Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Disiplin Sağlama Stratejileri ile Sınıf Yönetimi Anlayışları Arasındaki İlişkisinin İncelenmesi

Year 2025, Volume: 11 Issue: 3, 1 - 1

Tuğrul Papak , Kurtuluş Özlü

Abstract

Bu araştırma, beden eğitimi öğretmenlerinin disiplin sağlama stratejileri ile sınıf yönetimi anlayışları arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkilerin çeşitli demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeline dayanan çalışma, 2021–2022 eğitim-öğretim yılında Tokat iline bağlı ilçelerde öğrenim gören toplam 498 ortaokul öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak Pehlevan ve Ada Daşdan tarafından Türkçeye uyarlanan Disiplin Sağlama Stratejileri Ölçeği ile Kırbaç tarafından geliştirilen Sınıf Yönetimi Anlayışı Ölçeği kullanılmıştır. Bulgulara göre, öğrencilerin öğretmen algıları; öğretmenin performansı, cinsiyeti, genel davranışları ve öğrencilerin öğrenim türüne göre anlamlı farklılıklar göstermiştir. Özellikle öğretmen davranışlarından memnun olan öğrencilerin demokratik sınıf yönetimini ve içsel disiplin stratejilerini daha yüksek düzeyde algıladıkları belirlenmiştir. Ayrıca gündüzlü öğrencilerin, taşımalı ve yatılı öğrencilere kıyasla öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerilerini daha olumlu değerlendirdiği tespit edilmiştir. İstatistiksel analizler, öğretmenlerin içsel ve sorumluluğa dayalı stratejileri ile demokratik yönetim anlayışı arasında pozitif ilişkiler olduğunu göstermiştir. Buna karşılık, otoriter yönetim anlayışı daha çok içe yansıtma stratejisiyle; ilgisizlik/kayıtsızlık stratejileri ise olumsuz yönetim algılarıyla bağlantılı bulunmuştur. Öğrencilerin cinsiyetine göre disiplin stratejilerinde fark gözlenmezken, sınıf yönetimi anlayışında kız öğrencilerin erkeklere kıyasla daha yüksek otoriter yönetim algısına sahip olduğu saptanmıştır. Kadın öğretmenler daha otoriter, erkek öğretmenler ise daha demokratik olarak algılanmıştır. Çalışma, beden eğitimi öğretmenlerinin sınıf yönetiminde demokratik yaklaşımlara ve destekleyici disiplin stratejilerine ağırlık vermeleri gerektiğini vurgulamakta, öğretmen eğitimi programlarında bu becerilerin geliştirilmesine yönelik öneriler sunmaktadır.

Keywords

Beden eğitimi , Disiplin sağlama stratejileri , Sınıf yönetimi , Öğrenci algısı

Examining the Relationship Between Physical Education Teachers’ Discipline Strategies and Their Classroom Management Approaches

Abstract

This study explores the relationship between physical education teachers’ discipline strategies and their classroom management approaches, as well as whether these differ according to demographic variables. Employing a quantitative design based on the relational survey model, the research was conducted during the 2021–2022 academic year with a sample of 498 middle school students from the districts of Tokat, Türkiye. Data were gathered through the Discipline Strategies Scale, adapted into Turkish by Pehlevan and Ada Daşdan, and the Classroom Management Approaches Scale, developed by Kırbaç. Findings showed that students’ perceptions of their teachers varied significantly with respect to teacher performance, gender, general behaviors and school type. In particular, students who were satisfied with their teachers’ behaviors perceived higher levels of democratic classroom management and internal discipline strategies. Moreover, day-school students evaluated their teachers more positively compared to boarding or transported students. Statistical analyses revealed positive correlations between internal and responsibility-oriented strategies and democratic classroom management. In contrast to this, authoritarian management was linked to introjected strategies and indifference/neglect strategies were associated with negative management perceptions. Gender-based differences were limited; however, female students reported stronger authoritarian perceptions than their male counterparts. In addition to these findings, female teachers were perceived as more authoritarian, whereas male teachers were viewed as more democratic. Overall, the results highlight the importance of democratic and supportive approaches in enhancing classroom management effectiveness. It is suggested that teacher education programs and in-service training should place greater emphasis on developing classroom management competencies and positive discipline practices that foster student motivation and engagement.

Keywords

Physical education , Discipline sustain strategies , Classroom management , Student perception

