Zincirleme Becerilerin Kazandırılmasında İpucunun Sistematik Olarak Azaltılması İşlem Süreci İle Yapılan Beceri Öğretiminin Etkisi

Year 2007, Volume: 27 Issue: 3, 221 - 238, 01.09.2007

Çığıl Aykut Nihal Varol

Abstract

Bu çalışmanın amacı, zihinsel yetersizlikten etkilenmiş bir öğrenciye lastikli pantolon giyme, makasla boş bir kağıdı kesme ve suluboya ile boş bir kağıdı boyama zincirleme becerilerinin kazandırılmasında, ipucunun sistematik olarak azaltılması işlem sürecinin etkili olup olmadığını belirlemektir. Araştırmanın deseni, tek denekli deneysel desenlerden davranışlar arası çoklu yoklama modelidir. Araştırmanın uygulama evresinden 15 gün sonra, 3 ayrı oturumda genelleme ve süreklilik verileri toplanmıştır. Araştırmanın sonucunda deneğin pantolon giyme, makasla boş bir kağıdı kesme ve suluboya ile boş bir kağıdı boyama becerilerinin alt amaçlarını %80 ile %100 düzeyi arasında gerçekleştirdiği ve kazandığı becerileri, farklı ortam, araç-gereç ve kişilere genelleyebildiği ve sürdürdüğü izlenimi edinilmiştir.

Keywords

Beceri öğretimi, ipucunun sistematik olarak azaltılması işlem süreci

The Effect Of Most To Least Prompt in Teaching Of Chained Tasks

Abstract

The purpose of this study was to determine the effectiveness of most-to-least prompt procedure in acquiring dressing, cutting and painting skills in student with mental retardation. Multiple baseline across behaviours design which was one of the single subject designs was used as a research design. 15 day after the teaching maintanence and generalization data were collected at 3 different session. Results of the study indicated that most-to-least promt procedure was found to help student in acquaring skills\' sub-objectives between %80 and %100. Maintanence and generalization data were showed that the student maintained the skill which she was acquired after the teaching and generalized to different location, tools and individuals.

Keywords

Skill training, most- to least- prompt procedure

References

• Atmaca, İ. (1996). Zihinsel Engelli Çocuklara Yemek Pişirme Becerilerinin Kazandırılmasında Bireyselleştirilmiş Öğretim Materyalinin Etkisi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Ault, M.J., Wolery, M., Doyle, P.M. and Gast, D.L. (1989). Review of Comparative Studies in the Instruction of Students With Moderate and Severe Handicaps. Exceptional Children, 55 (4). 346-356.
• Batu, S., Ergenekon, Y., Erbaş, D. ve Akmanoğlu,N. (2004). Teaching Pedestrian skills to ındividuals with Developmental Disabilities. Journal of Behavioral Education 13(3). 147-164.
• Colozzı, G.A. and Pollow, R.S. (1984). Teaching Independent Walking to Mentally Retarded Children in a Public School. Education and Training of the Mentally Retarded, 19(2). 97-101.
• Cooper, J.O., T.E. Heron and Heward, H,L. (1987). Applied Behaviour Analysis. Columbus: Merrill Publishing Company.
• Cuvo, A.J., Leaf, R.B., and Borakove, L. S. (1978). Teaching Janitorial Skills to the Mentally Retarded: Acquısition, Generalizatıon, and Maintenance. Journal of Applied Behaviour Analysis, 11. 345-355.
• Cuvo, A.J., Jacobı, L. and Sıpko, R. (1981). Teaching Laundry Skills to Mentally Retarded Students. Education and Training of the Mentally Retarded Students, 16(1). 54-64.
• Çuhadar, D.S.(2002). Zihinsel Engelli Öğrencilere Yemek Yeme Becerilerinin Kazandırılmasında ve Sürekliliğinde “Amaçların Tüm Beceri ve İleri Zincirleme Yaklaşımlarına Göre Düzenlenmesi” ile Yapılan Öğretimin Etkililiği. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Demir,H. (1996). Zihinsel Engelli Öğrencilere Düğme Dikme Becerilerinin Kazandırılmasında Model Olma ve Sözel İpucuyla Sunulan Bireyselleştirilmiş Öğretim Materyalinin Etkililiği. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Diler, N.(2000). Zihinsel Engelli Öğrencilere Resim-iş Becerilerinin Kazandırılmasında “Amaçların Tüm Beceri ve İleri Zincirleme Yaklaşımlarına Göre Düzenlendiği Bireyselleştirilmiş Resim-iş Becerileri Öğretim Materyalinin” Etkililiği. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Gast, D.L., Ault, M.J., Wolery, M., Doyle, P. M. and Belanger, S. (1988). Comparison of Constant Time Delay And System ofl Least Prompts in Teaching Sight Word Reading in to Students With Moderate Retardation. Education and Training in the Mental Retardation, 23(2). 117-128.
• Mcdonnell, J. and Ferguson, B. (1989). A Comparison of Time-delay Procedure and Decreasing Prompt Hierarchy Stragies in Tteaching Banking Skills to Students with Moderate Handicaps. Journal Of Applied Behaviour Analysis, 22. 85-91.
• Özen, A., Acar, Ç., Tavlar, Ö. ve Çetin, Ö. (2002-2003). Özbakım Becerilerinin
• Öğretilmesinde İpucunun Giderek Azaltılmasıyla Öğretim Yönteminin
• Etkililiği. Sosyal Bilimler Dergisi.
• Özen,A (1995).Zihinsel Engelli Çocuklara Yemek Yeme Becerilerinin Kazandırılmasında Fiziksel Yardıma Model Olmaya ve Sözel Yönergeye Dayalı Bireyselleştirilmiş Öğretim Materyalinin Etkililiği. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Özyürek, M.(1983). Zihinsel Yetersiz Çocuklara Giyinme Becerilerinin Kazandırılması. Uyanış, 9. 29-33
• Snell, M. (1993). Instruction of Students with Severe Disabilities. Fourth Edition. New Jersey: Prentice- Hall, Inc. A Simon & Schuster Company.
• Tekin-İftar, E., ve Kırcaali-İftar, G. (2004). Özel Eğitimde Yanlışsız Öğretim Yöntemleri. (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık
• Varol, N. (1996). Beceri Öğretim Materyali Geliştirme ve Beceri Öğretiminde
• İpuçlarının Kullanımı. G. Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 16(19). 35-46.
• ………………...(2005).Beceri Öğretimi ve Öz Bakım Becerilerinin Kazandırılması.
• Ankara: Kök Yayıncılık.
• Wolery, M., Ault, M.J. and Doyle, P.M. (1992). Teaching Students with Moderate to Severe Disabilities. Longman Publishing Grouph.
• Wheeler, J., Ford., A., Nıetupski, J., Lomis, R. and Brown, L. (1980). Teaching Moderately and Severely Handicapped Adolescents to Shop in Supermarkets Using Pocket Calculators. Education and Training of the Mentally Retarded, (15). 105-112.