SIRT-SIRTA BAĞLI YÜKSEK GERİLİM DOĞRU AKIM SİSTEMLERİ İLE BÖLGELER-ARASI SALINIMLARIN SÖNÜMLENDİRİLMESİ: ZAMAN BÖLGESİ TABANLI TASARIM

Yıl 2016, Cilt: 31 Sayı: 3, 0 - 0, 06.09.2016

Ahmet Mete Vural

https://doi.org/10.17341/gummfd.04067

Öz

Bu çalışmada sırt-sırta bağlı yüksek gerilim doğru akım sistemlerinin (YGDA) bölgeler-arası salınımları sönümlendirmesi amacıyla bir güç sistemi dengeleyicisi tabanlı sönümlendirme denetleyicisi tasarlanmıştır. Sönümlendirme denetleyicisinin parametreleri, yaygın olarak kullanılan ve frekans bölgesine dayalı özdeğer analiz yönteminin aksine bu yöntemin zaman bölgesine uyarlamasıyla elde edilmiştir. Zaman bölgesi tabanlı denetleyicinin tasarımı doğrusallaştırılmış güç sistemi modeline ve dolayısıyla sistem kutup bilgisine ihtiyaç duymamakta, bu sayede tasarımı sadece zaman bölgesi işaretlerine bağlı olarak kolay ve pratik olabilmektedir. Önerilen zaman bölgesi tabanlı tasarım yöntemi ile PSCAD ortamında bir sönümlendirme denetleyicisi tasarlanmış ve sırt-sırta bağlı, 2-seviyeli 6-darbeli gerilim kaynaklı çevirgeçlerden oluşan bir YGDA sistemine uyarlanmıştır. Tasarlanan güç sistemi dengeleyicisi tabanlı sönümlendirme denetleyicisinin 2-alanlı bir güç sisteminde arıza sonrası oluşan bölgeler-arası salınımları sönümlendirmedeki başarımı benzetim çalışmasıyla doğrulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yüksek gerilim doğru akım sistemi, YGDA; Güç sistemi dengeleyicisi; Bölgeler-arası salınım; Sönümlendirme denetleyicisi.

Kaynakça

• Flourentzou, N., Agelidis V.G., Demetriades, G.D., “VSC-based HVDC Power Transmission Systems: An Overview”, IEEE Transactions on Power Electronics, Cilt 24, No 3, 592-602, 2009.
• Saeedifard, M., Iravani, R., "Dynamic Performance of a Modular Multilevel Back-to-Back HVDC System", IEEE Transactions on Power Delivery, Cilt 25, No 4, 2903-2912, 2010.
• Kundur, P., Power System Stability and Control, McGraw-Hill, Inc., 1993.
• Tor, O.B., Gençoğlu, C., Tamdir, O., Cebeci, M.E., Güven, N., "Investigation of Necessary Transmission Enforcements At the Balkan Region of ENTSO/E In the Sense of Inter-area Oscillations After Interconnection of Turkey", 7th Int. Conf. on Electrical and Electronics Engineering (ELECO’2011), Bursa, Türkiye, 7-12, 1-4 Aralık 2011.
• Dysko, A, Leithead, W.E., O'Reilly, J., "Enhanced Power System Stability by Coordinated PSS Design," IEEE Transactions on Power Systems, Cilt 25, No 1, 413-422, 2010.
• Su, C., Hu, W., Fang, J., Chen, Z., "Residue-based Coordinated Selection and Parameter Design of Multiple Power System Stabilizers (PSSs)", 39th An. Conf. of the IEEE Industrial Electronics Society (IECON’2013), Viyena, Avusturya, 2157-2162, 10-13 Kasım 2013.
• Simfukwe, D.D., Pal, B.C., Jabr, R.A., Martins, N., "Robust and Low-order Design of Flexible AC Transmission Systems and Power System Stabilisers for Oscillation Damping", IET Generation, Transmission & Distribution, Cilt 6, No 5, 445-452, 2012.
• Hadjikypris, M., Terzija, V., “Active Power Modulation Assisting Controller Scheme Implemented On a VSC-HVDC Link Establishing Effective Damping of Low Frequency Power Oscillations”, IEEE Internationsl Energy Conference, Cavtat, Hırvatistan, 295-302, 13-16 Mayıs 2014.
• Azad, S.P., Iravani, R., Tate, J.E., “Damping Inter-area Oscillations Based On a Model Predictive Control (MPC) HVDC Supplementary Controller”, IEEE Transactions on Power Systems, Cilt 28, No 3, 3174-3183, 2013.
• Harnefors, L., Johansson, N., Lidong, Z., Berggren, B., “Interarea Oscillation Damping Using Active-power Modulation of Multiterminal HVDC Transmissions”, IEEE Transactions on Power Systems, Cilt 29, No 5, 2529-2538, 2014.
• Mao X.M., Zhang Y., Guan L., Wu X.C., Zhang N., "Improving Power System Dynamic Performance Using Wide-area High-voltage Direct Current Damping Control", IET Generation, Transmission & Distribution, Cilt 2, 245-251, 2008.
• Preece, R., Milanovic, J.V., Almutairi, AM., Marjanovic, O., "Damping of Inter-area Oscillations In Mixed AC/DC Networks Using WAMS Based Supplementary Controller", IEEE Transactions on Power Systems, Cilt 28, No 2, 1160-1169, 2013.
• Latorre, H.F., Ghandhari, M., “Improvement of Power System Stability by Using a VSC-HVdc”, International Journal of Electrical Power & Energy Systems, Cilt 33, No 2, 332-339, 2011.
• Magaji, N., Madugu, J. S., Lawan, A.U., Dan-Isa, A, Mustafa, M.W., "HVDC Controller for Power System Oscillations", 4th IEEE Int. Conf. on Adaptive Science & Technology (ICAST’2012), Kumasi, Gana, 132-136, 25-27 Ekim 2012.