References

• Ada, S., & İnce, B. (2012). Sınıfta istenmeyen davranışlara karşı öğretmenlerin disiplin uygulamalarıyla ilgili ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11(4), 1023-1041.
• Claver, F., Martínez-Aranda, L. M., Conejero, M., & Gil-Arias, A. (2020). Motivation, discipline and academic performance in physical education: A holistic approach from achievement goal and self-determination theories. Frontiers in Psychology, 11, 1-14.
• Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. New York: Plenum Press. http://dx.doi.org/10.1007/978-1-4899-2271-7
• Demirhan, G., Bulca, Y., Saçlı, F., & Kangalgil, M. (2014). Beden eğitimi öğretmenlerinin uygulamada karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 57-68.
• Duman, T., Gelişli, Y., & Çetin, Ş. (2004). Orta öğretim öğrencilerinin, öğretmenlerin sınıfta disiplin sağlama yaklaşımlarına ilişkin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 281-292.
• Eraslan, M., & Özçetin, S. (2024). Beden eğitimi ve sporda sınıf yönetimi. H. Şahin & İ. Daşdemir (Ed.), Eğitim bilimlerinde yeni araştırmalar içinde (ss. 195-206). Livre de Lyon.
• Ergin, M., & Yoncalık, O. (2015). Beden eğitimi öğretmenlerinin istenmeyen öğrenci davranışlarına karşı kullandıkları stratejiler. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 555-572.
• Grube, D., Ryan, S., Lowell, S., & Stringer, A. (2018). Effective classroom management in physical education: Strategies for beginning teachers. Journal of Physical Education, Recreation & Dance, 89(8), 47-52.
• Güven, B., & Demirhan, G. (2006). Beden eğitimi öğretmenlerinin sınıf yönetiminin öğretmen davranışı boyutuna ilişkin görüşleri. Spor Bilimleri Dergisi, 17(4), 158-172.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (23. Baskı). Nobel Yayıncılık.
• Katmış, M., & Doğru, Z. (2020). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin sınıf yönetimi anlayışları. Uluslararası Beden Eğitimi Spor ve Teknolojileri Dergisi, 1(1), 9-23.
• Kırbaç, M. (2019). Öğretmenlerin sınıf yönetimi anlayışı ile öğrencilerin okul bağlılığı, okul direnci ve akademik başarısı arasındaki ilişkilerin analizi. [Doktora Tezi]. İnönü Üniversitesi.
• Klasnić, I., Đuranović, M., & Maras, N. (2018, May). Effective school discipline–the precondition for successful teaching. Proceedings of the International Scientific Conference, 2, 229-239.
• Koh, M., & Shin, S. (2014). A comparative study of elementary teachers’ beliefs and strategies on classroom and behavior management in the usa and korean school systems. International Journal of Progressive Education, 10(3), 18-33.
• Korkmaz, F., Korkmaz, N. H., & Özkaya, G. (2007). Beden eğitimi öğretmenlerinin öğrenme ortamını bozan davranışlara karşı geliştirdikleri davranış stratejileri: Bursa ili örneği. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 67-87.
• Korkut, G., & Karataş, S. (2019). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin disiplin stratejileri. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 92-105.
• Külahoğlu, Ş. (2000). İyi öğretmenlik yetenek mi, beceri mi? Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 52-58. Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory. McGraw-Hill.
• Öz, E. Z. (2019). Öğretmen, öğrenci ve ailelerin ilköğretim II. kademede gözlenen disiplin problemleri ve baş etmede kullanılan stratejiler ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Çukurova Üniversitesi.
• Özdamar, G., & Pehlevan, Z. (2020). Beden eğitimi öğretmenlerinin değer yönelimleri ve öğrenciler tarafından algılanan disiplin sağlama stratejileri. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 25(4), 403-420.
• Özer, B., Bozkurt, N., & Tuncay, A. (2014). İstenmeyen öğrenci davranışları ve öğretmenlerin kullandıkları başa çıkma stratejileri. Turkish Journal of Educational Studies, 1(2), 152-189.
• Papaioannou, A., (1998). Goal perspectives, reasons for being disciplined and self-reported discipline in physical education lessons. Journal of Teaching in Physical Education, 17, 421-441.
• Pehlivan, Z. (2012). Beden eğitimi derslerinde istenmeyen öğrenci davranışları, öğretmenlerin sözlü dönüt biçimi ve dönüt biçiminin öğrenci başarı güdüsüne etkisi. Spor Bilimleri Dergisi, 23(3), 144-158.
• Pehlevan, Z., & Ada Daşdan, E. N. (2017). Beden eğitiminde “Disiplin Sağlama Stratejileri Ölçeği”nin Türk öğrenciler için geçerlik ve güvenirlik analizi. Sport Sciences (NWSASPS), 12(2), 14–23. https://doi.org/10.12739/NWSA.2017.12.2.2B0108
• Rahimi, M., & Hosseini, K. F. (2012). EFL teachers’ classroom discipline strategies: The students’ perspective. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 31, 309-314.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Pearson.
• Torun, E., & Bozkuş, K. (2022). Sınıf yönetimi araştırmalarının bibliometrik analizi. Studies in Educational Research and Development, 6(1), 20-51.
• Tulyakul, S., Sangkaew, T., Buaduang, N., Metheethammawat, C., Sirirattanapun, K., Pantusa, K., Sangthong, N., Boontawee, N., Puichumpol, P., Kaewmanee, C., Teabput, K. & Junhom, T. (2019). Classroom management strategies and teaching motivation among physical education teachers in primary school. African Educational Research Journal, 7(4), 212-219.
• Uysal, Z. U., & Balçık, D. (2025). Beden eğitimi ve sporda sınıf kuralları. Uluslararası Beden Eğitimi Spor ve Teknolojileri Dergisi, 6(1), 1-17.
• Ünlü, H., & Aydos, L. (2008). Beden eğitimi dersinde sınıf yönetimi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(1), 1-7.
• Ünlü, H., & Aydos, L. (2010). Beden eğitimi öğretmenlerinin sınıf yönetimi davranışları. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(1), 45-56.
• Van Doren, N., De Cocker, K., De Clerck, T., Vangilbergen, A., Vanderlinde, R., & Haerens, L. (2021). The relation between physical education teachers’(de-) motivating style, students’ motivation and students’ physical activity: A multilevel approach. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(14), 7457.
• Vladova, I., & Hristov, N. (2017). Discipline in the classes on physical education and sport. Sport, Media and Business, 3(1), 45-49.
• Wong, H.K. & Wong, R.T. (2009). The first days of school: How to be an effective teacher (4th Edition). Harry K. Wong Publications.