Turizm Alanında Öğretmenlik Eğitimi Alan Öğrencilerin Turizm İşletmelerinde Yaptıkları Stajları Değerlendirmeleri Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2006, Sayı: 1, 139 - 164, 01.03.2006

Elbeyi Pelit Evren Güçer

Öz

Turizm işletmelerinin ve sektörün geleceği açısından büyük önem taşıyan, özellikle yükseköğretim düzeyindeki eğitim kurumları başta olmak üzere, turizm eğitimi verilen tüm kurumlarda, öğrencilerin turizm işletmelerinde yapmakla zorunlu oldukları stajları süresince, çeşitli sorunlarla karşılaştıkları bilinmektedir. Bu sorunların büyük bir bölümü, işletmelerin öğrenciye staj süresince sundukları olanakların ücret, barınma, sigorta imkanı, hizmet içi eğitim vb. gibi kısıtlı olmasından kaynaklandığı gibi, eğitim kurumlarının yanlış yerde kurulmaları, ders programlarının uygun olmayışı vb. gibi sorunlardan da kaynaklanabilmektedir. Nitekim Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi’nde turizm eğitimi alan öğrencilerin, turizm işletmelerinde yapmış oldukları stajlardan memnun olma düzeyleri, stajın onların mesleki gelişimine katkısı ve okulda almış oldukları mesleki eğitimin staj süresince işe yönelik olarak kendilerine sağladığı katkıların ne olduğuna ilişkin, öğrenci değerlendirmelerine yer verilen bu araştırmanın sonuçları da, bu sorunların varlığını ortaya koymaktadır. Bu yetersizliklerin kaynağına ve çözümüne ilişkin önerilerinde geliştirildiği bu çalışmada ayrıca turizm eğitimi ve stajın mesleki açıdan önemine değinilmiştir. Öğrencilerin turizm işletmelerinde yapmış oldukları stajları değerlendirmelerine ilişkin görüşlerinin alınmasında anket tekniği kullanılmıştır

Anahtar Kelimeler

Turizm, turizm eğitimi, turizm eğitiminde staj

A STUDY ON THE EVALUATIONS OF THE TOURISM STUDENTS TOWARDS INDUSTRIAL TRAINING IN TOURISM

Öz

It is known that the students especially in the undergraduate level, who are important for the future of the touristic companies and the tourism industry, have very significant problems during their training programs. Most of the problems result from the limitations of the benefits such as salary, insurance and accommodation and other physical possibilities supplied by the companies to the trainee and wrong choices related with the location of the educational institutions, being unsuitable course programs and so on. As a matter of the fact that the result of this research includes a study on the state of being pleasure of the trainees from Gazi University Commerce and Tourism Education Faculty, related with the training program and the benefits of the training program according the professional developments of them and also the determination of benefits according to the education in the school on the preparatory as a work experience get into the existence of such problems. In addition to the proposal about the main reason and the solutions developed in this study, the importance of the education of tourism and the importance of the preparatory were mentioned. Questionnaire method is used in data collection about evaluations of the students towards industrial training in tourism

