyle zorla yerlerinden edilen kişiler,
Türkiye’yi kendileri için güvenli bir liman olarak görmüşler ve Türkiye’ye göç
etmişlerdir. 2011 yılı sonrası sayıları hayli artan göç dalgası karşısında
Türkiye, var olan insan kaynağıyla göç alanının her safhasında olduğu gibi
özellikle de uluslararası koruma alanında kendisine sığınan yabancılara, hak ve
hizmetleri sağlamada azami gayret göstermiştir. Bu çalışmada, bugün dünyada en
fazla sığınmacıya sahip ülke olan Türkiye için bu süreçte yaşanan gelişmelerin
uluslararası koruma alanındaki analizi yapılacak ve bu analiz çerçevesindeki
öneriler sunulacaktır. Özellikle Mülakat ve Karar Merkezi ya da yaygın adıyla Karar
Merkezi, resmi adıyla Uluslararası Koruma Bürosu olarak bilinen ve kendine özgü
nitelikler taşıyan bu yapılanmanın özellikleri, çalışma yapısı, Lean Yöntemi
(Yalın Düşünme Metodu) ile ilişkisi ve Türk İltica Sistemi içindeki yeri ve
önemi anlatılacaktır.

Keywords

uluslararası koruma, iltica, mülteci, karar merkezleri, Uluslararası Koruma Bürosu, Mobil Mülakat ve Karar Ekipleri

Decısıon Centers In The Context of Turkısh Internatıonal Protectıon System

Abstract

Turkey
is a country which has been subject to various migratory movements for very
long years, due to its geographical location. Turkey has become a safe haven
for people who have been displaced due to civil wars, chaos, ethnic and/or
religious conflict that have taken place in the Middle East especially after
2010; and they have migrated to our country. Following the increased migratory
flows of 2011, Turkey, with its human resources, has shown the greatest effort
in providing rights and services to foreigners and stateless persons who have
sought refuge within the premises of international protection; as it has done
in all areas of migration. This study will analyze the developments experienced
in this period by Turkey, as the country that currently hosts the largest
number of refugees, within the context of international protection. The
analysis will be followed by recommendations within this framework. In
particular, “The Provincial Interview and Decision Center” or “Decision Center”
or in its formal name “The International Protection Bureau”, which carries new
and distinctive features, will be discussed in relation to its connection to
the “Lean Method” (Lean Thinking Method) and its place within the Turkish
Asylum System.

Keywords

International Protection, Asylum, Refugee, Decision Center, International Protection Bureau, Mobile Interview and Decision Units

