Kur’an’a Göre Arz-I Mev’ud: İlahî Vaad ve Tarihsel Arka Plan

Year 2024, Volume: 5 Issue: 4, 1184 - 1220, 22.12.2024

Abdullah Özüçalışır

Abstract

Arz-ı Mev’ud, İslam, Yahudilik ve Hristiyanlık gibi ilahî kökenli dinlerde önemli bir kavramdır. Yahudilikte, Allah’ın Hz. İbrahim peygambere (a.s) ve onun soyuna vaat ettiği topraklar olarak bilinir. İslam'da ise bu kavram, Kur'an çerçevesinde farklı bir perspektiften ele alınır.
Yahudiliğin kutsal metinlerinden biri olan Tevrat’ta bu toprakların, bugünkü İsrail, Filistin ve Lübnan toprakları başta olmak üzere geniş bir alanı kapsadığı belirtilir. Bu makalede, Arz-ı Mev’ud’un dini, tarihi ve politik bağlamı ele alınacak ve farklı inanç sistemlerindeki yeri tartışılacaktır.
Arz-Mevud (Vaad edilmiş Topraklar), Yahudi, Hristiyan ve İslam geleneğinde önemli bir yere sahip olan dini bir kavram olduğunu belirtmiştik. Bu kavram, özellikle Yahudilik ve Hristiyanlıkta, Allah’ın (c.c) belirli bir kavim/halk için (İsmailoğlularına) vaad ettiği toprakları ifade eder. Tevrat ve İncil’e göre Arz-Mevud, Allah’ın Hz. İbrahim (a.s) ve onun soyuna vaat ettiği Kenan topraklarını kapsar.
Bu topraklar, özellikle Yahudilik ve Siyonizm açısından, Allah’ın (c.c) kendi halkına bir lütfu, ikramı ve gelecek vaatlerinin sembolü olarak görülmüştür. İslam literatüründe ise “Arz-ı Mev’ud” terimi, Kur'an'da doğrudan bu ifadeyle geçmemekle birlikte, bazı ayetlerde ve Hz. Peygamber (s.a.v) kıssalarında ve bazı tefsir kitaplarında bu meseleye dair yorumlara yer verilmiştir. Bu makalede Tevrat, İncil, Kur’an ve Hadis kaynaklarına göre Arz-Mevud'un anlamı, kapsamı ve dini önemi ele alınacaktır.
Ayrıca Kur’an tefsirlerinde “Arz-ı Mev’ud” kavramının nasıl yorumlandığını ve tefsircilerin bu konuya hangi yaklaşımları benimsediği ele alınacaktır. Allah’tan temennim bu çalışmanın verimli olmasıdır.

Keywords

Tevrat, İncil, Kur’an, Tefsirler, Arz-ı Mev’ud.

THE PROMISED DELIVERABLE ACCORDING TO THE QUR’AN: DIVINE PROMISE AND HISTORICAL BACKGROUND

Abstract

Arz-ı Mev’ud is an important concept in religions of divine origin such as Islam, Judaism and Christianity. In Judaism, Allah's Hz. It is known as the land promised to Prophet Abraham (pbuh) and his descendants. In Islam, this concept is discussed from a different perspective within the framework of the Quran.
In the Torah, one of the sacred texts of Judaism, it is stated that these lands cover a wide area, especially today's Israel, Palestine and Lebanon. In this article, the religious, historical and political context of Arz-ı Mev'ud will be discussed and its place in different belief systems will be discussed.
We have stated that Arz-Mavud (Promised Land) is a religious concept that has an important place in the Jewish, Christian and Islamic traditions. This concept, especially in Judaism and Christianity, refers to the land promised by Allah (swt) to a certain tribe/people (the Children of Israel). According to the Torah and the Bible, Arz-Mavud is the home of Allah's Prophet. It includes the land of Canaan that Abraham (a.s.) promised to his descendants.
Hospitality and future promises to his people. In Islamic literature, the term "Arz-ı Mev’ud" is not mentioned directly with this expression in the Quran, but it is mentioned in some verses and by the Prophet. Comments on this issue are included in the stories of the Prophet (pbuh) and some tafsir books. In this article, the meaning, scope and religious importance of Arz-Mavud will be discussed according to the Torah, Bible, Quran and Hadith sources.
In addition, it will be discussed how the concept of "Arz-ı Mev'ud" is interpreted in the Quran commentaries and what approaches the commentators adopt to this subject. I hope to God that this work is fruitful.

Keywords

Torah, Bible, Quran, Commentaries, Promised Earth.

