ANALYSING SEMIH AL-QASEM’S POET “ḲUDSU’L-ARḌ”

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 24, 623 - 641, 15.07.2023

Muhammet Berat Can

Öz

Semih al-Qasem is one of the resistance poets of Palestine. As a resistance poet, Semih wrote about the Palestinian Resistance and the Palestinian people for more than half a century (56 years) from his first work, "Mevākibush-Shems" until his death. Semih's poetry adventure can be handled in three basic stages. The first one starts with the Naḳba in 1948, when the occupying forces occupied Palestine and lasts until 1967. Arab nationalism is influential in the first phase of his poetry. Arab nationalism, which became more influential in Egypt during the reign of Abdunnasır, further strengthened his thoughts. His first book of poems, “The processions of the sun” can be considered as an outward reflection of his belief in Arab unity. He wrote four odes named " Mevākibush-Shems, Eghāniye'd-Durūb, İrem, Demi alā Keffi" in Semih's early poems. He uses a questioning and rejecting style in his odes. In its second phase, it has full faith in Arab unity. However, he remains under the influence of western ideas and argues that he will get rid of the situation in his country by applying western ideas. He separated from the western intellectual movements that he spent about 25 years to freely express his unique ideas. In his poems of the second period, he covers the "Nekse" period after the wars between the Arab States and Israel. It includes the migration of the Palestinians, the land grabs, the indescribable suffering, and the belief in the great Arab League. In his works such as "Duhānu'l-Berākīn, Suḳûtu Eḳniaʿ" that he wrote at this stage, the thoughts of death, sadness and hopelessness found their place in the titles of his poems. In its third phase, it was the period when the pens were forced to write about peace in accordance with the Oslo agreement signed between Palestine and Israel under the leadership of the USA in 1993. As a result of the agreements made in the last phase, the pens had to write peace. In this study, the poem " Ḳudsu’l-Arḍ ", which gave its name to the poet's last poetry book, was analyzed in terms of structure, theme, language-style, harmony, and ideology.

Anahtar Kelimeler

Poetry analysis, Palestinian Resistance Literature, Resistance Literature, Semih al-Qasem, Jerusalem, Ḳudsu’l-Arḍ

Semih El-Kâsım’ın “Kudsü’l-Ard” İsimli Şiirinin Tahlili

Öz

Semiḥ el-Ḳâsım, Filistin direniş edebiyatı şairlerinden biridir. Semih direniş şairi olarak, ilk eseri “Mevâkibü’ş-Şems” (1958)’den itibaren ölümüne (2014) değin yarım yüzyıldan fazla (56 yıl) boyunca Filistin Direnişini ve Filistin halkını kaleme almıştır. Semih’in şiir serüveni üç temel safhada ele alınabilir. İlki işgalci güçlerin 1948 yılında “Naḳba” ile Filistin’in fiili olarak işgal etmesiyle başlar ve 1967 yılına kadar sürer. Şiirinin birinci evresinde Arap milliyetçiliği etkilidir. Mısır’da Abdünnasır döneminde etkili hale gelen Arap milliyetçiliği onun bu düşüncelerini daha da kuvvetlendirmiştir. İlk şiir kitabı “Mevâkibü’ş-Şems” Arap birliğine olan inancının dışa yansıması olarak değerlendirilebilir. Semih’in ilk döneminde “Mevâkibü’ş-Şems, Eğâniye’d-Durûb, İrem, Demi alâ Keffî” isimli dört kaside kaleme almıştır. Kasidelerinde reddedici ve sorgulayıcı bir üslup kullanmayı tercih eder. İkinci evresinde Arap birliğine inancı tamdır. Bununla birlikte batılı fikirlerin tesirinde kalır ve ülkesinin içinde bulunduğu durumdan batılıların fikirlerinin tatbik edilmesiyle kurtulacağını savunur. Yaklaşık 25 yılını verdiği batılı fikir akımlarını kendine has fikirlerini özgür bir şekilde ifade edebilmek için terkeder. İkinci dönem şiirlerinde Arap Devletleriyle-İsrail arasında gerçekleşen savaşlar sonrasında yaşanan “Nekse” dönemini kapsar. Filistinlilerin göçleri, toprak gaspları, tarifi mümkün olmayan acılar ve büyük Arap Birliğine olan inancı yer alır. Bu evrede kaleme aldığı “Duhânu’l-Berâkîn, Sukûtu Eknia’” gibi eserlerinde ölüm, hüzün ve ümitsizlik düşünceleri kendilerine şiir başlıklarında yer bulmuştur. Üçüncü evresi Amerika’nın öncülüğünde 1993 yılında Filistin ile İsrail arasında imzalanan Oslo antlaşması gereği kalemlerin barışı yazmaya zorlandığı dönemdir. Son evrede yapılan antlaşmalar gereği kalemler artık barışı yazmak zorunda kalmıştır. Bu çalışmada, şairin son şiir kitabına da adını veren “Ḳudsü’l-Arḍ” şiiri yapı, tema, dil-üslup, ahenk ve ideolojik açıdan tahlil edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Şiir tahlili, Filistin Direniş Edebiyatı, Direniş Edebiyatı, Semiḥ el-Ḳâsım, Ḳudüs, Ḳudsü’l-Arḍ

