Kemalism Model Lesson Book: Civilized Knowledges For The Citizen

Year 2010, Volume: 4 Issue: 7, 233 - 249, 01.08.2010

Fatma Gürses

Abstract

İn the first years of Rebuplic, the researches related to history and citizenships and also identifying the frame ofNation-Goverment ideology are made. Citizenship civics lesson boks as main texts in creating Nation-Goverment citizenship are to be in Turkish history. So this study aims to give a shape the Civilized Knowledges for the Citizen book which helps forming concept of citizenship and published to show its embrace and its traces in political life ofTurkish. İn this study, the writer of the book, Afet İnan, is introduced and it is showed that the book is gathered together by using which sourches and proccesses. İt explains the definition of citizenship which Kemalism as a model lesson book aims to form with the help of the examples from the book. According to the definition of nation, it is researched that the founder staff of Republic used which main arguement in the citizenship. According to the gotten datas, it is evaluated the effect of Civilized Knowledges for the Citizen on the identifying citizenship concept.

Keywords

Civilized Knowledges for the Citizen, Citizenship, Kemalism, Nationalism, Education.

Kemalizm’in Model Ders Kitabı: Vatandaş İçin Medeni Bilgiler

Abstract

Cumhuriyet’in kuruluş yılları, ulus-devlet ideolojisinin çerçevesini belirleyen, tarih ve vatandaşlığa ilişkin araştırmaların yapıldığı yıllar olmuştur. Yurttaşlık Bilgisi ders kitapları, ulus-devletin vatandaşını yaratmada temel metinler olarak Türkiye tarihinde yer almıştır. Bu bağlamda çalışmamız, ilk kez 1931 yılında yayınlanan, vatandaşlık kavramının oluşumuna kaynaklık eden Vatandaş İçin Medeni Bilgiler kitabının biçimlenmesini, kapsamını ve Türk siyasal yaşamındaki izlerini göstermeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, kitabın yazarı Afet İnan tanıtılmış, kitabın hangi süreçlerden ve kaynaklardan yararlanarak derlendiği gösterilmiştir. Ayrıca Kemalizm’in model bir ders kitabı olarak oluşturmayı hedeflediği vatandaş tanımı, kitaplardan alınan örneklerle açıklanmaya çalışılmıştır. Millet tanımı çerçevesinde, Cumhuriyet’in kurucu kadrosunun, vatandaşta temel hangi argümanları kullandığı incelenmiştir. Elde edilen veriler çerçevesinde Vatandaş İçin Medeni Bilgiler’in, yurttaşlık kavramını belirlemedeki etkisi değerlendirilmiştir.

Keywords

Vatandaş İçin Medeni Bilgiler, Vatandaşlık/Yurttaşlık, Kemalizm, Milliyetçilik, Eğitim

References

• AFET, Vatandaş İçin Medeni Bilgiler, Devlet Matbaası, İstanbul 1931.
• AFET, Vatandaş İçin Medeni Bilgiler Devlet Matbaası, İstanbul1933.
• AYDEMİR Şevket Süreyya, Tek Adam Cilt III, , Remzi Kitabevi, 24. Baskı, İstanbul 2008.
• COPEAUX Etienne, Türk Tarih Tezinden Türk-İslam Sentezine, (çev. Ali Berktay), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2. Baskı, İstanbul 2000.
• İNAN A. Âfet, Medenî Bilgiler ve M. Kemal Atatürk’ün El Yazıları (haz. Ali Sevim, Azmi Süslü, M. Akif Tural), Atatürk Araştırma Merkezi, 1998.
• İNAN Arı, Prof. Dr. Afet İnan, Remzi Kitabevi, 2. Basım, İstanbul 2005.
• MARDİN, Şerif; “Modern Türk Sosyal Bilimleri Üzerine Bazı Düşünceler”, Türkiye’de Modernleşme ve Ulusal Kimlik, (edit. Sibel Bozdoğan, Reşat Kasaba), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İkinci Basım İstanbul 1999, s. 54-70.
• MEHMET EMİN, Yurt Bilgisi, Kanaat Kütüphanesi, İstanbul 1930.
• ÖZANKAYA, Özer; “Yurttaş İçin Medeni Bilgiler” ya da Çok-Partili Dönemde Rafa Kaldırılan Demokrasi Dersleri”, Mülkiye, Cilt:XXVI, Sayı, 233, Mart-Nisan 2002, Ankara s. 93-99.
• PEKER Recep, İnkılab Dersleri, T.C. Maarif ve Derleme Müdürlüğü, 1935.
• ÜNDER Hasan, “Milleti Müsellaha ve Medeni Bilgiler”, Tarih ve Toplum, Sayı 192, Aralık1999, Ankara s. 48-56.
• ÜSTEL Füsun, “Makbul Vatandaş”ın Peşinde: II. Meşrutiyet’ten Bugüne Vatandaşlık Eğitimi, İletişim Yayınları, İstanbul 2005