KAMAN (Kırşehir, TÜRKİYE) FLORİT CEVHERLEŞME ALANLARINDA THYMUS SİPHYLEUS BOİSS SUBSP. ROSULANS (BORBAS) ve BROMUS STERİLİS L. POACEACE (GRAMİNEAE) TÜRLERİNDE FLORÜR ve İZ ELEMENT BİRİKİMİ

Yıl 2006, Cilt: 21 Sayı: 4, 0 - , 02.04.2013

Öner Özmen Şükrü Koç

Öz

Kaman (Kırşehir) bölgesinde dört farklı lokasyondan Thymus Siphyleus Boiss Subsp. Rosulans (Borbas) ve Bromus Sterilis L. Poaceace (Gramineae) bitki örnekleri toplanarak florür ve iz element konsantrasyonları araştırılmıştır. Bu bitki türlerinde F, Cd ve Mn elementlerinin sırasıyla 332.3 ppm, 0.31ppm ve 218.9 ppm ortalama konsantrasyonlara ulaştığı ve kirlilik oluşturduğu belirlenmiştir. Cu, Pb ve Zn elementlerinde toksik etki seviyeleri tespit edilmemiştir. Özelikle florür konsantrasyonunun florit cevherleşme alanlarına yakın bölgelerde oldukça yüksek olduğu tespit edilmiştir (maksimum 2330 ppm). Ayrıca tek yıllık bir bitki olan Bromus sterilis’in Thymus siphyleus’a oranla daha fazla florür biriktirdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Thymus siphyleus, Bromus sterilis, florür, iz element, Kaman, Kırşehir

Kaynakça

• Özmen, Ö., “Kaman (Kırşehir) Fluorit Cevher-leşmeleri”, Yüksek Lisans Tezi, A.Ü. Fen Bil. Enst. Ankara, 96 s. (Yayınlanmamış) 1998.
• Özmen, Ö., “Kaman (Kırşehir) Bölgesindeki Fluorit Cevherleşmelerinin Jeokimyası ve Çevre Kirliliği Üzerine Etkileri”, Doktora, A.Ü. Fen Bil. Enst. Ankara, 254 s. (Yayınlanmamış) 2005.
• Koç, Ş., Özmen, Ö. ve Ümran, D., “Geochemis¬try of fluorite mineralization in Kaman, Kırşehir, Turkey”, Journal Geological Society of India, 62, 305-317, 2003.
• WHO (World Health Organization), Fluorine and Fluorides. Environmental Health Criteria 36, WHO, Geneva, 1984.
• Fidancı, U.R., Salmanoğlu, B., Maraşlı, Ş. ve Maraşlı N. “İç Anadolu Bölgesinde Doğal ve Endüstriyel Florozis ve Bunun Hayvan Sağlığı Üzerine Etkileri”, Tr. J. of Veterinary and Animal Science, TUBİTAK, 22; 537-544, 1998.
• Akman, Y., Ketenoğlu, O., Kurt, L., Düzenli, S., Güney, K. ve Kurt, F., “Çevre Kirliliği (Çevre Biyo¬lojisi)”, Palme Yayıncılık, Ankara, 2004.
• Allen, S.E., Analysis of Ecological Materials, 2nd ed. Blackwell Scientific Publication, Oxford, 1989.
• Zurayk, R., Sukkariah, B. and Baalbaki, R., “Commen Hydrophytes as Bioindicators of Nickel, Chromium and Cadmium Pollution”, Water, Air and Soil Pollut., 127, 373-388, 2001.
• Topbaş, M.T., Brohi, A.R. ve Karaman, M.R., “Çevre Kirliliği”, T.C. Çevre Bakanlığı Yayını, 340 sayfa, Ankara 1998.,
• Leep, N.W., Effect of Trace Metals on Plant Function, Applied Science Publishers, London, 1981.
• Jones, G.B. and Belling, G. B., “The Movement of Copper, Molybdenum and Selenium in Soils as Indicated by Radioactive Isotopes”,. Australian Journal of Agricultural Research, 18, 733-740, 1967.
• Lakatos, G., “Accumulation of Elements in Biotecton Forming on Reed (Phragmites australis Cav. Trin. Ex Steudel) in Two Shallow lakes in Hungary”, Proc. Int. Sym. Aquat. Macrophytes, Nijmegen, 117-122, 1983.
• Markert, B., Plant as Biomonitors, VCH Press, Weinheim, 1993.
• Öztürk, M., Türkan, I., Dalgıç, R., Çelik, Ü., Yılmaz, M. ve Yücel, E., “Ağır Metaller Canlılar İçin Bir Yük mü?”, II. Uluslar arası Ekoloji ve Çevre Sorunları Sempozyumu, 134-140, 1992.
• Aksoy, A., Dunen, F. ve Demirezen, D., “Atmos-fer¬deki Ağır Metallerin Tutulmasında Bitki Türlerinin Rolü ve Ağır Metal Dağılımında Rüzgarın Etkisi”, Erciyes Ünv. Fen Bil. Derg., 16, 31-37, 2000.
• Roos, M.S., Sources and Forms of Potentially Toxic Metals in Soil-Plant Systems, John Wiley, Chichester, 1994.
• Aubert, H. and Pinta, M., Trace Elements in Soils, Elsevier Scientific Publishing, Amsterdam, 1997.
• Dinka, M., “Accumulation and Distribution of Elements in Cettail Species (Typha latifolia L., T. Angustifolia L.) and Reed (Phragmites australis Cav. Trin. Ex Stend) Living in Balayon”, Prooceding EWRS/AAB 7th Symposium on Aquatic Weeds, 81-86, 1986.
• Sawidis, T., Chettri, M.K., Zachariadis, G.A. and Stratis, J.A., “Heavy Metals in Aquatic Pants and Sediments from Water Systems in Macedonia, Greece”, Ecotoxicol. And Environ. Safety, 32, 73-80, 1995.
• Yücel, E., Doğan, F. ve Öztürk, M., “Porsuk Çayında Ağır Metal Kirlilik Düzeyleri ve Halk Sağlığı İlişkisi”, Çevre Ekoloji Dergisi, 17, 29-32, 1995.