The Relationship Between Recreation Benefit And Ecocentric, Anthroposentric, Antipatic Approaches in Orienteering Athletes

Year 2019, Volume: 39 Issue: 3, 1263 - 1288, 24.12.2019

Suat Karaküçük , Tebessüm Ayyıldız Durhan , Beyza Merve Akgül , Kenan Aksın , Ali Selman Özdemir

https://doi.org/10.17152/gefad.578109

Cited By: 7

Abstract

The aim of this study is to investigate the antipathic attitudes of the
orienteering athletes towards the protection of the ecocentric (nature
centered), anthropocentric (human centered) environment and the environment,
and to determine its relationship with recreation benefit. The study included
294 orienteering athletes, selected by random sampling, from licensed club
athletes participating in competitions at national level, The data were
obtained by “Ecocentric, Anthropocentric and Antipathic Attitude Towards
Environment Scale which is developed by Thompson and Barton (1994) and adapted
to Turkish by Erten (2007). And the Recreational Benefit Scale is used, which
developed and  reliability studies in the
Turkish version by Akgül, Ertüzün and Karaküçük (2008) In the analysis of the
data, descriptive statistics, independent single sample test, one-way ANOVA
test, Tukey (HSD-LSD) test for in-group comparisons and Pearson Correlation
test were used. In this study, .84 for environmental attitude and .95 internal
consistency coefficient for recreation benefit were obtained. As a result of
the analyzes, the anthropocentric attitudes of the orienteering athletes had
the highest average (44,19 ± 8,87), while the ecocentric attitude scores were
close to the average (65,30 ± 8,24) and the antipathic attitude scores were
below the average (25, 69 ± 13,66). When the recreation benefit scale is
examined, participants who exhibit a moderate recreation benefit score (103.35
± 13.78) have the highest benefit score in the physical (30.27 ± 4.40) and the
lowest benefit subscale score in the psychological subscale (34,49) ± 4,95). On
the recreation benefit scale, participants with moderate recreation benefit
scores received the highest benefit score in the physical subscale and the
lowest benefit subscale score in the psychological subscale. According to the
findings, significant differences were found between the participants'
educational level, perceived income level, daily leisure and orienteering time,
ecosentric, anthropocentric and antipathic attitudes towards environment and
recreation benefit scale, but no statistically significant difference was found
between the gender variable and the scales. According to the findings, the
antipathic attitude scores of the participants with lower education level,
those with lower income level, those with poor income status and those with
higher daily leisure compared to the other groups, the ecocentric attitude
score of the participants with higher education level and those who made the orienteering
sport the longest, psychological benefit subscale scores of those who described
income as good were found to be higher than other groups. At the same time,
according to the pearson correlation analysis between the ecocentric,
anthropocentric and antipathic attitude towards the environment and recreation
benefit scales, a moderate positive relationship was found between
environmental attitude and recreation benefit. As a result of the research, it
can be stated that education, income and orienteering sport may change the
attitudes of individuals towards the environment for a longer period of time,
and it can be stated that income can change the level of recreation benefit in
terms of psychological benefit.

