Yıl 2017,
Cilt: 32 Sayı: 2, 0 - 0, 13.06.2017
Öz
Ülkelere sosyolojik ve ekonomik açıdan büyük maliyetler getiren kuraklığın incelenmesi, gerçekleşecek olumsuz etkilerin azaltılması ve gerekli tedbirlerin alınması bakımından çok önemlidir. Tarımsal rekolte bakımından ülkemiz için çok önemli bir yeri olan Konya Kapalı Havzası, yarı-kurak iklimi nedeniyle kuraklığın etkisinin en fazla hissedildiği bölgelerden birisidir. Bu sebeple, bu çalışmada 1998 - 2015 yılları arasında elde edilen TRMM Çoklu-Uydu Yağış Analizi (TMPA) 3B42 v7 uydu kaynaklı yağış verileri kullanılarak Konya Kapalı Havzası üzerindeki kuraklık şiddet, süre ve etki alanı bakımından analiz edilmiştir. Bulgular son 18 yılda yedi uzun kurak dönem gerçekleştiğini ve 2006 Aralık – 2007 Ekim arasındaki 11 aylık dönemde en şiddetli ve ortalama etki alanı en yüksek kuraklığın yaşandığını göstermektedir. Bu çalışma aynı zamanda uzaktan algılama kaynaklı yağış verilerinin kuraklık analizlerinde, özellikle kuraklık etki alanı hesaplamasında, taşıdığı yüksek potansiyeli de ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelimeler
kuraklık Konya Kapalı Havzası uydu-kaynaklı yağış verisi kuraklık etki alanı
Kaynakça
- Yılmaz S., Havza Koruma Eylem Planlarının Hazırlanması Projesi Konya Kapalı Havzası 5098115 Proje Nihai Raporu - ÇE.10.49, TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Çevre Enstitüsü, 2010.
- Wilhite D.A. ve Glantz M.H., Understanding the Drought Phenomenon: The Role of Definitions, Water International, 10(3), 111–120, 1985.
- Adler R.F. vd., The Version-2 Global Precipitation Climatology Project (GPCP) Monthly Precipitation Analysis (1979-present), Journal of Hydrometeorology, 4(6) 1147-1167, 2003.
- Oğuztürk G. ve Yıldız O., Kırıkkale İli’nde Farklı Zaman Periyotları İçin Kuraklık Analizi, Kırıkkale Üniversitesi Uluslararası Mühendislik Araştırma Ve Geliştirme Dergisi, 6(2), 1-7, 2014.
- Oğuztürk G. ve Yıldız O., Hydrologic Drought Investigation in the Kemer Dam Basin Using the SPI Method, International Journal of Advances in Mechanical and Civil Engineering, 2(5), 35-40, 2015.
- Oğuztürk G., Yıldız O. ve Duvan A., A Drought Analysis of Sivas Using the Standardized Precipitation Index (SPI) Method and Drought Estimation with the Artificial Neural Networks, International Journal Of Advances in Mechanical and Civil Engineering, 2(5), 24-30, 2016.
- Sönmez F.K., Kömüşçü A.Ü., Erkan A. ve Turgu E., An Analysis of Spatial and Temporal Dimension of Drought Vulnerability in Turkey Using the Standardized Precipitation Index, Natural Hazards, 35(2), 243-264, 2005.
- Türkeş M., Vulnerability of Turkey to Desertification with respect to Precipitation and Aridity Conditions, Turkish Journal of Engineering and Environmental Sciences, 23(5), 363-380, 1999.
- Türkeş M., Akhisar ve Manisa Yörelerinin Yağış ve Kuraklık İndisi Dizilerindeki Değişimlerin Hidroklimatolojik ve Zaman Dizisi Çözümlemesi ve Sonuçların Çölleşme Açısından Coğrafi Bireşimi, Coğrafi Bilimler Dergisi, 9(1), 79-99, 2011.
- Türkeş M. ve Tatlı H., Use of the Standardized Precipitation Index (SPI) and a Modified SPI for Shaping the Drought Probabilities over Turkey, International Journal of Climatology, 29(15), 2270-2282, 2009.
- Anderson M.C. vd., The Evaporative Stress Index as an Indicator of Agricultural Drought in Brazil: An Assessment Using Multi-Scale Crop Yield Datasets, Remote Sensing of Environment, 174(1), 82–99, 2016.
- T.C. Kalkınma Bakanlığı Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, KOP Bölgesi'nde DSİ Yeraltısuyu (YAS) Eylem Planı ve Kuyulara Su Tahsisi Uygulaması 'Genel Değerlendirme ve Öneriler' Raporu, Konya, Türkiye, 2012.
