NEW REGIONAL DEVELOPMENT APPROACHES AND PUBLIC POLICIES: AN ANALYSIS OF A PANEL OF REGIONS IN TURKEY

Year 2004, Volume: 6 Issue: 3, 77 - 96, 01.12.2004

Hatice KARAÇAY Çakmak Lütfi Erden

Abstract

Keywords

New Regional Development, Public Investment, Investment Subsidies, Private Investment

YENİ BÖLGESEL KALKINMA YAKLAŞIMLARI VE KAMU DESTEKLEME POLİTİKALARI: TÜRKİYE’DEN BÖLGESEL PANEL VERİ SETİYLE AMPİRİK BİR ANALİZ

Abstract

Son 10 yılda, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde yaşanan bölgelerarası farklılaşma, 1980 'li yılların neo-liberal ekonomi politikalarının uzantısı olarak değerlendirilen, serbest piyasa güçlerine dayanan bölgesel gelişme modellerinin geçerliliğinin sorgulanmasına yol açmıştır. Böylece, devlete yeniden rol yükleyen yeni bölgesel kalkınma modelleri tartışılmaya başlanmıştır. Bu çerçevede, bu yazıda, bölgeler arası farklılaşmanın yoğun olduğu Türkiye örneği ele alınarak, uygulanabilecek üç önemli kamu destekleme politikasının (kamu yatırımları, krediler ve teşvikler) bölgelerin özel sektör sanayi yatırımları üzerindeki etkinliği incelenmiş ve böylece devletin bölgesel kalkınmada ki rolü ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu amaçla, tanımlanan ampirik yatırım modeli, 12 bölgeden alınan panel veri setiyle ve farklı panel spesifıkasyonlarla tahmin edilmiştir. Bulgular kamu yatırımlarının özel sektör yatırımları üzerinde genel olarak dışlayıcı etki yarattığını, ancak bölgeler itibarıyla farklı sonuçlar arz ettiğini göstermiştir. Başka bir deyişle, kamu yatırımları göreli olarak daha gelişmiş bölgelerde dışlayıcı etki yarattığı gözlenirken, az gelişmiş bölgelerde tamamlayıcı etkisinin olduğu gözlenmiştir. Kredi hacminin özel yatırımları olumlu etkilediği, teşviklerin ise istatistiksel olarak hiç bir etkisinin olmadığı ortaya konmuştur.

Keywords

Yeni bölgesel kalkınma, kamu yatırımları, yatırım teşvikleri, özel yatırımlar