İLETİŞİM TEKNOLOJİSİNİN ULAŞMASI MUHTEMEL BAZI SEVİYELERİNE İŞARET EDEN BİR HADİS VE ANALİZİ

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 20, 422 - 444, 15.07.2021

Abdulvehhab Gözün

Öz

Tarih boyunca Allah’ın (c.c.) insanlara gönderdiği peygamberlerin herbirinin zamanın ruhuna uygun yaratıcının dilediği birtakım mucizeleri olmuştur. Son elçi olan Hz. Peygamber’e (s.a.v.) de bu şekilde birçok mucize verilmiştir. Ancak bunların içerisinde en büyüğü şüphesiz Kur’an olmuştur. Buna yakın olan mucize ise sünnettir. Zira ümmî olan bir insanın Kur’an gibi bir kitabı insanlara tebliğ etmesi ancak bir mucize ve vahiy olmakla açıklanacabileceği gibi onun tebyîni ve gerektiği yerde mütemmimi olan sünnetin varlığı da sadece mezkûr yolla izah edilebilir. Kur’an gibi geçmişte olmuş yahut gelecekte olacak bazı olayları ve durumları ifade eden hadis rivâyetlerinin bulunması da bu hakikati gösteren delillerden biridir. Bu tür rivâyetlerden biri de araştırmanın konusu olan ve iletişim teknolojosinin günümüzde ulaştığı yahut yakın gelecekte ulaşması muhtemel bazı seviyelerine işaret eden hadistir. Hz. Peygamber’in (s.a.v.) risâletine delalet eden, geleceğe dönük mucizevî haberlerden biri olmasından yola çıkılarak bu rivâyetin ele alınıp incelenmesi kanaatimizce önem arzetmektedir. Bu vesileyle araştırmada ilgili rivayetin sened tenkidinin ve metin tahlilinin yapılması amaçlanmaktadır. Sonuçta bu rivayetin sıhhat durumu ve işaret ettiği iletişim teknolojileri ortaya konularak Hz. Peybamber’in (s.a.v.) nübüvvetinin önemli bir delili ortaya konulmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Hadis, İletişim, Teknoloji, Seviye, Analiz

THE HADITH WHICH INDICATES SOME POSSIBLE DEGREES OF THE TECHNOLOGY OF COMMUNICATION’S ACHIEVEMENT AND ITS ANALYSIS

Öz

Throughout the history, every prophet who was sent by God for human kind had some miracles that are suitable to that period’ssouland the will of the Creator. A lot of miracles had been given to the Prophet Muhammad (pbuh) who is the last messenger in this way. Especially, there is no doubt that the greate stand the most important miracle is the Qur’an among the semiracles. The saying sand doings of the Prophet Muhammad (pbuh) or the Sunnah is the closest miracle to it. For as much, it can be explained as an only miracle and revelation or wahy that some one who does not know how toreadand write or is illiterate has the dutyand responsibility of notification an dalso it can be elucidated by the a fore mentioned way his declaration and the existence of his sunnah which is the complementary of it in necessary place. The existence of narrations of hadith which expresses some event semerged in the pastand will emerge in the future is one of the evidences showing this truth like the Qur’an. The one of the senarrations is the hadith which is the subject of there search indicating some degrees of the technology of communication reaching in present time or the possibility of accession in the near future.The examination and discussion of this narration has the significance because of it sindicating to the prophet hood of the Prophet Muhammad (pbuh) and the one of the news denoting the miracle intended for the future according to us. With this occasion, the criticism of sanat and the analysis of the text of the related narration arethe main aims in this research. As a result, exhibiting of the situation of the soundness of this narration and the communication technologies indicated by it, the important evidence of the prophethood of the Prophet Muhammad(pbuh) will be tried to manifested.