Keywords

Oryantiring, Çevre Tutumu, Rekreasyon Fayda

Oryantiring Sporcularında Ekosentrik, Antroposentrik, Antipatik Yaklaşımların Rekreasyon Fayda ile İlişkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı oryantring sporcularının ekosentrik
(doğa merkezli), antroposentrik (insan merkezli) çevre ve çevrenin korunmasına
yönelik antipatik tutumlarını incelemek ve rekreasyon fayda ile ilişkisini
belirlemektir. Araştırmaya ulusal düzeyde yarışmalara katılan lisanslı kulüp
sporcularından oluşan ve tesadüfi örneklem yoluyla seçilen 294 oryantring
sporcusu katılmış, veriler Thompson ve Barton (1994) tarafından geliştirilen,
Erten (2007)’nin Türkçe’ ye uyarladığı "Ekosentrik, Antroposentrik ve
Çevreye Yönelik Antipatik Tutum Ölçeği" ve Akgül, Ertüzün ve Karaküçük’ün
2018 yılında geçerlik güvenirlik çalışması yaparak Türkçe versiyonunu
geliştirdikleri “Rekreasyon Fayda Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde,
betimsel istatistikler, bağımsız tek örneklem testi, tek yönlü varyans analizi
ANOVA testinden, grup içi karşılaştırmalar için Tukey(HSD-LSD) testinden ve
Pearson Korelasyon testinden yararlanılmıştır. Bu çalışmada çevre tutumu için
.84, rekreasyon fayda için .95 iç tutarlılık katsayısı elde edilmiştir. Yapılan
analizler sonucunda oryantring sporcularının Katılımcıların çevreye yönelik
antroposentrik tutumları en yüksek ortalamayı elde etmişken (44,19± 8,87),
ekosentrik tutum puanları ortalamaya yakın olduğu (65,30±8,24), antipatik tutum
puanları ise ortalamanın altında (25,69±13,66) kaldığı belirlenmiştir.
Rekreasyon fayda ölçeğine bakıldığında orta düzeyde rekreasyon fayda puanı
(103,35±13,78) sergileyen katılımcılar, en yüksek fayda puanını fiziksel
(30,27±4,40), en düşük fayda alt boyut puanını ise psikolojik alt boyutta
(34,49±4,95) elde etmiştir. Rekreasyon fayda ölçeğinde ise, orta düzeyde
rekreasyon fayda puanı sergileyen katılımcılar, en yüksek fayda puanını
fiziksel, en düşük fayda alt boyut puanını ise psikolojik alt boyutta elde
etmişlerdir. Elde edilen bulgulara bakıldığında katılımcıların eğitim düzeyi,
algıladıkları gelir düzeyi, günlük boş zaman süreleri ve oryantring yapma
süreleri ile çevreye yönelik ekosentrik, antroposentrik ve antipatik tutumlar
ve rekreasyon fayda ölçeği arasında anlamlı farklılıklar saptanmışken, cinsiyet
değişkeni ile ölçekler arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık
bulunamamıştır. Bulgulara göre, katılımcılardan eğitim düzeyi ortaokul ve altı
olanların, gelir durumunu kötü olarak niteleyenlerin, günlük boş zaman süresi
diğer gruplara oranla daha yüksek olanların antipatik tutum puanları, lisans ve
üzeri eğitim düzeyinde olan katılımcıların ve oryantiring sporunu en uzun süre
yapan katılımcıların ekosentrik tutum puanı, gelir durumunu iyi olarak
niteleyenlerin psikolojik fayda alt boyut puanları diğer gruplara oranla daha
yüksek olarak saptanmıştır. Aynı zamanda çevreye yönelik ekosentrik,
antroposentrik ve antipatik tutum ve rekreasyon fayda ölçekleri arasında
yapılan pearson korelasyon analizine göre çevre tutumu ile rekreasyon fayda
arasında pozitif yönlü orta düzeyde ilişki saptanmıştır. Araştırma sonucunda
eğitimin, gelirin ve oryantiring sporunu daha uzun süre yapmanın bireylerin
çevreye yönelik tutumlarını değiştirebileceği, aynı zamanda psikolojik açıdan
rekreasyonel fayda elde edilmesinde gelirin rekreasyon fayda düzeyi
değiştirebileceği araştırma sonucunda ifade edilebilir.  