Kaynakça

• Basil, Muhammed Bezirâvî ‘Ali. Dirâsetu’n-Nakdiyye fi Kasâid el-Mahzûfe. Filistin: Câmiatu Necah el-Vataniyye, Külliyyetu’t-Dirâsetu’l-Ulyâ, 2008.
• Çetin, Nurullah. Şiir Çözümleme Yöntemi. Ankara: Öncü Kitap Yayınları, 2013.
• el-Ferâhidî, Halil bin Ahmet. Kitab’u’l-Ayn. 4 Cilt. Beyrut: Dâr’u’l-Kütüb el-İlmiyye, 2003.
• el-İsfehânî, Rağıb Ebu’l-Kâsım Hüseyin. el-Müfredât fî Garîbi’l-Kur’ân. thk. Muhammed Seyyid Keylânî. Beyrut: 1906.
• el-Kâsım, Semih. Hasretü’z-Zilzâl. Aka: Müessesetü’l-Esvâr, 2000.
• el-Kâsım, Semih. Ḳudsu’l-Arḍ. Kudüs: Vizâratü’s-Sekâfetü’l-Filistîniyye, 2009.
• el-Kayrevânî, İbn Reşîk. el-‘Umde fî mehâsini’ş-Şi‘r ve Âdâbih ve Nakdih 2 Cilt. thk. Muhammed Muhyiddin Abdulhamid. Beyrut: y.y., 1981.
• Er, Rahmi. Çağdaş Arap Edebiyatı Seçkisi. Ankara: Vadi Yayınları, 2012.
• es-Sekkâkî, Ebu Yakup. Miftah’u’l-Ulûm. thk. Abdulhamid Hindâvî. Beyrut: Daru’l-Kütüb el-İlmiyye, 2011.
• Akşit, Eyüp. “Mahmut Derviş’in Şiirinde Evreler I.”. Mîzân’ul-Hak İslami ilimler Dergisi, 3, (2016), 16.
• Fîrûzâbâdî, Muhammed. Mütercim Âsım Efendi. Kamûs’u’l-Muhîd 6 Cilt. İstanbul: y.y., 2013.
• Kenefânî, Gassan. el-Edeb’u’l-Filistînî el-Mukâvim Tahte’l-İhtilâl 1948-1966. Kıbrıs: Dâr Menşûrât el-Rimâl, 2013.
• Korkmaz, Seyfullah. “Türklerin Gözünde Kudüs, Hüzün ve Elem”. ASOS JOURNAL, 5 (61), 28.
• Sâlim, A. J. Süleyman. “The approaches of "Jerusalem's poem" in Samih Al–Qasim's poetry: "Al–Quds Book" as a model”. APJIR, 2-1 (2018), 79-93.
• Sâlim, Naci Muhammed. el-Bu‘d’ el-Kavmî fi Şi’r Semiḥ el-Ḳâsım. Gazze: Câmiatu’l-Ezher, Külliyyetu’l-Edeb ve’l-‘Ulûm el-İnsâniyye, 2018.
• Zarifoğlu, Cahit. Şiirler -Soru İşaretlerinden Biri-. İstanbul: Beyan 2016.