References

• AIDA, (2018) Statistics Austria. Erişim adresi: http://www.asylumineurope.org/reports/country/austria/statistics. (04.07.2018)
• ASQAEM (2010). Final Regional Report. AsylumSystemsQualityAssuranceand Evaluation Mechanism. Michael Andrew Ross. February 2010.
• Ataman, S. (2010). “Türkiye’nin İltica Politikası”. Erişim Adresi: http://www.multeci.net/tr/h/T%C3%BCrkiye_nin_iltica_politikas%C4%B1 (17.05.2017)
• Aydınlı, D. (2017). Kitlesel Göç Hareketlerinin Uluslararası Koruma Rejimine Etkisi: Türkiye’deki Suriyeliler Ve Geçici Koruma. Yüksek Lisans Tezi, Ankara
• Baumgartner, P. (2018). Seçilen AB Üye Ülkelerinde Mülteci Statüsü Belirleme Sistemi Yapıları. Ankara BBC. (20.06.2016). BM: Türkiye En Çok Mülteciye Ev Sahipliği Yapan Ülke. Erişim adresi: http://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/06/160620_bm_multeci. (23.05.2017)
• European Asylum Support Office (EASO). (2016). Annual Report on the Situation of Asylum in the European Union 2015.
• European Asylum Support Office (EASO). (Eylül 2018). Erişim Adresi: https://www.easo.europa.eu/ European Commission (2018). Asylum Procedures. EC.
• European Commission, (2018) Migration And Home Affairs, Common European Asylum System. Erişim Adresi: https://ec.europa.eu/home-affairs/what-we-do/policies/asylum_en. (01.10.2018)
• Eurostat (2018). Overview of Asylum Applications in EU Member State and Norway. (migrasyappctzm) (05.04.2018)
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM), (2013). T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Yayınları, Yayın No: 04.12.2013. Ankara
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM). (2016). Türkiye 2016 Göç Raporu. Erişim Adresi: http://www.goc.gov.tr/files/files/2016_goc_raporu_.pdf. (28.05.2017)
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM). (2018). Türkiye ve Göç, Erişim Adresi: http://www.goc.gov.tr/files/files/goc_tasar%C4%B1m_icler.pdf (08.05.2018)
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM). (2015). Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Genel Gerekçe. Erişim adresi: http://www.goc.gov.tr/icerik6/genel-gerekce_327_328_330_icerik. (10.11.2018)
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM). KAYSİS Elektronik Kamu Bilgi Yönetim Sistemi. (2018). 25/06/2018 tarihli Uluslararası Koruma Bürolarının Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge. Erişim Adresi: https://kms.kaysis.gov.tr/Home/Goster/143205. (17.07.2018)
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM, 2018). Türkiye’de 2005-2016 Yılları Arasındaki Uluslararası Koruma Başvuru Sayıları. Erişim Adresi: http://www.goc.gov.tr/icerik6/uluslararasi-koruma (23.03.2018)
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM). (2018). Türkiye’de Yıllara Göre Uluslararası Koruma Başvuru Sayıları ve Uyruk Dağılımları. Erişim Adresi: http://www.goc.gov.tr/icerik3/uluslararasi-koruma_363_378_4712. (21.06.2018)
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM, A). (2017). Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik, İnsan Ticaretiyle Mücadele ve Mağdurların Korunması Hakkında Yönetmelik, Geçici Koruma Yönetmeliği. Yayın No:20. İkinci Baskı: GİGM Yayınları.
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM, B), (2017). GİGM 2017 İdare Faaliyet Raporu. Erişim Adresi: http://www.goc.gov.tr/files/files/Goc_%20idaresi_2017_.pdf (15.04.2018)
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM, C). (2017). 2017-2021 Stratejik Plan. Erişim Adresi: http://www.goc.gov.tr/files/files/stratejik_plan_sitede_yay%C4%B1nlanan.pdf. (13.09.2018)
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM, D). (2017). Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün İltica Alanında Karar Verme Kapasitesinin Desteklenmesi Projesi (ASCAP II) – Uluslararası Koruma Mevzuat Derlemesi.
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM. 2018). Geçici Koruma İstatistikleri. Erişim Adresi: http://www.goc.gov.tr/icerik6/gecici-koruma_363_378_4713_icerik (21.06.2018) Hartl, N. (2018). Avusturya İltica Sistemi, Dosya Yönetimi ve Kriz Önlemleri. Ankara
