A Late Antique Flask from Side with a Curse Inscription

Year 2008, Volume: 5, 147 - 160, 15.01.2008

Fatih Onur Anthousa Papagiannaki

Abstract

A Late Antique Flask from Side with a Curse Inscription

Excavations in the eastern colonnaded street in Side in 2002 unearthed the fragments of a clay flask, which after restoration revealed unusual inscriptions and de­coration. It was found in fill dirt, and thus difficult to determine its primary archaeological context, but based on its inscriptions it is datable to A.D. around 6th century. Both words and image comprise a defixio against thieves, threatening the perpetrator with death, and eternal torment of his soul in the claws of the Devil. This defixio was possibly made on request, most likely by a magician with a better knowledge of magical practices that the average person and its purpose were to protect the owner, probably in his travels.

Keywords

-

Side'den Geç Roma Dönemi'ne Ait Bir Matara

Abstract

Side'den Geç Roma Dönemi'ne Ait Bir Matara

2002 Side doğu sütunlu caddesi kazı çalışmalarında kil bir mataraya ait pek çok parça gün yüzüne çıkarıldı. Dolgu toprak içersinde ele geçtiğinden her hangi bir antik bina ya da başka bir arkeolojik yapılanma ile ilşkilendirilememiştir. Kaliteli bir malzemesi olan bu mataranın üzerinde pek rastlanmayan bir yazıt ve figürler bulunmaktadır. Kesin olmamakla birlikte, yazıtı aracılığıyla matarayı İ.S. 5. - 6. yüzyıla tarihlemek mümkündür. Üzerindeki yazıtları ve çizilen sahne haydutlara karşı hazırlanmış olan bir defixio, yani bir lanetlemeyi içermektedir. Bu lanetlemede haydut ölümle ve sonrasında şeytanın elinde sonsuz işkence çekmekle teh­dit edilmiştir, yazıt ve çizim birbirini tamamlayarak durumu etkili bir şekilde vermektedir. Ma­tara üzerindeki yazıtların çevirisi şu şekildedir:

Sahnenin üstünde:

†Kötü şeyler yapan (günahkar) haydut öldü†

Sahnenin altında:

† Kim bu teslim edildiğim kişi? Şeytan!

Bu yazıtların arasında kaba halde çizilmiş üç adet erkek figür bulunmaktadır (fig. 5). Ortadaki figür cansız ve elleri bağlanmış bir şekilde yerde yatmaktadır. Sağ ve solda bulunan her iki figür de zırha benzer bir kıyafet giymekte olup, soldaki kolları açık bir şekilde sağ elin­de bir çeşit kılıç kaldırmakta sol eliyle de ortadaki figürün saçlarından çekmektedir. Sağ­daki figür ise kafası yukarıya ortadaki figüre bakar bir şekilde durup iki eliyle tuttuğu mızrak benzeri bir silahı ortadaki figüre dürtmektedir. Sağ ve soldaki figürlerin zırhlı görüntüleri, bu lanetlemeyi yapanın bir şekilde askeri bir kapsam içerisinde olabileceğini akla getirmektedir. Ortadaki bağlı figür yazıtta bahsedilen haydut olmakla birlikte onu yakalamış olan diğer iki figürün askeri kıyafetleri de bölgedeki haydutluğa karşı yapılan askeri müdahalelere de işaret ediyor olabilir.

Keywords

-