Anahtar Kelimeler

Hadith, Communication, Technology, Degree

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillah Ahmed b. Muhammed b. Hanbel eş-Şeybânî. el-Müsned. 6 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 2. Basım,1413/1992.
• Âli Subhân, Ebû Abdillah Faysal b. Hayyân. Mesâil fi’l-fiten. Beyrut: Müessesetü’r-Reyyân, 1. Basım, 1426/2005.
• Begavî, Ebû Muhammed Muhyi’s-Sünne el-Hüseyin b. Mes‘ûd b. Muhammed b. el-Ferrâ. Şerhu’s-Sünne. thk. Şuayb el-Arnaût – Muhammed Züheyr eş-Şâvîş. 15 Cilt. Dımaşk: el-Mektebü’l-İslâmî, 2. Basım, 1403/1983.
• Berzencî, Muhammed b. Resûl el-Hüseynî. el-İşâ‘a li eşrâtı’s-sâa. thk. Muhammed Zekeriyya el-Kândehlevî. Cidde: Dâru’l-Minhâc, 3. Basım, 1426/2005.
• Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. el-Hüseyin b. Ali b. Mûsâ el-Horâsânî. Delâilü’n-nübüvve ve ma‘rifetü ahvâli ashâbi’ş-şerî‘a. 7 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1. Basım, 1405.
• Çelebi, İlyas. “Fiten ve Melâhim”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 13/149-153. İstanbul: TDV Yayınları, 1996.
• Elbânî, Ebû Abdirrahmân Muhammed Nâsıruddîn. Silsiletü’l-ehâdîsi’s-sahîha ve şey’un min fıkhihâ ve fevâidihâ. 6 Cilt. Riyad: Mektebetü’l-Maârif, 1. Basım, 1415-1422/1995-2002.
• Gufeylî, Abdullah b. Süleymân. Eşrâtu’s-sâa. Suud: Vizâretü’ş-Şu’ûni’l-İslâmiyye, 1. Basım, 1422.
• Hâdî, Isâm Mûsâ. Sahîhu eşratı’s-sâa. Beyrut: Dâru İbn Hazm, 1. Basım, 1424/2003.
• Hâkim, Ebû Abdillah Muhammed b. Abdillah b. Muhammed b. Hamdeveyh en-Neysâbûrî. el-Müstedrek ale’s-sahîhayn. thk. Mustafa Abdülkâdir Atâ. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1. Basım, 1411/1990.
• Heysemî, Nûruddîn Ali b. Ebî Bekir b. Süleyman. Keşfü’l-estâr an zevâidi’l-Bezzâr. thk. Habîbürrahmân el-Azamî. 4 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1. Basım, 1399/1979.
• İbn Adiyy, Ebû Ahmed İbn Adiyy el-Cürcânî. el-Kâmil fî du‘afâi’r-Ricâl. thk. Âdil Ahmed Abdülmevcûd – Ali Muhammed Muavvaz. 9 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1. Basım, 1418/1997.
• İbn Bişrân, Ebü’l-Kâsım Abdülmelik b. Muhammed b. Abdillah el-Bağdâdî. Emâlî İbn Bişrân. thk. Ahmed b. Süleyman. Riyad: Dâru’l-Vatan, 1. Basım, 1420/1999.
• İbn Ebû Hâtim, Ebû Muhammed Abdurrahmân b. Muhammed b. İdrîs b. el-Münzir et-Temîmî el-Hanzalî er-Râzî. el-Cerh ve’t-ta‘dîl. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, 1271/1952.
• İbn Ebû Şeybe, Ebû Bekir Abdullah b. Muhammed el-Absî. el-Musannef. thk. Kemâl Yusuf el-Hût. 7 Cilt. Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1. Basım, 1409.
• İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Hibbân b. Ahmed et-Temîmî ed-Dârimî el-Büstî. el-Mecrûhîn mine’l-muhaddisîn ve’d-du‘afâ ve’l-metrûkîn. thk. Mahmûd İbrahim Zâyid. 3 Cilt. Halep: Dâru’l-Va‘y, 1. Basım, 1396.
• İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Hibbân b. Ahmed et-Temîmî ed-Dârimî el-Büstî. es-Sikât. 9 Cilt. Haydarabâd: Dâiretü’l-Ma‘ârifi’l-Osmâniyye, 1. Basım, 1393/1973.
• İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Hibbân b. Ahmed et-Temîmî ed-Dârimî el-Büstî. Sahîh. thk. Şuayb el-Arnaût. 18 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1. Basım, 1408/1988.
• İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ İsmail b. Ömer b. Kesîr el-Kuraşî. en-Nihâye fi’l-fiten ve’l-melâhim. thk. Muhammed Ahmed Abdülazîz. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Cîl, 1408/1988.
• İbn Mencüveyh, Ebû Bekir Ahmed b. Ali b. Muhammed b. İbrahim. Ricâlü Sahîhi Müslim. thk. Abdullah el-Leysî. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife, 1. Basım, 1407.
• İbn Râhûye, Ebû Yakûb İshak b. İbrahim b. Mühalled b. İbrahim el-Hanzalî el-Mervezî. el-Müsned. thk. Abdülgafûr b. Abdilhakk el-Belûşî. 5 Cilt. Medine: Mektebetü’l-Îmân, 1. Basım, 1412/1991.
• İclî, Ebü’l-Hasan Ahmed b. Abdillah b. Sâlih el-Kûfî. Ma‘rifetü’s-sikât. thk. Abdülalîm Abdülazîm el-Bestevî. 2 Cilt. Medine: Mektebetü’d-Dâr, 1. Basım, 1405/1985.
