The Analysis of Grower Decisions with the Analytic Hierarchy Process Method (The Case of Tomato Growers in Tokat Province)

Year 2013, Issue: 8, 29 - 39, 01.12.2013

Berrin Dal Halil Kızılaslan

Abstract

This study aimed at developing a decision support system for the
farms growing tomato in the Central County of Tokat Province. The research
used data of original quality obtained through a survey. The survey was applied
to 84 farms determined by the stratified sampling method among the farms
growing tomato in the Central County of Tokat Province. The Analytic
Hierarchy Process method was employed in data analysis. To do this, the Expert
Choice software was used. The determination of an appropriate growing system
for tomato growers was chosen as the problem in the study and a hierarchical
structure was formed for the solution. Alternatives were stake-tomato and
determinate tomato and the criteria were price, yield, marketing, cost and
sustainability. According to the research findings, it was concluded that the
appropriate growing system for the tomato growers in Tokat Province was staketomato
with a result of 61 %. While stake-tomato was found significant with
respect to price, yield and marketing criteria, it was found to be less significant
regarding cost and sustainability. It was determined that growers obtained high
yield and made more profit, and the marketing possibilities were easier with
stake-tomato. It was concluded that stake tomato should be supported with
respect to cost and sustainability. Therefore, growers should be oriented towards
stake-tomato growing and they should be supplied with subsidy and support. In
order to transfer resources to future generations in the most effective way,
studies are needed to inform the growers on effective input use

Keywords

Decision-Making, MultiCriteria Decision Making, Analytic Hierarchical Process, Tomato, Grower Decisions

Analitik Hiyerarşi Yaklaşımı ile Üretici Kararlarının Analizi (Tokat ili Domates Üreticileri Örneği)

Abstract

Bu çalışmada, Tokat ili Merkez ilçede domates üretimi yapan işletmeler için karar destek sistemi geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada anket çalışması yoluyla sağlanan orjinal nitelikli verilerden yararlanılmıştır. Tokat ili Merkez ilçede domates üretimi yapan işletmelerden tabakalı örnekleme yöntemine göre belirlenen 84 işletme ile anket çalışılması yapılmıştır. Verilerin analizinde Analitik Hiyerarşi Süreci yöntemi kullanılmış bunun içinde Expert Choice programından yararlanılmıştır. Çalışmada domates üreticileri için uygun üretim sisteminin belirlenmesi problem olarak seçilmiş ve problemin çözümü için hiyerarşik yapı oluşturulmuştur. Alternatifler sırık domates ve yer domatesi, kriterler ise fiyat, verim, pazarlama, maliyet ve sürdürülebilirlik olarak ele alınmıştır. Araştırma bulgularına göre Tokat ili domates üreticileri için, uygun üretim sisteminin %61’ lik değerle sırık domates olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Fiyat, verim ve pazarlama kriterleri açısından daha önemli olarak belirlenen sırık domates, maliyet ve sürdürülebilirlik kriterleri açısından ise daha az öneme sahip olarak belirlenmiştir. Üreticilerin sırık domates üretiminde yüksek verime ulaştığı, daha çok kar elde ettiği ve pazarlama imkanlarının daha kolay olduğu belirlenmiştir. Maliyet ve sürdürülebilirlik yönünden ise desteklenmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu nedenle, üreticiler sırık domates üretimine yönlendirilmeli, üreticiye teşvik ve destekler sağlanmalıdır. Kaynakların gelecek nesillere en etkin şekilde aktarılması için ise, bilinçli girdi kullanımı konusunda üreticilerin bilgilendirilmesine yönelik çalışmalara ağırlık verilmelidir.

Keywords

Karar Verme, Çok Kriterli Karar Verme, Analitik Hiyerarşik Süreç, Domates, Üretici Kararları