- T.C. Kalkınma Bakanlığı Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, KOP Eylem Planı (2014-2018), Konya, Türkiye, 2014.
- Dolsar Mühendislik A.Ş, Konya Havzası Kuraklık Yönetim Planı, Türkiye Cumhuriyeti Orman ve Su İşleri Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Taşkın ve Kuraklık Yönetimi Dairesi Başkanlığı, Ankara, 2015. (http://kuraklikyonetimi.ormansu.gov.tr/kuraklikyonetimi/Files/raporlar/Konya%20Havzası%20Kuraklık%20Yönetim%20Planı.pdf)
- Türkeş M., Akgündüz A.S. ve Demirörs Z., Palmer Kuraklık İndisi’ne Göre İç Anadolu Bölgesi’nin Konya Bölümü’ndeki Kurak Dönemler ve Kuraklık Şiddeti, Coğrafi Bilimler Dergisi, 7(2), 129-144, 2009.
- Doğan S., Konya Kapalı Havzası Kuraklık Karakterizasyonunun Zamansal-Konumsal Analizi, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya, 2013.
- Gokmen M., Vekerdy Z., Verhoef W. ve Batelaan O., Satellite-based Analysis of Recent Trends in the Ecohydrology of a Semi-Arid Region, Hydrology and Earth System Sciences, 17(10), 3779-3794, 2013.
- Gokmen M. vd., Assessing Groundwater Storage Changes Using Remote Sensing–Based Evapotranspiration and Precipitation at a Large Semiarid Basin Scale, Journal of Hydrometeorology, 14(6), 1733-1753, 2013.
- Doğdu M.Ş., Toklu M.M. ve Sağnak C., Konya Kapalı Havzası’nda Yağış ve Yeraltısuyu Seviye Değerlerinin İrdelenmesi, 1. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi, İstanbul, Türkiye, 394-401, 2007.
- Şen E. ve Başaran N., Küresel Isınma Sürecinde Konya Ovasının Baz İklim Verilerinde Meydana Gelen Değişmeler ve Eğilimler, Uluslararası Küresel İklim Değişikliği ve Çevresel Etkileri Konferansı, Konya, Türkiye, 2007.
- Huffman G.J. vd., The TRMM Multisatellite Precipitation Analysis (TMPA): Quasi-Global, Multiyear, Combined-Sensor Precipitation Estimates at Fine Scales, Journal of Hydrometeorology, 8(1), 38-55, 2007.
- NASA. TRMM Data Downloads - Precipitation Measurement Missions. https://pmm.nasa.gov/data-access/downloads/trmm. Yayın tarihi, 2016. Erişim tarihi, 2016.
- Huffman G.J., Adler R.F., Bolvin D.T. ve Nelkin E.J., The TRMM Multi-satellite Precipitation Analysis (TMPA), Chapter 1, Satellite Rainfall Applications for Surface Hydrology, Springer, Netherlands, 3-22, 2010.
- Joshi M.K., Rai A. ve Pandey A.C., Validation of TMPA and GPCP 1DD against the Ground Truth Rain‐Gauge Data for Indian Region, International Journal of Climatology, 33(12), 2633-2648, 2013.
- Tucker C.J., Red and Photographic Infrared Linear Combinations for Monitoring Vegetation, Remote Sensing of Environment, 8(2), 127-150, 1979.
- Huete A. vd., Overview of the Radiometric and Biophysical Performance of the MODIS Vegetation Indices, Remote Sensing of Environment, 83(1), 195-213, 2002.
- NASA. MODIS Vegetation Index Products (NDVI and EVI). http://modis.gsfc.nasa.gov/data/dataprod/mod13.php. Yayın tarihi, 2016. Erişim tarihi, 2016.
- McKee T.B., Doesken N.J. ve Kleist J., The Relationship of Drought Frequency and Duration to Time Scales, 8th Conference on Applied Climatology, Boston, MA, ABD, 179-183, 1993.
- Hınıs M.A., Hydrometeorological Drought Analysis in Aksaray by Aggregate Drought Index, Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 28(4), 711-721, 2013.
- MGM. Resmi İstatistikler – Rize. http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=RIZE. Yayın tarihi, 2016. Erişim tarihi, 2016.
- MGM. Resmi İstatistikler – Konya. http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=KONYA. Yayın tarihi, 2016. Erişim tarihi, 2016.
Toplam 31 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 13 Haziran 2017 |
| Gönderilme Tarihi | 29 Nisan 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 32 Sayı: 2 |