KÜRESEL KENT ISTANBUL’DA YABANCI SERMAYENIN MEKANSAL ORGANİZASYONU

Yıl 2010, Cilt: 25 Sayı: 3, 0 - , 19.02.2013

Gülsen Yılmaz

Öz

Bu araştırmada küreselleşen İstanbul metropoliten alanında yabancı sermayenin oluşturduğu mekansal örüntü1925-2006 yılları arasında İTO’ya (İstanbul Ticaret Odası’na) kayıt yaptırmış kuruluşlar üzerinden analizedilmiştir. Yabancı yatırımcıların yer seçimi kararı kentsel gelişimi etkilemekte midir? sorusundan yola çıkan buaraştırma kapsamında yapılan analizlerde veri tabanlarını bilişsel algı düzeyinde okumaya olanak tanıyan,açıklayıcılık düzeyi yüksek ilişkisel katmanlaştırma modeli [1] kullanılmıştır. Bu makale hem özgünbulgularının varlığı hem de kullandığı model kapsamındaki yeni yöntemler olan mütekabiliyet (correspondance)analizleri-haritaları ve Bertin çizelgeleri ile diğer çalışmalardan ayrılmaktadır. Bu çalışmanın temel bulgusuİstanbul’da yabancı yatırımlar kent makroformunu şekillendirmede önemli olduğudur.

Anahtar Kelimeler

Yabancı sermaye yatırımları, İstanbul, mekansal gelişim, mütekabiliyet analizi, bertin çizelgeleri.

Kaynakça

• Lebart, L, “Complementary Use of
• Correspondance and Cluster Analysis”,M
• Greenacre ve J. Blaius (eds) in Correspondance
• Analyisi in the Social Sciences: Recent
• Developments and Applications, 162-178,
• London ve San Diego:Academic Press, 1994.
• Özdemir, A. D., “The Distribution of Foreign
• Direct Investors in the Service Sector in Istanbul”,
• Cities, Cilt 19, No 4, 249-259, 2002.
• Berköz, L., “The Interregional Location of
• Foreign Investors in Turkey”, European
• Planning Studies, Cilt 9, No 8, 2001.
• Yılmaz, G, Kentsel Planlamada Yeni Temsil
• Biçimlerine Doğru: İstanbul Ticari Peyzajında
• Tarihi Coğrafi Çözümlemeler, Şehir ve Bölge
• Planlama Bölümü, Yayınlanmamış Doktora Tezi,
• Gazi Üniversitesi, 2009.
• Friedmann, J., “The World City Hypothesis”,
• Development and Change, Cilt 17, 69-83, 1986.
• Sassen, S., “Cities in a World Economy”, Pine
• Forge/Sage Press, California, 1-15, 2000.
• Castells, M., “The Information City:
• Information Technology, economic
• Restrucuring and the Urban-Regional
• Process”, Blackwell, Oxford, 1989.
• İstanbul Ticaret Odası, “İTO’ya kayıtlı firma kütük
• bilgileri listesi”, İTO, İstanbul, CD-Rom, 2006.
• Greenacre, M. J., ve Blasius, J., “Correspondence
• Analysis In The Social Sciences”, Academic
• Press Ltd., London, 1994.
• Greenacre, M. J., “Correspondence Analysis in
• Practice”, Academic Press, London, 1993.
• Greenacre, M. J., “Interpreting multiple
• correspondence analysis”, Applied Stochastic
• Models and Data Analysis, 7, 195-210, 1991.
• Greenacre, M. J., “Some limitations of multiple
• correspondence analysis”, Computational
• Statistics Quarterly, 3, 249-256, 1990.
• Greenacre, M. J., ve Hastie, T., “Geometric
• Interpretation Of Correspondence Analysis”,
• Journal of The American Statistical Association,
• (398), 437-447, 1987.
• Seyfullahoğulları, A., “Çarpraz Tabloların Analiz
• ve Ticari Malların Değerlendirilmesiyle İlgili Bir
• Uygulama”, İstanbul Ticaret Üniversitesi
• Dergisi, 39-60, 2003.
• Berköz L., Eyüboğlu E., “Intrametropolitan
• Location of Producer-service FDI In Istanbul”,
• European Planning Studies, Cilt 15, No 3, 2005.
• Özdemir, A. D., “Socio-Morphological
• Transformations of Urban Space After the
• s: a Study of Istanbul City Core in a
• Comparative Perspective”, Yayınlanmamış
• Doktora Tezi, ODTÜ, Ankara, 1999.
• Gad, G. Face-to-Face Linkages and Office
• Decentralization Potentials: A Study of
• Toronto,Spatial Patterns of Office Growth and
• Location, P. Daniels, eds., UK:Wiley, Chichester,
• -324, 1979.
• Coffey, W. J., Drolet, R., Polese, M., “The
• Intrametropolitan Location of High-Order
• Services: Patterns, Factors and Mobility in
• Montreal”, The Journal of the RSAI, Cilt 75, No
• , 293-323, 1996.
• Shatz, H. J. ve A. J. Venables, “The Geography of
• International Investment”, Policy Research
• Working Paper, The World Bank, No. 2338,
• May 2000.
• Chadee, D., Qui, F. ve Rose, E. FDI location at the
• subnational level: A study of EJVs in China,
• Journal of Business Research, 56, 835-845,
• -
• Sassen, S., “Global Cities and Global City
• Regions: A Comparison”, Global City Regions:
• Trends, Theory, Policy”, Scott A. J., Oxford
• University Press, New York, 78-95, 2001a.
• Sassen, S., “The Global City: New York, London,
• Tokyo”, Princeton University Press, New Jersey,
• , 56, 100-120, 2001b.