• IGC (2009). AsylumProcedures. Report on PoliciesandPractices in IGC ParticipatingStates. IGC. Geneva Kuzey, B. (2018). Lean Yöntemi ve Mülteci Alım Sürecinde Uygulanması. Ankara
• Menekşe T. (2018). İltica Hukukunda Hariçte Bırakma Değerlendirmesi. Göç Araştırmaları Dergisi. Sayı:7. Cilt 4. Ocak-Haziran 2018. GİGM, Ankara Moding, N. ve Ahlstrom, P. (2013). This is Lean, Resolving The Efficiency Paradox. Heologıca Publishing. Stockholm
• Özer, M. A. (2014). Frederıck Taylor’ın Görüşlerini 21. Yüzyıl Yönetim Mantığı İle Yeniden Okumak. Dergipark Akademik Reliefweb. (2018). UNHCR Turkey Factsheet - August 2018. Erişim Adresi: https://reliefweb.int/report/turkey/unhcr-turkey-factsheet-august-2018. (16.11.2018)
• T.C. Resmî Gazete. (1949). İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin Kabulü Hakkında Bakanlar Kurulu Kararı. Resmî Gazete Tarihi: 27/05/1949. Resmî Gazete Sayısı 7217. 16199-16201.
• T.C. Resmî Gazete. (1961). Cenevre'de 28 Temmuz 1951 tarihinde imzalanmış olan Mültecilerin Hukuki Durumuna Dair Sözleşmenin Onaylanması Hakkında Kanun. Resmî Gazete Tarihi: 5 Eylül 1961. Resmî Gazete Sayısı: 10898.
• T.C. Resmî Gazete. (1968). 1967 New York Protokolünün Onaylanmasına Dair Bakanlar Kurulu Kararı. Resmî Gazete Tarihi: 5 Ağustos 1968. Resmî Gazete Sayısı: 12968.
• T.C. Resmî Gazete. (1994). Türkiye'ye İltica Eden veya Başka Bir Ülkeye İltica Etmek Üzere Türkiye'den İkamet İzni Talep Eden Münferit Yabancılar ile Topluca Sığınma Amacıyla Sınırlarımıza Gelen Yabancılara ve Olabilecek Nüfus Hareketlerine Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik. Resmî Gazete Tarihi: 30 Kasım 1994.
• Resmî Gazete Sayısı: 22127.Erişim adresi: http://www.multeci.org.tr/wp-content/uploads/2016/12/1994-Yonetmeligi.pdf. (20.05.2018)
• T.C. Resmî Gazete. (2013). Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu. Resmî Gazete Tarihi: 11 Nisan 2013. Resmî Gazete Sayısı: 28615.
• T.C. Resmî Gazete. (2014). Geçici Koruma Yönetmeliği. Resmî Gazete Tarihi: 22 Ekim 2014. Resmî Gazete Sayısı: 29153.
• T.C. Resmî Gazete. (2016). Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik. Resmî Gazete Tarihi: 17.03.2016. Resmî Gazete Sayısı: 29656.
• T.C. Resmî Gazete. (2018). Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında 4 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi. Resmî Gazete Tarihi: 15 Temmuz 2018. Resmî Gazete Sayısı: 30479.
• Toyota. (2018). Toyota Üretim Sistemi. Erişim Adresi: https://www.toyota.com.tr/world-of-toyota/this-is-toyota/toyota-production-system.json. (09.09.2018)
• United Nations High Commissioner for Refugees(UNHCR). (2007). Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin 1951 Cenevre Sözleşmesi, 1967 Protokolü, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi. Cenevre.
• United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR). (2010). Further Developing Asylum Quality.
• United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR). (2011). Further Developing Asylum Quality in the EU: Summary Project Report. September 2011
• United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR). (2013). Handbook On Procedures And Criteria For Determining Refugee Status Under The 1951 Convention And The 1967 Protokol Relating To The Status Of Refugees - BMMYK 1951 Cenevre Sözleşmesi ve 1967 Protokolü Çerçevesinde Mülteci Statüsünün Belirlenmesinde Uygulanacak Ölçütler ve Usuller Hakkında El Kitabı. Yeniden Gözden Geçirilmiş Tercüme. BMMYK. Ankara.
• United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR). (2018). Registration and RSD with UNHCR. 10 September 2018. Erişim Adresi: http://help.unhcr.org/turkey/information-for-non-syrians/reception-registration-and-rsd-with-unhcr/.
• Yalın Enstitü. (2018) Yalın Düşünce Nedir?. Erişim Adresi: https://lean.org.tr/yalin-dusunce-nedir/ (01.10.2018)
• Yaşar, H. (2016). Yalın Üretim Nedir?. Erişim Adresi: https://www.muhendisbeyinler.net/yalin-uretim-nedir-lean-manufacturing/. (28.08.2016)