References

• Abdurahmanlı, E. (2022). Siyonizm’in Doğuşuyla Ortaya Çıkan İsrail-Filistin Sorunu: Arap-İsrail Savaşlarının Hüzün Sonu. Akademik Tarih Ve Düşünce Dergisi, 9(4), 1778-1798.
• Armstrong, K.(2006). Tanrı’nın Tarihi. İstanbul: Pegasus Yayınları.
• Bright, J. (2000). A history of Israel. Louisville, KY: Westminster John Knox Press.
• Buhârî, M. (1422/2001). el-Câmiʿu’s-saḥîḥ. Mısır: Daru tavki’n-necât.
• Buhârî, M. (2011). Sahih-i Buhari Tercüme ve Şerhi.. İstanbul: Sağlam Yayınevi.
• DİB Yayınları, (2006). Kur’an-ı Kerîm Meali. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Demirkol, N. (2022), Kur’an’a Göre Vahdet Olgusu Kavramsal Çerçevesi-Alanı-Temelleri, Sonçağ Yayınları, Ankara.
• Demirkol, N. (2023), Kur’an’da Göç Olgusu (Göç Olgusuna Otantik Bir Yaklaşım), Sonçağ Yayınları, Ankara.
• Ebû Davud, S. (1369/1950). Sünen-İ Ebu Davud. Kahire: Şirketu Mektebe ve Matbaati Mustafa el-Babî el-Hâlebî.
• Ebû Davud, S. (Tsz). Sünen-i Ebi Davud ve Tercümesi. İstanbul: Erkam Yayınları.
• Ebû Hayyân, M. (2007). et-Tefsirü’l-bahrü’l-muhît. Lübnan: Darü’l-Kütubi’l-İlmiyye.
• Ebüssuûd E. (2013). İrşâdü’l-ʿaḳli’s-selîm ilâ mezâya’l-Kitâbi’l-Kerîm Ebüssuûd Tefsiri. İstanbul: Boğaziçi Yayıncılık.
• el-Alûsî, Ş. M. (1408/1987.) Ruhu’l-meâni fi Tefsiri’l-Kur’ani’l-azîm ve’s-sebi’l-mesani. Beyrut: Daru İhyai’t-Turasi’l-Arabî.
• el-Beydâvî, N. (1955). efsirü’l-Beydâvî Envarü’t-tenzil ve esrarü’t-te’vil. Mısır: Şirketu Mektebe ve Matbaati Mustafa el-Babî el-Hâlebî.
• Elmalılı, M. H. Y. (2009). Kur’an-ı Kerîm ve Türkçe Meali, İstanbul: Bağımsız Yayıncılık.
• Elmalılı, M. H. Y.(2007). Hak Dinî Kur’an Dili. İstanbul: Azim Dağıtım.
• eş-Şevkânî, M. (19941415). Fethü’l-kadir el-cami Beyne fenneyyir-r-rivayeti ve’d-dirayeti min ilmi’t-tefsir, Beyrut: Darü’l-kütubi’l-ilmiyye.
• Fuat, A. M. (2012). el-Mu’cemü’l-mufehres li elfazi’l-Kur’ani’l-Kerîm. Lübnan: Darü’l-Ma’rife.
• Goodman, M. (2019). A history of Judaism. Princeton: Princeton University Press.
• Grant, M. (1984). The history of ancient Israel: The fate of the tribes and kingdoms. New York: Charles Scribner’s Sons.
• Hanbel, A. (2013). Müsnedi İmam Ahmed b. Hanbel mahzufül esanid ve’l-ehadisil mükerrera müretteb ala’l-ebvab. Dımaşk (Şam): Darü'l-Kalem.
• Hill, C. (1993). The English Bible and the Seventeenth-Century Revolution. London: Penguin Books.
• İbn Âşûr, M.T. (2005). et-Taḥrîr ve’t-tenvîr. Beyrut: Daru İbn Hazm.
• İbn Atıyye, E. 2016. el-Muḥarrerü’l-vecîz fî tefsîri’l-kitâbi’l-ʿazîz. Beyrut: Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye.
• İbn Mâce, M. (2016). Sünen-i İbni Mâce tercümesi ve şerhi. İstanbul: Ravza Yayınları.
• İbn Manzur, C. M. (1994). Lisanü’l-arab. Beyrut: Darü’l-Fikr.
• İbni Kesir, İ. İ. (1969).Tefsirü’l-Kur’ani’l-azim. Beyrut: Darü’l-Ma’rife.
• İbni Kesir, İ. İ. (Tsz).Tefsirü’l-Kur’ani’l-azim tercümesi. İstanbul: Çağrı Yayınları.
• İbni Mâce, A. M. (1952).Sünenü’l-Mustafâ. Mısır: Darü’l-Meârif.
• İmam Malik, E. (1433/2012). el-Muvattâ bi rivayeti Yahya bin Yahya el-Leysî li imami’l-eimme ve alimü’l-Medine Malik bin Enes. Beyrut: Darü'l-Ma'rife.
• İncil, (2008). İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi.
• İsfehânî, H. (2009). Müfredatu elfazi’l-Kur’an. Beyrut: ed-Darü’ş-Şamiyye.
