İLKÖĞRETİM OKULLARINDA SPOR YAPAN VE YAPMAYAN ÇOCUKLARIN BENLİK KAVRAMI DÜZEYLERİ

Year 2002, Volume: 7 Issue: 1, 11 - 28, 01.01.2002

Asuman Seda Saracaloğlu Saadet Rana Varol Nalan Aras

Abstract

Bu araştırmanın amacı, spor
yapan ve yapmayan ilköğretim ikinci devre öğrencilerinin benlik kavramlarının
karşılaştırılması ve spor deneyimi ile spor branşının deneklerin benlik kavramı
üzerine etkisini incelemektir. Araştırmanın örnekleminde toplam 237 öğrenci yer
almaktadır. Katılımcıların % 52.74 (n=125)’ü spor yapan, % 47.26 (n=112)’sı da
spor yapmayan çocuklardan oluşmaktadır. Araştırmada; güvenirlik katsayısı .88
olan Piers-Harris Öz-Kavramı Ölçeği ile 15 sorudan oluşan kişisel bilgi formu
uygulanmıştır. Araştırma verilerine, varyans analizi, t, Scheffe testleri yapılmış
ve önem düzeyi .05 olarak alınmıştır. Araştırmada ilköğretim okulu çocuklarının
benlik kavramı düzeyleri öğrenim gördükleri okul, cinsiyet, yaş, anne-baba eğitimi,
anne-baba mesleği, kardeş sayısı ve serbest zaman etkinlikleri gibi değişkenlere
göre değişmemekte, buna karşın aile geliri açısından farklılaşmaktadır. Ayrıca
benlik kavramı; spor yapma durumu, spor branşı, spor deneyimi, yarışmalara katılma
durumu ve ailede spor yapan bireylerin bulunma durumuna göre de istatistiksel
olarak bir değişim göstermemektedir. Ancak benlik kavramı ile aile geliri; spor
deneyimi ile yaş ve aile geliri arasında da olumlu bir ilişki olduğu saptanmıştır.
Sonuç olarak; spor yapan çocukların benlik kavramı puanları, göreli olarak daha
yüksek bulunmakla birlikte, sporun ve spor deneyiminin öğrencilerin benlik
kavramını etkilemediği söylenebilir.

Keywords

Benlik kavramı, ilköğretim öğrencileri, Spor, Spor deneyimi

THE SELF-CONCEPT OF ATHLETES AND NON-ATHLETES AT THE SECONDARY SCHOOLS

Abstract

The objective of this research is to compare the self-concept of the athletes and non-athletes in secondary schools and additionally to determine the impact of sport experience and sport branch on the student’s selfconcept. A total of 237 students participate in the research’s sample. Of 52.74% (n=125) the subjects are athletes and the remaining 47.26% (n=112) non-athletes. In the research, a Piers-Harris self-concept scale with an alpha reliability coefficient of .88 and a 15 question-form carried out to the sample. ANOVA, t  and Scheffe tests were applied to the data. The significance level was estimated as .05. While variables such as school, gender, age, parents’ education, parents’ jobs, leisure activities, do not affect the self-concept of secondary school students; but family income influences the self-concept of the children. Doing sports, sport branch, and sports experience, participation in sports competitions and the existence of family members actively involved in sports are not statistically significant. In conclusion, it is revealed that self-concept scores of secondary school youngsters who make sports are higher than non-athletes, but this is not statistically significant. Furthermore, there is a positive correlation between self-concept and family income and also sport experience and family income and age. Hence, it can be asserted that sport and sport experience do not have a positive impact on self-concept

Keywords

Secondary school students, Self-Concept, Sport, Sport experience.

References

• 1-Aksaray, S. (1994). “Devam Ettikleri Okullardaki Sosyo-Ekonomik Düzeylerine Göre Anne-Baba Tutum Algılarının Benlik imajlarına Etkisi”. 1. Eğitim Bilimleri Kongresi. Bildiriler. Cilt 2: 724-731.
• 2- Alkın, T. ve A. Baykara. (1992). “Hasta ve Sağlıklı Ergenlerde Benlik Saygısı”. D.E.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi. 6: 14-20.
• 3- Alkın, T., Baykara, A., Miral, S. ve S. Özakbaş (1992). “Gençlerde Beden imgesi ve Benlik Saygısı ilişkisi”. Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Günleri Kongre Kitabı. İzmir: Saray Kitabevi; 418-424.
• 4- Altıparmak, E., Saracaloğlu, A. S. ve H. Çamlıyer. (1995). “15-18 Yaş Grubundaki Gençlerin Benlik Saygısına Sporun Etkisi”. Performans. 1,1: 67-76.
• 5- Aşçı, F. H. (1997). “Benlik Kavramı ve Spor”. A.Ü. Spor Psikolojisi Kursu. Bildiriler. Ankara, 13-14 Aralık 1997. Ankara: Bağırgan Kitabevi, 1999: 7-35.