• İsbehânî, Ebû Nuaym Ahmed b. Abdillah. Delâilü’n-nübüvve. thk. Muhammed Revvâs Kal‘acî – Abdülber Abbâs. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’n-Nefâis, 2. Basım, 1406/1986.
• İsbehânî, Ebû Nuaym Ahmed b. Abdillah. Hilyetü’l-evliyâ ve tabakâtü’l-esfiyâ. 10 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1409. İsbehânî, Ebü’l-Kâsım Kıvâmü’s-Sünne İsmail b. Muhammed. Delâilü’n-nübüvve. thk. Muhammed el-Haddâd. Riyad: Dâru Taybe, 1. Basım, 1409.
• Kârî, Ebü’l-Hasan Nûruddîn el-Molla Ali b. Sultân Muhammed el-Herevî. Mirkâtü’l-mefâtîh şerhu Mişkâti’l-mesâbîh. 9 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1. Basım, 1422/2002.
• Kelâbâzî, Ebû Nasr Ahmed b. Muhammed b. el-Hüseyin b. el-Hasan el-Buhârî. el-Hidâye ve’l-irşâd fî ma‘rifeti ehli’s-sika ve’s-sedâd. thk. Abdullah el-Leysî. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife, 1. Basım, 1407.
• Kessî, Ebû Muhammed Abdülhamîd b. Humeyd b. Nasr. el-Müntehab min Müsnedi Abd b. Humeyd. thk. Subhî el-Bedrî es-Sâmürrâî – Mahmûd Muhammed Halîl es-Sa‘îdî. Kahire: Mektebetü’s-Sünne, 1. Basım, 1408/1988.
• Koç, Ziya. Elektronik İzleme ile Hapis Cezasının Konutta Çektirilmesi, Ankara Barosu Dergisi. 2 (2013), 171-220.
• Kurtubî, Ebû Mervân Abdülmelik b. Habîb b. Habîb es-Sülemî. Eşrâtu’s-sâa ve zehâbü’l-ahyâr ve bekâü’l-eşrâr. thk. Abdullah Abdülmümin el-Gumârî el-Hasenî. Mısır: Dâru Edvâi’s-Selef, 1. Basım, 2005.
• Mervezî, Ebû Abdillah Nuaym b. Hammâd. el-Fiten. thk. Semîr Emîn ez-Züheyrî. 2 Cilt. Kahire: Mektebetü’t-Tevhîd, 1. Basım, 1412.
• Mizzî, Ebü’l-Haccâc Cemâlüddîn Yusuf b. Abdirrahmân b. Yusuf el-Kelbî. Tehzîbü’l-Kemâl fî esmâi’r-ricâl. thk. Beşşâr Avvâd Ma‘rûf. 35 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1. Basım, 1400/1980.
• Tâberânî, Ebü’l-Kâsım Süleyman b. Ahmed b. Eyyûb el-Lahmî eş-Şâmî. Müsnedü’ş-şâmiyyîn. thk. Hamdî b. Abdilmecîd es-Selefî. 4 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1. Basım, 1405/1984.
• Tahâvî, Ebû Ca‘fer Ahmed b. Muhammed b. Selâme b. Abdilmelik b. Seleme el-Ezdî. Şerhu müşkili’l-âsâr. thk. Şuayb el-Arnaût. 16 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1. Basım, 1415/1994.
• Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevra. Sünenü’t-Tirmizî. 5 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 2. Basım, 1413/1992.
• Ukaylî, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Amr b. Musa b. Hammâd el-Mekkî. ed-Du‘afâü’l-kebîr. thk. Abdülmu‘tî Emîn Kal‘acî. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Mektebeti’l-İlmiyye, 1404/1984.
• Velîd, Mahmûd Receb Hammâdî. Keşfü’l-minen fî alâmâti’s-sâa ve’l-melâhim ve’l-fiten. Beyrut: Dâru İbn Hazm, 1. Basım, 1423/2002.
• Vellevî, Muhammed b. Ali b. Adem b. Mûsâ el-İsyûbî. Şerhu Süneni’n-Nesâî: Zahîratü’l-ukbâ fî şerhi’l-Müctebâ. 42 Cilt. Kahire: Dâru’l-Mi‘râci’d-Devliyye, 1. Basım, 1416/1996-1424/2003.
• Yavuz, Yusuf Şevki. “Eşrât-ı Sâat”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 25/522-525. İstanbul: TDV Yayınları, 2002.
• Zehebî, Ebû Abdillah Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osman b. Kaymâz. el-Kâşif fî ma‘rifeti men lehû rivâyetün fi’l-kütübi’s-sitte. thk. Muhammed Avvâme – Ahmed Muhammed Nemir el-Hatîb. 2 Cilt. Cidde: Dâru’l-Kıble li’s-Sefâfeti’l-İslâmiyye, 1. Basım, 1413/1992.
• Zehebî, Ebû Abdillah Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osman b. Kaymâz. el-Müğnî fi’d-du‘afâ. thk. Nûruddin İtr. 2 Cilt. Katar: İdâretü İhyâi’t-Türâs, ts.
• Zehebî, Ebû Abdillah Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osman b. Kaymâz. Mîzânü’l-i‘tidâl. thk. Ali Muhammed el-Becâvî. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ma‘ârif, 1. Basım, 1382/1963.
• Zehebî, Ebû Abdillah Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osman b. Kaymâz. Siyeru ‘alâmi’n-nübelâ. thk. Şuayb el-Arnaût. 25 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 3. Basım, 1405/1985.
• Zehebî, Ebû Abdillah Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osman b. Kaymâz. Zikru esmâi men tüküllime fîhi ve hüve müvessak. thk. Muhammed Şekûr b. Mahmûd b. el-Hâccî Emrîr el-Meyâdînî. Zerkâ: Mektebetü’l-Menâr, 1. Basım, 1406/1986.