Keywords

Oryantiring, Çevre Tutumu, Rekreasyon Fayda

References

• Akgül, B., Ertüzün, E., Karaküçük, S. (2018). Leisure Benefit Scale: A Study of Validity and Reliability. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(1),25-34.Aksın, K. (2019), Oryantiring Terminolojisi, Ankara, Gazi Kitabevi, 2.
• Andersson, G.(2001) Orienteering What’s That? Silva Sweden, 14.
• Bammel, G., Burrus Bammel, L. L. (1996). Leisure and human behavior. Dubuque, Iowa: W. C. Brown.
• Bozdemir, H., Faiz, M. (2017). Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları. Sakarya University Journal of Education, 8(1), 61-75.
• Chao, C. C. (2013). The relationship among leisure involvement, leisure benefits, and happiness of elementary schoolteachers in Taiwan county. International Research in Education, 1(1): 29-51.
• Chiung, E. H, Cheng, Y. T., Shane, C. L. (2014). A study of the influence of college students’ exercise and leisure motivations on the leisure benefits – using leisure involvement as a moderator. International Scholarly and Scientific Research & Innovation, 8(8): 2382-2386.
• Dergance, J.M., Calmbach, W.L., Dhanda, R.,Miles, T. P., Hazuda, P. H., Mouton, C. P. (2003). Barriers to and benefits of leisure time physical activity in the elderly: differences across cultures. J Am Geriatr Soc., 51: 863–868.
• Erten, S. (2007). The Adaptation Study of the Ecocentric, Anthropocentric and Antipathhetic Attitudes toward Environment. Eurasian Journal of Educational Research, 28, pp, 67-74.
• Erten, S., Aydoğdu, H. (2011). Türkiyeli ve Azerbaycanlı Öğrencilerde, Ekosentrik, Antroposentrik ve Çevreye Karşı Antipatik Tutum Anlayışları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 41, 158-169.
• Heintzman, P. (2009) The spiritual benefits of leisure. Leisure/Loisir, 33(1), 419-445.
• Hung, H. J. (2012). A study on leisure benefits breaking through leisure activities. Journal of National Taiwan Normal University, 3(4):77-92.
• Kasalak, M. A., Yurcu, G., Akıncı, Z. (2018). Üniversite öğrencilerinin ekosentrik, antroposentrik ve çevreye yönelik antipatik tutumlarının değerlendirilmesi: Akdeniz Üniversitesi İİBF örneği. Journal of Tourism Intelligence and Smartness. 1 (2), 24-33.
• Kuo, C. T. (2013). Leisure involvement, leisure benefits, quality of life, and job satisfaction. International Rewiew of Management and Business Research, 2(2): 421-428.
• McDonald, B.L., Schreyer, R. (1991). Spiritual benefits of leisure participation and leisure settings. Driver, B.L., Brown, P.J., Peterson G.L. (Editör), Benefits of leisure (179 - 194). State College, PA: Venture Publishing.
• Mensink, G. B. M., Ziese, T., Kok, F. J. (1999). Benefits of Leisure-time physical activity on the cardiovascular risk profile at older age. International Journal of Epidemiology, 28: 659-666.
• Ortner, D.K., Mancini, J.A. (1990). Leisure Impacts on family interaction and cohesion. Journal of Leisure Research. 22: 125-137.
• Özaltın, O., Gül, A. (2006). Rekreasyon ve Turizm Kapsamında Orienteering (Hedef Bulma) Etkinliğinin Önemi ve Ülkemizdeki Durum Analizi, Turizm ve Mimarlık Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Antalya, 263-271.
• Philipp, S. F. (1997). Race, gender and leisure benefits. Leisure sciences,19: 191-207.
• Rundek, T., Bennett D.A. (2006). Cognitive leisure activities, but not watching TV, for future brain benefits. Neurology, 66: 794–795.
• Shyu, C. S. (2012).A study on the relationship among free-time management, leisure constraints and leisure benefits of employees in resort hotel. The Journal of Global Business Management, 8(1): 166-174.
• Thompson, S C. G., Barton. M. A. (1994).Ecocentric and anthropocentric attitudes toward the environment. Journal of Environmental Psychology. 14(2), pp, 149-157.Yıldız, K. (2015), Bilgi ve iletişim teknolojilerinin örgüt İçi iletişime etkisi: Türkiye Oryantiring Federasyonu örneği, Doktora Tezi, 13-14.
• Yue, G. J. (2012). The relationship between leisure involvement of remote control plane activities and leisure benefits. University of the Great Leaf. School of Management. Master Thesis.