Cumhuriyet Döneminde Azınlık ve Türkleştirme Politikaları Bağlamında 1934 Trakya Yahudilerinin Göç Olayına İlişkin İddialar ve Cevaplar

Year 2018, Volume: 11 Issue: 22, 143 - 169, 10.06.2018

Özgür Mert

https://doi.org/10.19060/gav.437789

Abstract

Trakya Yahudileri 1934 Haziran ayının sonundan itibaren ilk olarak Çanakkale’den başlayıp sonrasında

Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli’ de Trakya Bölgesi’nde yaşayan Türk halkı ile yaşadıkları sorunlar

sonucunda kitleler halinde ilk olarak İstanbul’a daha sonra Filistin’e göç etmişlerdir. Cumhuriyet

dönemi azınlık politikalarını hedef alan bazı yayınlarda tarihi olaylar ve belgeler tek taraflı olarak

yorumlanarak Trakya bölgesinde yaşayan Yahudilerin bu tarihte dönemin Türk hükümeti tarafından

el altından desteklenen kasıtlı saldırılar sonucunda zorunlu olarak göçe tabi tutulduğu iddia edilmiştir.

Çalışmada Trakya Yahudilerinin 1934 yılında Trakya’dan İstanbul’a ve daha sonrasında Filistin’e

göçlerinin nedenleri, sonuçları bu konu ile ortaya atılan iddialar eleştiriyel bir bakış açısıyla ele alınmıştır.

Çalışmada, Türk basınında Trakya Yahudilerinin göç hareketi ile ilgili yer alan haberlerden,

hükümetin yayınlanmış olan resmi raporlardan ve Trakya Olayları ile ilgili ortaya atılan iddialardan

yola çıkılarak tahlillerde bulunulmuştur.

Keywords

Trakya Yahudileri, Trakya Olayları

References

• Arşiv Belgeleri Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Bulgaristan’daki Yahudi Aleyhtarlığı ve Edirne Gününde Yahudilerin gösteri Yapmaları/ BCA-BME, Fon Kodu: 30. 18. 01. 02 Kutu No: 66 Dosya No: 53 Sıra No: 7 Türkiye’de Basılan veya Türkiye’ye Sokulan Yahudileri Tezyif Edici Resimler ve Kartpostalların basımının ve Dağıtımının yasaklanması/ BCA-BKK, Fon Kodu: 30. 18. 01. 02 Kutu No: 66 Dosya No: 53 Sıra No: 7 Cevat Rıfat Tarafından Basılan Yahudilik ve Masonluk adlı kitabın Toplattırılması/ BCA-BKK, Fon Kodu: 30. 18. 01. 02 Kutu No: 65 Dosya No: 49 Sıra No: 11. Trakya Umumi Müfettişliğinin Kurulması/ BCA-BKK, Fon Kodu: 30. 18. 01. 02 Kutu No: 42 Dosya No: 08 Sıra No: 10. Trakya Umumi Müfettişliğine İstanbul Mebusu Dr. İbrahim Tali Beyefendi’nin Tayini/BCA-BKK, Fon Kodu: 30. 18. 01. 02 Kutu No: 43 Dosya No: 15 Sıra No: 7. Süreli Yayınlar 1.Kitaplar AKTAR, Ayhan, Varlık Vergisi Ve Türkleştirme Politikaları, İletişim Yayınları, İstanbul, 2012. AYDOĞAN, Erdal, Türk Siyasi Hayatında Dr. İbrahim Tali, Mustafa Kemal’le Trablusgarp’tan Cumhuriyete, Yedi Yayınevi, 1. Baskı, İstanbul, 2008. BALİ, N. Rıfat, 1934 Trakya Olayları, 3. Baskı, Libra Yayıncılık, İstanbul, 2012. BİRSEL, Haktan, Lozan’dan AB sürecine Türkiye’nin Azınlık Politikaları (Irklardan Etnisiteye, Etnisiteden Azınlıklara, Azınlıklardan Ulusal Kimliklere), IQ Kültür Sanat ve Yayıncılık, İstanbul, 2010. BURGAÇ, Murat, Türkiye’de Umumi Müfettişliklerin Kurulması Ve Trakya Umumi Müfettişliği, Atatürk, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, 2013. GALANTİ, Avram, Türkler ve Yahudiler, Gözlem Basın- Yayın A.Ş, İstanbul, 1995. GUTTSTADT, Corry, Türkiye, Yahudiler ve Holokost(çev. Atilla Dirim), I. Baskı, İstanbul, 2012. KESKİN, Mustafa, Atatürk’ün Millet Ve Milliyetçilik Anlayışı, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 1999.