Septuagint ve Masoretik Tevrat Metinleri Çerçevesinde Yahudi Tevrat’ı ile Sâmiri Tevrat’ının Karşılaştırması

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 16, 320 - 333, 15.07.2019

Ahmet Sezer

Öz

Aynı
kökenden gelen ve ortak tarihe sahip olan Yahudiler ile Sâmirilerin arasında
birçok noktada keskin farklılıkların olduğu görülmektedir. Her iki dinin de kutsal
kitapları Tevrat’tır. Ancak her iki dinin benimsediği Tevratları farklılık arz
etmektedir. Yahudilerin kabul ettiği Tevrat ile Sâmirilerin kabul ettiği Tevrat
arasında bazı inanç esasları bakımından farklılıkların olduğu görülmektedir.
Bunun yanı sıra her iki Tevrat arasında çokça kelime ve yorum farklılığının
olduğu da görülmektedir.

Sâmiriler;
Tevrat’ın ilk beş kitabına (Musa’nın beş Kitabı) inanmaları, diğer peygamberlerin
kitaplarını (Nevi’im ve Ketuvim) kabul etmemeleri bakımından Yahudilerden
ayrılmaktadırlar. Samirilerin Tevratının muhtemelen MÖ 600 yıllarında yazıldığı
tahmin edilmektedir. Sâmirilere göre Tevrat bütün zamanlarda geçerlidir. Onlara
göre Tevratlarına hiçbir zaman bir şey eklenmeyecek ve hiçbir hükmü
kaldırılmayacak.

                Birçok zaman Yahudiler ve Sâmiriler
arasında Tevrat farklılığı konusunda ciddi tartışmaların meydana geldiği
aktarılmaktadır. Özellikle her iki tarafında gerçek ve değiştirilmemiş
Tevrat’ın kendi ellerinde olan Tevrat’ın olduğu iddiası Septuagint’in
(Tevrat’ın Yunanca Tercümesi) doğuşuna sebep olduğunu ifade edebiliriz. Samiri
Tevrat’ının Septuagint ile birçok noktada uyuşması ancak bunun aksine İbrani
Masoretik (Geleneksel) Tevrat ile Septuagint’in keskin farklılıklar arz etmesi
tartışmanın boyutunu genişletmiştir. Bu makalede bu Tevrat metinlerinin
karşılaştırılması yapılacak bu metinlerin sahihliği ile ilgili iddialara yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Sâmiri Tevrat’ı, Septuagint, Masoretik, Tevrat Metinleri, Samirilik

Kaynakça

• ADAM, B. (Mayıs 2015). Yahudi Kaynaklarına Göre Tevrat. İstanbul: Pınar yayınları.ARSLANTAŞ, N. (2010). İslam Dünyasında Sâmirîler- Osmanlı Dönemine Kadar-. İstanbul: İz yayıncılık.AYDIN, M. (2005). Ansiklopedik Dinler Sözlüğü. Konya: Din Bilimleri Yayınları.BAĞIR, M. A. (Ocak 2016). Sâmirîler: Köken Sorunu ve Günümüz İsrail Devletinde ki Yansımaları. Milel ve Nihâl: İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmalı Dergisi, 13(2), 101-128.EL-SEKA, A. H., & AHMED, A. S. (1978). Min’el-furuk beyne El-Tevrat el-Samiriyye ve’l ibraniyye fi’l elfaz ve’l mâ’ne. Kahire: Darul Ensar.ERBAŞ, A. (2013). Yaşayan Dünya Dinleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.GÛRANİ, Ö. A., & EL- ŞERİDE, M. (1994). El-Taifetü'l Samiriyye. Nablus.GÜNDÜZ, Ş. (2016). Yaşayan Dünya Dinleri. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.KİTABI MUKADDES. (2015). İstanbul: Kitabı-ı Mukaddes Şirketi.KURT, A. O. (2006). Babil Sürgünü Sonrası Ezra Önderliğinde Yahudiliğin Yeniden Yapılandırılması. Ankara.KUTLUAY, Y. (2004). İslam ve Yahudi Mezhepleri. İstanbul: Anka Yayınları.TANYU, H. (1973). Dinler Tairihi Araştırmaları. Amkara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.TERKAN, F. (2004). The Samaritans (el-Samiriyyün) and Some Theological Issues Between Samaritanism and Islam. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 157 - 192.The Samaritan Museum. (2018, Kasım 21). http://samaritan-museum.com/our-history adresinden alınmıştırThe Samarıtan-Israelıtes and Theır Relıgıon. (2004, Aralık). 10 10, 2018 tarihinde the-samaritans: http://www.the-samaritans.com adresinden alındıTÜMER, G., & KÜÇÜK, A. (1993). Dinler Tarihi. Ankara: Ocak Yayınları.UKRAY, M. (2016). Kanon-Kutsal Kitapların Yeni Yorumu. İstanbul: Grifon yayınları.