Anahtar Kelimeler

Tourism, education of tourism, industrial training in tourism

Kaynakça

• AĞAOĞLU , Osman Kemal. (1991), Türkiye’de Turizm Eğitimi ve Etkinliği, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Ankara.
• ALEMDAR, Teoman. (1992), Turizm Eğitiminde Stajlar Konusunda Bir Model, Turizm Eğitimi Konfe- ransı/Workshop 9-11 Aralık. Ankara: Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü Yayı- nı:.357-360
• ALTINAY, Murat. (1996), Turizm Öğrencilerinin Stajdan Beklentileri ve Doğu Akdeniz Üniversitesi Örne- ği, Turizmde Seçme Makaleler 26, İstanbul TUGEV: 1-13.
• AYMANKUY, Yusuf ve Şimal AYMANKUY. (2002), Önlisans ve Lisans Düzeyindeki Turizm Eğitimi veren Yükseköğretim Kurumlarının Bulundukları Yerlerin Analizi ve Turizm Eğitimi için Öneri Bir Model Turizm Eğitimi Konferansı/Workshop 11-13 Aralık. Ankara: Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü Yayını:s.29-42.
• BAYER, Ertuğrul. (1998), Türkiye Meslek Yüksekokulları Turizm Eğitimi Kalitesinin Geliştirilmesinde Sanal Yöntemlerin Rolü, Süleymen Demirel Üniversitesi, İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1998/Güz, Sayı: 3: 145-156
• BOYLU, Yasin. (2004), Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Liselerinde Öğrenim Gören Öğrencile- rin Okul Amacına Yönelik Beklentilerinin Değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilim- leri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• BOZOK. Duriye. (1992), Turizm İşletmelerinde Profesyonel Yönetici ve Eğitim Sorunları, Turizm Yıllığı: s. 45, Ankara
• BULUÇ, Gülçin. (1992), Turizm ve Otel İşletmeciliği Eğitiminde Stajın Önemi, Turizm Eğitimi Konfe- rans-Workshop 9-11 Aralık, Ankara, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitim Genel Müdürlüğü: 365- 368
• ÇAPAR, Bülent. (2002), Turizm Sektörü-Turizm Eğitim Kurumları İşbirliği, Staj Sorunları ve Çözüm Önerileri. Turizm Eğitimi Konferans-Workshop 9-11 Aralık, Ankara, Turizm Bakanlığı Tu- rizm Eğitim Genel Müdürlüğü: 415-426.
• ÇETİN, Şule. (2005), Öğrenci Stajlarında Yararlanılan Dersler Üzerine Amprik Bir Araştırma: Mersin Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt:16, Sayı: 2:154-169
• DEMİRER, Halil. (2000), Kapadokya Bölgesi Turizm Belgeli Konaklama İşletmeleri Üst ve Orta Düzey Yöneticilerin Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Öğrencilerinden Beklentilerini Belir- lemeye Yönelik Bir Araştırma, Kapadokya Toplantıları VII, 18 Nisan Nevşehir.: s. 19.
• DEMİRKOL, Şehnaz ve Elbeyi PELİT. (2002). Türkiye’deki Turizm Eğitim Sistemi ve Avrupa Birliği Sürecinde Olası Gelişmeler, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (2): 125-146.
• ESİN, Özkan. (1992), Yüksekokul Düzeyindeki Eğitim Kurumlarında Öğrenci Staj ve Uygulamalarında Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Turizm Eğitimi Konferans-Workshop 9-11 Aralık, Ankara, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü: 361-364.
• FIRAT, Zeki. (1997), Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi Öğrencilerinin Staj Faaliyetlerinin Organizasyonu Sektör Beklentileri ve Öğrencilerin Tatmin Düzeylerinin Ölçülmesi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• GAMBLE, Paul (1992), The Educational Challange for Hospitality and Tourism Studies. Tourism Management, March 1992, 6-10.
• GÖKDENİZ, Ayhan. (1991), Yüksek Öğretim Staj Yönetmeliği ve Uygulamadaki Aksaklıklar, Örgün Turizm Eğitimi Sempozyumu Bildirileri, Erdek.
• GÖKDENİZ, Ayhan, Hüseyin ÇEKEN ve Barış ERDEM. (2002), Okul Sektör İşbirliği Çerçevesinde Stajdan Beklentiler, Sorunlar ve Çözüm Önerilerine Yönelik Bir Uygulama, Turizm Eğitimi Konferans-Workshop Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü s. 343-359.
• GÜÇER, Evren. (2004), Türkiye'deki Turizm Eğitimi İle Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerdeki Turizm Eğitiminin Karşılaştırılması ve Sektörün Turizm Eğitiminden Beklentileri. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• GÜRDAL, Mehmet. (2002), Türkiye’de Mesleki Turizm Eğitiminin Yapısal Analizi, Okullaşma-Eğitiminin Kalitesi-Staj-İstihdam Sorunları ve Çözüm Önerileri, Turizm Eğitimi Konferans-Workshop Turizm Bakanlığı Turizm Eğitim Genel Müdürlüğü s. 391-400.
• ILGAZ, Selay ve Mehmet ÇAKAR. (2002), Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin staj Problemleri: Başkent Üniversitesi İİBF Turizm İşletmeciliği Bölümü Öğrencileri Üzerinde Yapılan Bir Araştırma, Tu- rizm Eğitimi Konferans-Workshop Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü: 385- 391.
• İÇÖZ, Orhan. (1991), Turizm Sektörünün Gelişmesinde İnsan Unsurunun Önemi, Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi,Kasım-Aralık: s.15-18.
• KARSLI, Mehmet. D. (2003), Öğretmenliğin Temel Kavramları, (İçinde, Öğretmenlik Mesleğine Giriş) Ankara: Pegem Yayıncılık.
• KOZAK, Nazmi. (1992), Türkiye’de Üniversite Düzeyi Mesleki Turizm Eğitimine Yönelik Programların Sorunları ve Bazı Öneriler, Turizm Eğitimi Konferansı/Workshop 9-11 Aralık. Ankara: Tu- rizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü Yayını