• Karaman, H; Çağrıcı, M; Dönmez, İ. K; Gümüş, Sadrettin. (2007). Kur’an Yolu Türkçe Meal ve Tefsiri. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Karaman, H; Çağrıcı, M; Dönmez, İ. K; Gümüş, S. (2014). Kur’an Yolu Meali. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Katz, D. (1984). Philo-semitism and the readmission of the Jews to England. Oxford: Clarendon Press.
• Katz, D. S. (1982). Philo-Semitism and the Readmission of the Jews to England, 1603-1655. Oxford: Clarendon Press.
• Kitabı Mukaddes (Kutsal Kitap Yeni Çeviri). (2001). İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi.
• Kurtûbî, M. (2010). et-Tefsirü’l-Kurtubî el-câmi' li ahkâmi'l-Kur’an, Lübnan: Darü’l-Kütubi’l-İlmiyye.
• Kurtûbî, M. (Tsz). et-Tefsirü’l-Kurtubî, el-Câmi' li ahkâmi'l-Kur’an tercümesi. İstanbul: Buruc Yayınları.
• Kutub, S. (2011). Fî zilâl-il-Kur’an tercümesi. İstanbul: Hikmet Yayınları.
• Küçük, A. “Yahudilikdeki Arz-ı Mev’ûd Anlayışının Boyutları”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 33, sy. 3-4 (Aralık 1992): 101-12.
• Laqueur, Waqueur. (1972). A history of Zionism: From the French Revolution to the establishment of the State of Israel. Schocken Books.
• Mevdudî, S. (1986). Tefhimü’l-Kur’an tercümesi. İstanbul: İnsan Yayınları.
• Morris, B. (1999). Righteous victims: A history of the Zionist-Arab conflict, 1881-1999. New York: Alfred A. Knopf. Morris, Benny. (1999). Righteous victims: A history of the Zionist-Arab conflict, 1881-1999. New York: Alfred A. Knopf.
• Müslim, H. (2014). el-Câmiü’s-sahih (Sahîhu Müslim) tercümesi.. İstanbul: İrfan Yayınevi.
• Nesâî, A. (1930). Sunenü’n-Nesâi, Mısır: Şirketu Mektebe ve Matbaati Mustafa el-Babî el-Hâlebî.
• Nesefî, H. A. (2003). Tefsirü’n-Nesefî, Medârikü’t-tenzil ve hakaikü’t-te’vil tercümesi. İstanbul: Ravza Yayınları.
• Nesefî, H. A. (2009). Tefsirü’n-Nesefî, Medârikü’t-tenzil ve hakaikü’t-te’vil. Beyrut: Darü’n-Nefais.
• Öke, M. K.(2011). Siyonizm ve Filistin Sorunu İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
• Râzî, F. M. (2002). et-Tefsirü’l-kebir mefâtihü’l-ğayb tercümesi. İstanbul: Huzur Yayınevi.
• Sacks, J. F T. (2009). A Vision for Jews and Judaism in the Global Culture. Schocken Books.
• Schneer, J. (2010). The Balfour Declaration: The Origins of the Arab-Israeli Conflict. New York: Random House. Sonuç, Y. S.. “Dinî Siyonizm’in Filistin ve Uganda Planı Hakkındaki Değişen Görüşleri.” İsrailiyat: İsrail ve Yahudi Çalışmaları Dergisi, no. 2 (Yaz 2018): 167-185.
• Tâberî, M. (1412/1992). et-Tefsirü’t-Tâberî Camial-beyan fi te’vili’l-Kur’an, Beyrut: Darü’l-Kütubi’l-İlmiyye.
• Tâberî, M. (2017). et-Tefsirü’t-Tâberî Camial-beyan fi te’vili’l-Kur’an tercümesi.. İstanbul: Hisar Yayınları.
• Thomas, W. E. H. (2010). Evangelical Christianity and the state of Israel. Palgrave Macmillan.
• Tirmizî, M. (1937/1356). es-Sünen, Beyrut: ed-Darü’l-Kütubi’l-İlmiyye.
• Weber, T. (2004). On the road to Armageddon: How evangelicals became Israel's best friend. Baker Academic.
• Zemâhşerî, M. (2009). el-Keşşaf an hakaikü’t-tenzil ve uyuni’l-akavil fi vucuhi’t-te’vil. Lübnan: Darü’l-Ma’rife. Züheylî, V. (2011). et-Tefsirü’l-munîr, Beyrut: Darü'l-Fikri'l-Muasır.