Hükümlüler ile Tutukluların Açlık Grevi ve Ölüm Orucu Bağlamında Tedaviyi Ret Hakkı

Yıl 2023, Cilt: 1, 1 - 25, 12.01.2024

Yaşar Alper Demir

Öz

Hükümlüler ile tutukluların açlık grevi ve ölüm orucu bağlamında tedaviyi ret hakkını anlattığımız işbu çalışmada öncelikle tutuklu, hükümlü, açlık grevi ve ölüm orucu kavramları ile bu kavramların aktif-pasif ötenaziden farkı ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Akabinde açlık grevi ile ölüm orucunun tarihçesine değinilmiştir. Daha sonra ise açlık grevi/ölüm orucu sırasında tedaviyi ret hakkının kullanılması meselesi hükümlüler ile tutukluların bilincinin yerinde olduğu ve olmadığı iki döneme ayrılarak irdelenmiştir. Konuya ilişkin olarak öğretide yer alan ve meslek örgütlerince ifade edilen farklı görüşler ortaya konulmuş ve bu görüşlerin değerlendirmesi yapılmıştır. Söz konusu bu görüşler, dört farklı şekilde tasnif edilmiştir. Bunları tedaviyi ret hakkının mutlak olarak olmadığı, mutlak olarak var olduğu, evrelerdeki iradeye göre hareket edilmesi ile takdir hakkının hekimlere bırakılması gerekeceği yönünde sıralayabiliriz.

Anahtar Kelimeler

Açlık Grevi, Ölüm Orucu, Tedaviyi Ret Hakkı, Beslenmeyi Ret Hakkı, Tıbbi Müdahalede Rıza

Kaynakça

• Boran, Bedia. “Açlık Grevi/Ölüm Orucuna Müdahale Sorunu Tıbbi ve Hukuki Yaklaşım”, Ankara Barosu Dergisi, 3, (2007), 96-104.
• Demirörs Özge, Sevinç Arslan Hızal, “Türk Ceza Hukuku Açısından Ötanazi”, AÜHFD, 65/4, (2016), 1481-1516.
• Doğan, Recep. “Ceza ve İnfaz Kurumlarında Açlık Grevine Müdahale, Hukuka Uygunluk Nedenleri ve AİHM Yaklaşımı, Ankara Barosu Dergisi, (2021), 193-238.
• Koparan, Mehmet Reşat. “Bir Koruma Tedbiri Olarak Tutuklama”, TBB Dergisi, 65, (2006), 154-172.
• Metiner, Fatma Candan Kavşat, Alin Akın Metiner, “Özel Hastane ve Hekimin Vekaletsiz İş Görmeden Doğan Sorumluluğu, TADD, 51, (2022), 411-442.
• Ömeroğlu, Ömer. “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Işığında; Hükümlü, Tutuklu ve Gözaltındakilerin Açlık Grevi, Ölüm Orucu ve Müdahale Sorunu”, EÜHFD, 3-4, (2011), 83-109.
• Özen Muharrem, Meral Ekici Şahin. “Ötanazi”, Ankara Barosu Dergisi, 4, (2010), 15-36.
• Özer, Süleyman. “Etik İle Hukuk Sarkacında Açlık Grevi”, TBB Dergisi, 154, (2021), 1-39.
• Sevinç, Murat. “Bir İnsan Hakları Sorunu Olarak; Açlık Grevleri”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 57-1, (2002), 111-135.
• Soyer, Ata. “Açlık Grevleri/Ölüm Oruçları, TTB ve Son Tartışmalar”, Türk Tabipler Birliği Toplum ve Hekim Dergisi, 6, (Aralık 2000), 405-412.
• Şahin, Musa Furkan. “Hekimin Gerçek Vekâletsiz İş Görmeden Kaynaklanan Sorumluluğu”, ASBÜ Hukuk Fakültesi Dergisi, 1, (2019), 135-168.
• Taşkın, Ahmet. “Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun`da Beslenmenin Reddi”, TBB Dergisi, 62, (2006), 230-261.
• Çakmut Özlem Yenener, Tıbbi Müdahaleye Rızanın Ceza Hukuku Açısından İncelenmesi, 1. Baskı, İstanbul: Legal, 2003.