• KOZAK, Nazmi. (2005), Staj Dosyası (I): Öğrencilerin Yaşadıkları Sorunlar; Staj Dosyası (II): Sektörün Ve Turizm Programlarının Görüşleri; Staj Dosyası (III): Turizm Sektöründe Staj Üzerine Bazı Görüşler: http://www.turizmgazetesi.com/ articles/article.aspx?id=25083 (Erişim. 20.12.2005)
• KOZAK, Meryem AKOĞLAN. (1999), Eskişehir Meslek Yüksekokulu Öğrenci Stajları Üzerine Bir Araş- tırma:Turizm-Otelcilik ile Diğer Programların Karşılaştırılması, Anatolia; Turizm Araştırmaları Dergisi, Yıl: 10, Eylül-Aralık: 37-47.
• KOZAK Meryem Akoğlan ve İsmail KIZILIRMAK. (2001), Türkiye’de Meslek Yüksekokulu Turizm Otelci- lik Programı Öğrencilerinin Turizm Sektörüne Yönelik Tutumlarının Demografik Değişkenlere Göre Değişimi: Anadolu, Akdeniz Ve Karedeniz Teknik Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Uy- gulama, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 2001/Bahar: 9-16.
• KUSLUVAN, Salih ve Zeynep KUSLUVAN. (2000), Perceptions and Attitudes of Undergraduate Tourism Students Towards Working in the Tourism Industry in Turkey. Tourism Management (21), 251-269.
• KUŞLUVAN; Salih. (2000), Turizm İşletmeciliği Öğrencilerinin ve Turizm İşletmeleri Yöneticilerinin Birbirinden Beklentileri, Kapadokya ToplantılarıVII, 18Nisan, s: 2.
• KÜÇÜKTOPUZLU, K. Faik. (2002), Turizm Eğitimi Veren Yüksekokulların Staj Programlarında Eşgü- dümün Sağlanması ve Çözüm Önerileri, Turizm Eğitimi Konferans-Workshop 9-11 Aralık, Ankara, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü: 335-342.
• OLALI, Hasan ve Meral KORZAY. (1989), Otel İşletmeciliği, İstanbul: Yön Ajans Basımevi.
• OLALI, Hasan (1982), Turizm Politikası ve Planlanması, İzmir: Ege Üniversitesi
• OLSEN, M. ve M. KHAN. (1989), Mission and Philosophy: Graduate Programs. Educators:16-22.
• ÖMERZİ, Aziz ve Mehmet Ali AYATA. (1992), Akdeniz Üniversitesi Antalya Meslek Yüksekokulu Turizm ve Otelcilik Programı Öğrencilerinin Ağırlama Sektöründe Yaptığı Uygulama ve Stajlar. Turizm Eğitimi Konferans-Workshop 9-11 Aralık, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlü- ğü, Ankara:369-376.
• ÖZKAN, Esin. (1992), Yüksekokul Düzeyindeki Turizm eğitim Kurumlarında Öğrenci Staj ve Uygulama- larında Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Turizm Eğitimi Konferans-Workshop 9-11 Aralık, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitim Genel Müdürlüğü, Ankara: s.357-360.
• PAZUZE, E.F. (1993), Time for a New Mission in Hospitality Education, The Cornell HRA Educators, Vol:5, No:3, s. 61-62.
• RUTTER, D. (1991) Catering Education and Training in France and Britain: Some Implications for Productivity, Tourism Management. 12 (4): 356-360
• SEM, John ve Christine CLEMENTS. (1996), Tourism and Recreation Management: Strategies for Public Lands, Parks & Recreation 31 (9), 92-105.
• SEZGİN, Orhan Mesut. (2001), Genel Turizm ve Turizm Mevzuatı, Ankara: Detay Yayıncılık.
• TÜRK DİL KURUMU. (2005), http://www.tdk.org.tr/TDKSOZLUK/SOZBUL.ASP? kelime= staj. (Erişim Tarihi: 28.12.2005).
• TAYMAZ, Haydar (1997), Hizmetiçi Eğitim, Ankara: Tokav Tapu ve Kadastro Vakfı Matbaası.
• TİMUR, Alp. (1992). Türkiye’de Turizm Eğitiminin Yapısı, Uygulanan Politikalar ve Sonuçları. Turizm Eğitimi Konferansı/Workshop 9-11 Aralık Ankara: Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü Yayını.
• ÜNLÜÖNEN Kurban. (2000), Turizm İşletmeciliği Öğretmenlik Programlarının Öğrenci Beklentileri Ve Algılamaları Açısından Değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakül- tesi Dergisi, (3) 218-238.
• ÜNLÜÖNEN, Kurban. (2004) Turizm İşletmeciliği Öğretmenlik Peogramlarının Öğrenci Beklentileri ve Algılamaları Açısından Karşılaştırılması- 1998-1999 ve 2003-2004 Öğretim Yılları- Gazi Üni- versitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (1): 108-130
• WTO. (1997), International Tourism; A Global Perspective, Madrid: Dünya Turizm Örgütü.
• YAĞCI, Özcan. (2001),Türkiye’de Turizm Eğitimi ve İstihdamında Karşılaşılan Temel Sorunlar ve Çö- züm Önerileri, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 4 (4): 23-39.
• YAZICI, Senem. (2002), Turizm Eğitim Bilinci ve Uygulama Dersi: Staj. Turizm Eğitimi Konferan- sı/Workshop 9-11 Aralık Ankara: Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü Yayını.
• YILDIRIM, Armağan. (2002), Turizm Sektörü-Turizm Eğitim Kurumları İşbirliği, Staj Sorunları ve Çözüm Önerileri:Kocaeli Üniversitesi Derbent MYO’lunda Yürütülen Bir Proje Turizm Eğitimi Konfe- ransı/Workshop 9-11 Aralık Ankara: Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü Yayı- nı: 369-384.
• YÜKSEL, Atila, Murat HANÇER ve Naci ADAK. (2002), Turizm ve Konaklama Sektöründe Stajyer Yönetici Adayları: Sektöre Yönelik Beklentiler ve Sektör Performansı, Turizm Eğitimi Konfe- ransı/Workshop 9-11 Aralık Ankara: Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü Yayı- nı: 533-544.