ANİ TABAN DÜŞÜLERİNDE OLUŞAN DALGA TİPİ AKIMLARIN GEOMETRİK ÖZELLİKLERİNE İSTATİSTİKSEL YAKLAŞIM

Yıl 2012, Cilt: 27 Sayı: 4, 0 - , 19.02.2013

Nihat Eroğlu Nuray Tokyay

Öz

Genişliği sabit ve tabanında ani düşü olan dikdörtgen kesitli bir kanalda hidrolik sıçrama, akım şartlarına bağlıolarak hem A-tipi hidrolik sıçrama hem de B-tipi hidrolik sıçrama şeklinde oluşabilmektedir. Yine akımşartlarına bağlı olarak bu iki akım tipi arasında Dalga-tipi akımlar da oluşabilmektedir. Düşü havuzlarınınprojelendirilmesinde bu akım tiplerinin hepsinin düşü havuzu içinde kalabilmesi için düşü havuzunun eni, boyuve yüksekliği bilinmesi gereken önemli parametrelerdir. Düşü havuzlarının boyutlandırılmasında içinde, oluşanakım şartları kadar bu akımların geometrik özellikleri de önemlidir. Bu çalışmada Dalga-tipi akım ve geometriközellikleri deneysel olarak çalışılmış ve sonuçlar literatürde mevcut olan verilerle karşılaştırmalı olarakverilmiştir. İnceleme neticesinde Dalga-tipi akımın geometrik özelliklerini veren basit modeller geliştirilmiştir.Literatürdeki modellere göre daha basit ve anlaşılabilir özelliklere sahip olan bu modeller ölçümleri tahminde deoldukça iyidirler.

Anahtar Kelimeler

Hidrolik sıçrama, Düşü, Dalga-tipi akım, Dalga yüksekliği, Enerji kırıcı havuz

Kaynakça

• Hager, W.H., ve Bretz, N.V., “Hydraulic Jumps at
• Positive and Negative Steps”, J. of Hydr.Res.,
• Cilt 24, No 4, 237-253, 1986.
• Kawagoshi, N., ve Hager, W.H., “Wave Type
• Flow at Abrupt Drops”, J. of Hydr.Div., ASCE,
• Cilt 23, No 2, 235-252, 1990.
• Rajaratnam, N., ve Ortiz, N.V. , “Hydraulic Jumps
• and Wave at Abrupt Drops”, J. of Hydr.Div.,
• ASCE, Cilt 103, No 4, 381-394, 1977.
• Ohtsu, I., ve Yasuda, Y. , “Transition from
• Supercritical to Subcritical Flow at an Abrupt
• Drop”, J. of Hydr.Res., Cilt 29, No 3, 309-328,
• -
• Moore, W.L., ve Morgan, C.W., , “Hydraulic
• Jumps at an Abrupt Drop”, Transactions, ASCE,
• Cilt124, 507-524, 1959.
• Sharp, J.J. , “Observations on Hydraulic Jumps at
• Rounded Steps”, J. of Hydr.Div., ASCE, Cilt 6,
• No 6, 787-795,1974.
• Tokyay (Denli), N., ve Gur, Z. , “Hydraulic Jump
• at an Abrupt Drop”, Doğa, TR. J. of Engineering
• and Environmental Sciences, Cilt 14, 215-230,
• -
• Mossa M., Petrillo A., ve Chanson H. , “Tailwater
• Level Effects on Flow Conditions at an Abrupt
• Drop”, J. of Hydr.Res, Cilt 40, No 4, 1-13, 2002.
• Armenio, V., Toscano, P., ve Fiorotto, V. , “On
• the Effect of a Negative Step in Pressure
• Fluctuations at the Bottom a Hydraulic Jump”, J.
• of Hydr.Res, Cilt 38, No 5, 359-368, 2000.
• Eroglu, N., Wave-Type Flows at Abrupt Bottom
• Changes, Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ, 1991.
• Yasuda, Y., Takahashi, M., ve Ohtsu, I.,
• Discussion and Reply of “Tailwater Level Effects
• on Flow Conditions at an Abrupt Drop”, J. of
• Hydr.Res, Cilt 43, No 2, 217-224, 2005.
• Kocabas, F., Unal, S., “Compared Techniques for
• the Critical Submergence of Intake in Water
• Flow.”, Advences in Engineering Software, Cilt
• , No 5, 802-809, 2010.
• Tasdemir, Y., Agar, E., “Investigation of the Low
• Temperature Performance of Polymer and Fiber
• Modified Asphalt Mixtures”, Indian J Eng.
• Mater. Sci., Cilt 14, 151-157, 2007.
• Gencel, O., Kocabas, F., Gok, M.S., Koksal, F.,
• “Comparison of artificial neural networks and
• general linear model approaches for the analysis of
• abrasive wear of concrete”. Construction and
• building materials, Cilt 25, 3486–3494, 2011.